Λογισμός κόστους στη γαλακτοπαραγωγό βοοτροφία και κοστολόγηση τυπικής μονάδας μεταποίησης γάλακτος αγελάδων με τη μέθοδο της κατά δραστηριότητα κοστολόγησης (Activity-based costing)

Abstract

The dairy supply chain in Greece has undergone significant changes since 2000. Large-scale business farms that operate with high production cost under intensive production systems have been emerged. These farms are directly supported by the dairy processing industry, which has been modernized to adapt to a highly competitive market. The viability and competitiveness of the production units, both at the level of primary and secondary sector of economy, are directly linked to the efficient operation of the supply chain, the rational management of the available resources and the making of sound administrative and business decisions.The supply chain of dairy cattle products is investigated in a holistic manner through the estimation of the profitability of the dairy farms and the production cost of milk, the description of the value chain of dairy products and the assessment of its mechanisms and the costing of the dairy processed products using both the established costing method and the activity-based costing method. The results of these two costing methods are evaluated through a comparative descriptive analysis.The main results indicate that the intensification and modernization of the farms has led to a high production cost of raw milk. The results reveal the weaknesses that exist mainly in the utilization of capital, while, at the same time, it is pointed out that higher milk yields are related to improved economic performance. The SWOT and the Stakeholder analysis highlight the existing drawbacks in the function of the supply chain of dairy products in Greece and indicate that the presence of unfair trading practices along this supply chain is not very strong. The results also show a divergence among the two costing methods in the estimated production cost of the processed products and, more specifically, an underestimation of the production cost of the products for which several production departments are employed occurs when the traditional costing method is used.

Η αλυσίδα εφοδιασμού γαλακτοκομικών προϊόντων βοοτροφίας στην Ελλάδα έχει βιώσει σημαντικές αλλαγές από το 2000. Δημιουργήθηκαν μεγάλου μεγέθους εκμεταλλεύσεις επιχειρηματικής μορφής, οι οποίες αποφάσισαν να εντατικοποιήσουν το σύστημα παραγωγής οδηγώντας έτσι, στην αύξηση του κόστους παραγωγής του γάλακτος. Αυτές οι εκμεταλλεύσεις υποστηρίζονται άμεσα από τη βιομηχανία μεταποίησης του αγελαδινού γάλακτος, οι οποίες έχουν εκσυγχρονιστεί προσαρμοζόμενες στις έντονα ανταγωνιστικές συνθήκες της αγοράς. Η βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητα των παραγωγικών μονάδων, τόσο σε επίπεδο πρωτογενούς, όσο και σε επίπεδο δευτερογενούς παραγωγής, συνδέεται άμεσα με την αποτελεσματική λειτουργία της αλυσίδας εφοδιασμού, την ορθολογική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων και τη λήψη ορθών διοικητικών και επιχειρηματικών αποφάσεων. Η αλυσίδα εφοδιασμού της γαλακτοπαραγωγού βοοτροφίας διερευνάται ολιστικά με την εκτίμησητων οικονομικών αποτελεσμάτων των βοοτροφικών εκμεταλλεύσεων και την κοστολόγηση του γάλακτος, με την περιγραφή της αλυσίδας αξίας των γαλακτοκομικών προϊόντων και την παρουσίαση των μηχανισμών μετακύλισης και μεταβολής των τιμών κατά μήκος αυτής της αλυσίδας, και την κοστολόγηση των γαλακτοκομικών προϊόντων με την εφαρμογή της κλασικής μεθόδου κοστολόγησης και της κατά δραστηριότητα κοστολόγησης μεθόδου. Παράλληλα, πραγματοποιείται μια συγκριτική ερμηνεία των αποτελεσμάτων των δύο μεθόδων κοστολόγησης. Από τα κύρια αποτελέσματα προκύπτει ότι το κόστος παραγωγής γάλακτος στην πρωτογενή παραγωγή είναι ιδιαίτερα υψηλό, γεγονός που προκύπτει από την εντατικοποίηση και την εκμηχάνιση των εκμεταλλεύσεων. Υποδεικνύονται οι αδυναμίες που υπάρχουν στην οργάνωση κυρίως του κεφαλαίου, ενώ προκύπτει βελτίωση της οικονομικότητας των μονάδων με την αύξηση των αποδόσεων σε γάλα. Η εφαρμογή της ανάλυσης SWOT και της Stakeholder ανάλυσης αναδεικνύουν τα υφιστάμενα προβλήματα σε ολόκληρη την αλυσίδα γαλακτοκομικών προϊόντων βοοτροφίας στην Ελλάδα και υποδεικνύουν ότι οι Αθέμιτες Εμπορικές Πρακτικές δεν έχουν έντονη παρουσία στη συγκεκριμένη αλυσίδα εφοδιασμού. Τα αποτελέσματα επίσης υπέδειξαν απόκλιση στην εκτίμηση του κόστους παραγωγής των προϊόντων μεταξύ των δύο μεθόδων κοστολόγησης και ειδικότερα υποεκτίμηση του κόστους παραγωγής των προϊόντων για την παραγωγή των οποίων απασχολούνται αρκετά τμήματα παραγωγής της επιχείρησης με την παραδοσιακή μέθοδο κοστολόγησης.