Ο ρόλος της ενεργοποιημένης πρωτεΐνης C (APC) στην βαριά οξεία παγκρεατίτιδα

Abstract

Introduction: Acute pancreatitis is an inflammatory disease of the pancreas with significant morbidity and mortality. The aetiology of the disease is multiple, and its pathogenesis is multifactorial; however, inflammation and thrombosis seem to play a cardinal role. Up to now, no specific treatment for acute pancreatitis is available. Aim: The aim of this experimental study was to evaluate the efficacy and safety of activated protein C in animals with severe acute pancreatitis. Patients-Methods: In total, 30 rats were randomized in 3 groups. In Group A only surgical procedure was performed, in Group B sodium taurocholate was infused to provoke pancreatitis in addition to the surgery, while in Group C, on top of the previous, activated protein C was administrated. Routine laboratory testing was performed, while interleukin-6 was also measured. Finally, euthanasia was conducted 24 hours after surgery and histological analysis of the pancreas was performed. Results: The infusion of sodium taurocholate induced severe acute pancreatitis in Groups B and C. In Group B, acute pancreatitis was associated with significant increase of inflammatory markers, both rough markers (leukocytes, platelets, fibrinogen, CRP) and specific markers (interleukin-6) (p<0.05 for all markers). In parallel, a significant prothrombotic state was observed in Group B, as shown by shortening of prothrombin and modified prothrombin time (p<0.05). The administration of activated protein C in Group C attenuated the increase in inflammatory markers and reversed the prothrombotic tendency (p<0.05 between the two groups). Histology confirmed the laboratory findings, with severe acute pancreatitis in Group B, and milder alterations in Group C (p<0.05 between the two groups). The administration of activated protein C was safe in Group C, and no hemorrhagic events were observed. Conclusions: The administration of activated protein C in rats with severe acute pancreatitis exerts significant anti-inflammatory and anti-thrombotic effects, and seems to be safe.

Εισαγωγή: Η οξεία παγκρεατίτιδα είναι μία φλεγμονώδης νόσος του παγκρέατος με σημαντική νοσηρότητα και θνητότητα. Η αιτιολογία της είναι πολλαπλή και η παθογένεια της πολυπαραγοντική, αλλά η φλεγμονή και η θρόμβωση φαίνεται ότι διαδραματίζουν κομβικό ρόλο. Σκοπός: Σκοπό της πειραματικής αυτής μελέτης αποτέλεσε η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας της ενεργοποιημένης πρωτεΐνης C σε πειραματόζωα με βαριά οξεία παγκρεατίτιδα. Υλικό – Μέθοδοι: Χρησιμοποιήθηκαν 30 επίμυες που τυχαιοποιήθηκαν σε 3 ομάδες. Στην ομάδα Α έγινε χειρουργική επέμβαση μόνο, στην ομάδα Β έγινε η επέμβαση και έγινε έγχυση ταυροχολικού νατρίου για την πρόκληση παγκρεατίτιδας, ενώ στην ομάδα Γ επιπρόσθετα χορηγήθηκε ενεργοποιημένη πρωτεΐνη C. Έγινε βιοχημικός, αιματολογικός και πηκτικός έλεγχος, καθώς και προσδιορισμός της ιντερλευκίνης–6. Τέλος, 24 ώρες μετά την επέμβαση έγινε ευθανασία στα πειραματόζωα και παθολογοανατομική εξέταση του παγκρέατος. Αποτελέσματα: Η έγχυση ταυροχολικού νατρίου προκάλεσε βαριά οξεία παγκρεατίτιδα στις ομάδες Β και Γ. Η οξεία παγκρεατίτιδα στην ομάδα Β συνοδεύθηκε από αύξηση των δεικτών φλεγμονής, τόσο των αδρών (λευκά αιμοσφαίρια, αιμοπετάλια, ινωδογόνο, CRP), όσο και των εξειδικευμένων (ιντερλευκίνη –6) (p<0,05 για όλους τους δείκτες). Παράλληλα, παρατηρήθηκε προθρομβωτική διάθεση με σμίκρυνση του χρόνου προθρομβίνης και του τροποποιημένου χρόνου προθρομβίνης (p<0,05). Επιπρόσθετα, η χορήγηση ενεργοποιημένης πρωτεΐνης C στην ομάδα Γ είχε ως αποτέλεσμα τον μετριασμό της αύξησης των δεικτών φλεγμονής και την ανάσχεση της προθρομβωτικής διάθεσης (p<0,05, μεταξύ των δύο ομάδων). Η ιστοπαθολογική εξέταση του παγκρέατος επιβεβαίωσε τα εργαστηριακά ευρήματα, με εικόνα βαριάς οξείας παγκρεατίτιδας στην ομάδα Β και ηπιότερες αλλοιώσεις στην ομάδα Γ (p<0,05 μεταξύ των δύο ομάδων). Η χορήγηση της ενεργοποιημένης πρωτεΐνης C στην ομάδα Γ ήταν ασφαλής και δεν παρατηρήθηκαν αιμορραγικά επεισόδια. Συμπεράσματα: Η χορήγηση ενεργοποιημένης πρωτεΐνης C σε επίμυες με βαριά οξεία παγκρεατίτιδα εμφάνισε αντιφλεγμονώδεις και αντιθρομβωτικές επιδράσεις και φάνηκε ότι είναι ασφαλής.