Language development of children with focal brain lesion: an investigation of the recovery perspectives

Abstract

The present study investigates whether recovery perspectives of Greek-speaking children with focal brain lesion (FBL) in language and cognition is possible and to what extent. In this study, 16 FBL children and 62 typically developing children took part. All participants with FBL suffered a perinatal or post-natal FBL, in left or right hemisphere or both, with small, medium or large lesion size. The current study raises the question of the effects of a wide range of factors on the language and cognitive performance of children with FBL. More specifically, we examine the contribution of demographic (gender, chronological age), neuro-anatomical (lesion side, size, type, subcortical, site), clinical (seizures, motor difficulties, IQ), time (time of lesion onset, interval time, i.e., the time between FBL and testing) and environmental factors (with and without intervention, duration of the intervention, intervention onset and language disorders before FBL) on short-term memory, vocabulary, morphology and syntax. Testing was performed by standardized (S) and non-standardized (NS) tasks. S-measures included IQ tests and vocabulary tests. NS-measures included short-term memory, elicited past tense and syntactic production tasks. The results indicated that children with FBL showed impairment in short-term memory, receptive vocabulary and past tense production while they showed a control-like performance on the production of complex syntax. Individual analysis was also performed and the results showed that there is individual variation. Moreover, a series of regression analyses were performed to evaluate the effect of the above predictors on the language and cognition. Chronological age was a significant predictor for the short-term memory, past tense production and receptive vocabulary indicating that performance can improve over time. Time of lesion onset contributed significantly to the performance on past tense indicating that children who had FBL later in life showed typical-like performances in some past tense conditions and children who had FBL earlier in life showed preferences in some past tense conditions, which were not the same with typically developing children. In addition, lesion type predicted significantly the past tense performance showing that the haemorrhagic type is related with low performances. The IQ and verbal IQ predicted significantly the performance on short-term memory, vocabulary and syntax, indicating that children with higher IQ scores performed better. In addition, intervention and language disorders before FBL were associated with the production of past tense, indicating that the children who attend intervention earlier performed better and children that had LDs before FBL, showed preferences in some past tense conditions, which were not the same with typically developing children. To conclude, according to our data, this PhD thesis suggests that Greek speaking children with FBL may have a typical-like performance in some of language and cognitive skills, however short-term memory, vocabulary and morphology seem to be demanding domains. To sum up, the present PhD thesis highlighted both strengths and limitations regarding the cognitive and language rehabilitation of children with FBL and evaluated the predicted value of a wide range of factors.