Επαγγελματικά και ταξικά στερεότυπα παιδιών προσχολικής και σχολικής ηλικίας

Abstract

This dissertation explores the views of preschool and school children on social class. In this way, this study contributes to the growing field of international literature that recognizes the importance of children's concepts and sees children as active subjects who are shaped by society, but also shape it. Furthermore, the views of children are understood, not only as a personal knowledge, but as they are formed through their relationship with the wider social context and the other social categories to which they belong. Therefore, the purpose of the research is to highlight possible differences in relation to their socio-economic background, gender and place of residence. The research is based on qualitative and quantitative data collected from the use of three research tools related to three age categories: a) 5-8 years, b) 8-10 years, c) 10-12 years and specifically the painting representation, the structured interview and questionnaire respectively. From the analysis of the research data, very interesting findings emerge that highlight how children perceive the social system and the production system. From their point of view it follows that social class not only influences them in terms of an objective sense of what financial resources benefit but also in terms of a subjective sense through influencing the development of perceptions of others. In addition, there are indications of critical issues concerning inequalities in children's views on issues related to social class. These indications lead to the conclusion that children's views are complex and influenced by a variety of social factors as there are clear differences between people from different social backgrounds such as their gender, place of residence and socio-economic background of their parents. These differences are very important because they document with empirical data the existence of social inequalities in the views and choices of children.

Η παρούσα διατριβή διερευνά τις απόψεις των παιδιών προσχολικής και σχολικής ηλικίας για την κοινωνική τάξη. Με αυτό τον τρόπο η μελέτη αυτή συνεισφέρει στο αναπτυσσόμενο πεδίο της διεθνούς βιβλιογραφίας που αναγνωρίζει τη σημασία των παιδικών εννοιολογήσεων και βλέπει τα παιδιά ως ενεργά υποκείμενα που διαμορφώνονται από την κοινωνία, αλλά και την διαμορφώνουν. Ακόμη, οι απόψεις των παιδιών γίνονται κατανοητές, όχι μόνο ως μια προσωπική γνώση, αλλά όπως διαμορφώνονται μέσω της σχέσης τους με το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο αλλά και τις άλλες κοινωνικές κατηγορίες στις οποίες ανήκουν. Συνεπώς, σκοπός της έρευνας είναι να αναδειχθούν πιθανές διαφορές σε σχέση με το κοινωνικοοικονομικό τους υπόβαθρο, το φύλο και τον τόπο διαμονής τους. Η έρευνα βασίζεται στα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα που συλλέχθηκαν από την χρήση τριών ερευνητικών εργαλείων που αφορούσαν σε τρεις ηλικιακές κατηγορίες: α) 5-8 ετών, β) 8-10 ετών, γ) 10-12 ετών και συγκεκριμένα τη ζωγραφική αναπαράσταση, τη δομημένη συνέντευξη και το ερωτηματολόγιο αντίστοιχα. Από την ανάλυση των δεδομένων της έρευνας προκύπτουν πολύ ενδιαφέροντα ευρήματα που αναδεικνύουν το πως αντιλαμβάνονται τα παιδιά το κοινωνικό σύστημα και το σύστημα παραγωγής. Από τις απόψεις τους προκύπτει ότι η κοινωνική τάξη όχι μόνο τα επηρεάζει ως προς στην αντικειμενική αίσθηση του σε τι ωφελούν οι οικονομικοί πόροι αλλά και στην υποκειμενική αίσθηση μέσω της επιρροής στην ανάπτυξη αντιλήψεων για τους άλλους. Επιπλέον, προκύπτουν ενδείξεις για κρίσιμα ζητήματα που αφορούν τις ανισότητες ως προς τις απόψεις των παιδιών για ζητήματα που σχετίζονται με την κοινωνική τάξη. Αυτές οι ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι απόψεις των παιδιών είναι πολυσύνθετες και επηρεάζονται από ποικίλους κοινωνικούς παράγοντες αφού εντοπίζονται σαφείς διαφορές μεταξύ των προερχόμενων από διαφορετικές κοινωνικές κατηγορίες όπως είναι το φύλο τους, ο τόπος κατοικίας τους και το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο των γονέων τους. Οι διαφορές αυτές έχουν μεγάλη σημασία γιατί τεκμηριώνουν με εμπειρικά δεδομένα την ύπαρξη κοινωνικών ανισοτήτων στις απόψεις και επιλογές των παιδιών.