Τα διηγήματα στα κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση: αφηγηματολογική προσέγγιση των μυθοπλαστικών χαρακτήρων

Abstract

The subject of this doctoral thesis is the systematic narratological analysis of short stories, which are anthologized in the "Texts of Modern Greek Literature" for all the six grades of Secondary Education, in the light of the Theory of Literature. In particular, the thesis is highly engaged in the study of the action, the psychological and moral evolution of the fictional characters of these texts, as well as with the perception of textual dynamics by the potential readers, in the virtue of Claude Bremond’s theoretical model in Structural Narratology, of Ibrahim Taha's Anthroposemiotics and of Marie-Laure Ryan's Possible Worlds Theory. The James Phelan’s theoretical model on characters along with the types of characters proposed by David Fishelov are also employed during this study. The ultimate objective of the thesis is to formulate and to propose an apposite methodological study tool for the teaching of literary texts from a wide range of children’s and young adults’ literature, included in literature textbooks of junior high school, as well as for the teaching of literary texts in high schools.

Αντικείμενο της παρούσας Διδακτορικής Διατριβής είναι η συστηματική αφηγηματολογική ανάλυση των διηγημάτων, τα οποία εντάσσονται και ανθολογούνται στα "Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" των έξι τάξεων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, υπό το φως της Θεωρίας της Λογοτεχνίας. Ειδικότερα, η Διατριβή ασχολείται με τη μελέτη της δράσης, της ψυχολογικής και ηθικής εξέλιξης των μυθοπλαστικών χαρακτήρων των κειμένων αυτών, καθώς και με τη δυνητική πρόσληψη της δυναμικής τους από τους αναγνώστες, με τη βοήθεια των θεωρητικών μοντέλων-εργαλείων της Δομικής Αφηγηματολογίας του Claude Bremond, της Ανθρωποσημειωτικής του Ibrahim Taha και της Αφηγηματολογίας των Πιθανών Κόσμων της Marie-Laure Ryan. Επίσης, αξιοποιούνται στοιχεία από το θεωρητικό μοντέλο του χαρακτήρα του James Phelan και από τους τύπους των χαρακτήρων που προτείνει ο David Fishelov. Απώτερος στόχος της Διατριβής είναι να διαμορφώσει και να προτείνει ένα μεθοδολογικό εργαλείο μελέτης που μπορεί να εφαρμοστεί και στη Λογοτεχνία για Παιδιά και Εφήβους, κείμενα της οποίας βρίσκουμε στα σχολικά εγχειρίδια του Γυμνασίου, και φυσικά στη Λογοτεχνία για ενήλικους αναγνώστες, δείγματα της οποίας βρίσκουμε στα σχολικά εγχειρίδια του Λυκείου.