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή διερευνά τις προοπτικές ανάκαμψης ελληνόφωνων παιδιών με εστιακή εγκεφαλική βλάβη (ΕΕΒ) στον γλωσσικό και γνωστικό τομέα. Στην παρούσα έρευνα, συμμετείχαν 16 παιδιά με ΕΕΒ και 62 παιδιά τυπικής ανάπτυξης. Όλοι οι συμμετέχοντες με ΕΕΒ υπέστησαν περιγεννητικό ή μεταγεννητικό εγκεφαλικό επεισόδιο, στο αριστερό ή στο δεξί ημισφαίριο ή και στα δύο, με μικρού, μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους βλάβη. Η παρούσα έρευνα θέτει το ερώτημα των επιπτώσεων διαφόρων παραγόντων στη γλωσσική και τη γνωστική επίδοση των παιδιών με ΕΕΒ. Πιο συγκεκριμένα, εξετάζουμε τη συμβολή των δημογραφικών (φύλο, χρονολογική ηλικία), νευρο-ανατομικών (αριστερό/δεξί ημισφαίριο, μέγεθος, ισχαιμικό/αιμορραγικό επεισόδιο, υποφλοιώδης/φλοιώδης βλάβη, σημείο βλάβης), κλινικών (επιληπτικές κρίσεις, κινητικές δυσκολίες, IQ), χρονικών (χρόνος έναρξης της βλάβης, διάστημα μεταξύ ΕΕΒ και εξέτασης των γλωσσικών και γνωστικών ικανοτήτων) και περιβαλλοντικών παραγόντων (με/χωρίς παρέμβαση, διάρκεια παρέμβασης, έναρξη παρέμβασης και γλωσσικές διαταραχές πριν την ΕΕΒ) στη βραχυπρόθεσμη μνήμη, στο λεξιλόγιο, στη μορφολογία και σύνταξη. Χρησιμοποιήθηκαν σταθμισμένες και μη-σταθμισμένες δοκιμασίες. Οι σταθμισμένες δοκιμασίες περιλαμβάνουν: δοκιμασία IQ και λεξιλογίου. Οι μη-σταθμισμένες δοκιμασίες περιλαμβάνουν: δοκιμασία βραχυπρόθεσμης μνήμης, παραγωγή παρελθοντικών χρόνων και παραγωγή σύνθετων συντακτικών δομών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά με ΕΕΒ παρουσίασαν δυσκολίες στη βραχυπρόθεσμη μνήμη, στην κατανόηση λεξιλογίου και στους παρελθοντικούς χρόνους, ενώ είχαν παρόμοια απόδοση με τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης στην παραγωγή των σύνθετων συντακτικών δομών. Πραγματοποιήθηκε επίσης ατομική ανάλυση και τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπάρχει σημαντική ατομική ποικιλία. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε μια σειρά αναλύσεων παλινδρόμησης για την αξιολόγηση της επίδρασης των παραπάνω παραγόντων στις γλωσσικές και γνωστικές ικανότητες των παιδιών με ΕΕΒ. Η χρονολογική ηλικία ήταν ένας σημαντικός προγνωστικός παράγοντας για τη βραχυπρόθεσμη μνήμη, την παραγωγή παρελθοντικών χρόνων και τη κατανόηση λεξιλογίου που δείχνει ότι η απόδοση μπορεί να βελτιωθεί με την πάροδο του χρόνου. Ο χρόνος έναρξης της βλάβης συνέβαλε σημαντικά στην παραγωγή παρελθοντικών χρόνων, υποδεικνύοντας ότι τα παιδιά που υπέστησαν βλάβη αργότερα στη ζωή τους είχαν καλύτερες προοπτικές ανάκαμψης, ενώ τα παιδιά που υπέστησαν βλάβη νωρίτερα είχαν προτιμήσεις σε συγκεκριμένους παρελθοντικούς τύπους που όμως δεν ήταν ίδιες με αυτές των παιδιών τυπικής ανάπτυξης. Επιπλέον, ο τύπος βλάβης επηρέασε σημαντικά την παραγωγή παρελθοντικών χρόνων υποστηρίζοντας ότι ο αιμορραγικός τύπος σχετίζεται με χαμηλές επιδόσεις. Το IQ και το λεκτικό IQ επηρέασαν την επίδοση στη βραχυπρόθεσμη μνήμη, στο λεξιλόγιο και στη σύνταξη, δείχνοντας ότι τα παιδιά με υψηλό IQ είχαν καλύτερες επιδόσεις. Επιπροσθέτως, η παρέμβαση και οι γλωσσικές διαταραχές πριν την ΕΕΒ συσχετίστηκαν με τον παρελθοντικό χρόνο, υποστηρίζοντας ότι τα παιδιά με πρώιμη παρέμβαση είχαν καλύτερες επιδόσεις, ενώ τα παιδιά με γλωσσικές διαταραχές πριν την ΕΕΒ είχαν προτιμήσεις σε συγκεκριμένους παρελθοντικούς τύπους που όμως δεν ήταν ίδιες με αυτές των παιδιών τυπικής ανάπτυξης. Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας έδειξαν ότι τα ελληνόφωνα παιδιά με ΕΕΒ μπορεί να έχουν τυπική ανάπτυξη σε ορισμένες γλωσσικές και γνωστικές δεξιότητες ενώ σε άλλες όχι (βραχυπρόθεσμη μνήμη, λεξιλόγιο, μορφολογία). Συνοψίζοντας, η παρούσα έρευνα ανέδειξε τόσο δυνατότητες όσο και περιορισμούς στην αποκατάσταση γλωσσικών και γνωστικών ικανοτήτων παιδιών με ΕΕΒ και αξιολόγησε την προβλεπτική αξία ποικίλλων παραγόντων.