Αλιευτική δραστηριότητα και στρατηγικές διαχείρισης της μικρής παράκτιας αλιείας στα Δωδεκάνησα

Abstract

Traditionally small-scale fishery has been highly related to the socioeconomic factors of the coastal and insular areas in the Mediterranean Sea. There is extensive interest in securing its sustainable exploitation and viability. The present study describes the small-scale fishery on the Dodecanese Islands (Kalymnos, Kos, Leros, Patmos, Symi) that harbour the largest small-scale fleet in the eastern Mediterranean. Additionally, this study aims to evaluate the economic viability of small scale fishing fleet based on calculating economic performance and by using linear regression models. A multivariate analysis was used to identify the relevant métiers, by inputting the main resources and fishing gear data that were recorded during landings. The most important métiers concerning the fishing gear and the target species are: gillnet, Boops boops, trammel net, Scorpaen porcus and Mullus surmuletus, set longline, Pagellus erythrinus, Pagrus pagrus, Diplodus sargus, drifting longlines, Xiphias gladius and handlines, Octopus vulgaris. The economic analysis was carried out with the aim to present a methodology to measure the importance of small scale fishing fleets, on the basis of economic data and technical characteristics of the fleet. Kalymnos Island merits special attention as it harbors the largest and most active small-scale fleet in the eastern Mediterranean. Therefore, the present study analyzes the small-scale longline fishery in Kalymnos, using the métiers approach, to assess its dynamics and evaluate associated economic profiles. A multivariate analysis was used to identify the relevant métiers, by inputting the main resources and fishing gear data that were recorded during landings. Six main practices were observed using set longlines, drifting longlines, handlines and squid jig-lines as fishing gears, and targeting the species P. pagrus, Diplodus vulgaris, P. erythrinus, Sparus aurata, X. gladius, O. vulgaris and Loligo vulgaris. Total métiers showed positive gross cash flow, especially when targeting X. gladius, P. pagrus, D. vulgaris, P. erythrinus and S. aurata. Four main practices were observed being used as fishing gears, gillnets and trammel nets, targeting the species Mullus barbatus, B. boops, M. surmuletus, Scorpaena porcus, and Sepia officinalis. Two of the four main metiers targeting B. boops, S. porcus and S. officinalis were more economic viability. The results provided essential information for the development and implementation of management plans towards the sustainability of small-scale fisheries.

Παραδοσιακά, η μικρή παράκτια αλιεία συσχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες των παράκτιων και νησιωτικών περιοχών της Μεσογείου. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την εξασφάλιση της βιώσιμης εκμετάλλευσης και βιωσιμότητάς της. Η παρούσα έρευνα περιγράφει την μικρή παράκτια αλιεία στα Δωδεκάνησα (Κάλυμνος, Κως, Λέρος, Πάτμος, Σύμη), που φιλοξενεί τον μεγαλύτερο παράκτιο στόλο στην ανατολική Μεσόγειο. Επιπλέον, αυτή η έρευνα στοχεύει στην αξιολόγηση της οικονομικής βιωσιμότητας του αλιευτικού στόλου της μικρής παράκτιας αλιείας, με βάση τον υπολογισμό οικονομικών δεδομένων. Μια πολυπαραγοντική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε για τον προσδιορισμό των ενασχολήσεων, εισάγοντας τους κύριους πόρους και τα δεδομένα αλιευτικών εργαλείων, που καταγράφηκαν κατά την εκφόρτωση. Οι πιο σημαντικές ενασχολήσεις που αφορούσαν τα αλιευτικά εργαλεία και τα είδη-στόχους είναι: απλάδια δίχτυα, Boops boops, μανωμένα δίχτυα, Scorpaena porcus and Mullus surmuletus, στάσιμα παραγάδια, Pagellus erythrinus, Pagrus pagrus, Diplodus sargus, παρασυρόμενα παραγάδια, Xiphias gladius και μπραγκαρόλα, Octopus vulgaris. Η οικονομική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με στόχο την παρουσίαση μιας μεθοδολογίας για την αναγνώριση της σημασίας του αλιευτικού στόλου της μικρής παράκτιας αλιείας, βάσει οικονομικών δεδομένων και τεχνικών χαρακτηριστικών του αλιευτικού στόλου. Το νησί της Καλύμνου αξίζει ιδιαίτερη προσοχή καθώς φιλοξενεί τον μεγαλύτερο και πιο ενεργό παράκτιο αλιευτικό στόλο. Η παρούσα έρευνα αναλύει την αλιεία με παραγάδια και δίχτυα, όπου αυτή δραστηριοποιείται στο νησί της Καλύμνου. Για την αναγνώριση των ενασχολήσεων χρησιμοποιήθηκε πολυπαραγοντική ανάλυση. Οι οικονομικοί δείκτες στο νησί της Καλύμνου υπολογίστηκαν για τις ενασχολήσεις όπου ταυτοποιήθηκαν. Έξι κύριες ενασχολήσεις αναγνωρίστηκαν με τη χρήση των αλιευτικών εργαλείων: στάσιμα παραγάδια, παρασυρόμενα παραγάδια, μπραγκαρόλα και καλαμαριέρα και στόχευαν στα είδη P. pagrus, Diplodus vulgaris, P. erythrinus, Sparus aurata, X. gladius, O. vulgaris και Loligo vulgaris. Όλες οι ενασχολήσεις παρουσίασαν θετική ακαθάριστη ταμειακή ροή, ειδικά όταν στόχευαν στα είδη X. gladius, P. pagrus, D. vulgaris, P. erythrinus και S. aurata. Τέσσερεις κύριες ενασχολήσεις παρατηρήθηκαν με τη χρήση των αλιευτικών εργαλείων απλάδια και μανωμένα δίχτυα, με είδη στόχου Mullus barbatus, B. boops, M. surmuletus, S. porcus και Sepia officinalis. Οι δυο από τις τέσσερεις κύριες ενασχολήσεις, όπου στόχευαν στα είδη B. boops S. porcus και S. officinalis ήταν οικονομικά αποδοτικότερες. Τα αποτελέσματα παρείχαν ουσιαστικές πληροφορίες για την ανάπτυξη και την εφαρμογή σχεδίων διαχείρισης που αφορουν τη βιωσιμότητα της μικρής παράκτιας αλιείας.