Η δικαστική πραγματογνωμοσύνη κατά τον ΚΠολΔ

Abstract

The aim of the study is the comprehensive examination of the court appointed experts according to the Greek Code of Civil Procedure. The thesis consists of introductory remarks, eight chapters and a brief conclusion. In the introductory remarks, we ascertain the double role of technical experts and distinguish them from other relative institutions, as well as, we examine five European systems of expert evidence. In the first chapter we make a distinction between the scope of evidence and the scope of expert evidence. We elaborate, also, the legal conditions under which the Court appoints the expert, while in the second chapter we examine, not only the mode, but also the procedure according to which the Court gives the mandate to the technical expert. In the following two chapters, we thoroughly analyze the rights of the Court appointed expert, mainly his compensation, and his obligations, especially the obligation of the mandate’s personal performance, the obligation of taking judicial oath, the obligation of submitting the expert report in writing and, finally, the obligation of explaining his report. In the fifth chapter, we study the cases of technical expert’s exemption from the performance of his duties, namely his exclusion, his substitution and the repetition/supplementation or the order of new expert evidence. In the sixth chapter, we examine the judicial evaluation of the expert evidence, namely its free evaluation from the Court and the possible grounds of appeal before the Supreme Court of Greece, concerning both the conditions of expert evidence and the evaluation of expert report from the Court. In the following seventh chapter, we review the issues arising from the party appointed experts, while, in the last chapter we develop two special forms of expert opinion, the medical concerning litigations for the identification of fatherhood/motherhood and the psychiatric concerning litigations for patients placed under legal guardianship.

Σκοπός της διατριβής είναι η ενδελεχής εξέταση της δικαστικής πραγματογνωμοσύνης κατά τον ΚΠολΔ. Η διατριβή αποτελείται από εισαγωγικές παρατηρήσεις, οκτώ κεφάλαια και συνοπτικό συμπέρασμα. Στις εισαγωγικές παρατηρήσεις, διαπιστώνουμε τη διπλή ιδιότητα του πραγματογνώμονα και επιχειρούμε να τη διακρίνουμε από άλλους παρεμφερείς θεσμούς, ενώ εξετάζουμε συγκριτικά πέντε ευρωπαϊκά συστήματα πραγματογνωμοσύνης. Στο πρώτο κεφάλαιο διαχωρίζουμε το αντικείμενο της απόδειξης από το αντικείμενο της πραγματογνωμοσύνης και αναλύουμε τις προϋποθέσεις διενέργειάς της, όπως ορίζονται στον νόμο, ενώ στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζουμε τους τρόπους και τη διαδικασία διάταξης πραγματογνωμοσύνης. Στα επόμενα δύο κεφάλαια αναλύουμε διεξοδικά τα δικαιώματα του πραγματογνώμονα, κυρίως την αμοιβή του, καθώς επίσης τις υποχρεώσεις του πραγματογνώμονα, ιδίως την υποχρέωση αυτοπρόσωπης διενέργειας του έργου του, την υποχρέωση ορκοδοσίας, την υποχρέωση κατάθεσης έγγραφης γνωμοδότησης και παροχής διευκρινίσεων. Στο πέμπτο κεφάλαιο μελετάμε τις περιπτώσεις απαλλαγής του πραγματογνώμονα από την εκτέλεση των καθηκόντων του και ειδικότερα την εξαίρεσή του, την αντικατάστασή του και την επανάληψη/συμπλήρωση ή διενέργεια νέας πραγματογνωμοσύνης. Στο έκτο κεφάλαιο εξετάζουμε τη δικαστική εκτίμηση της γνωμοδότησης, τούτη δε συνίσταται στην ελεύθερη εκτίμησή της από το δικαστήριο της ουσίας και τη δυνατότητα ίδρυσης αναιρετικών λόγων που αφορούν τις προϋποθέσεις διάταξης πραγματογνωμοσύνης και την εκτίμηση της γνωμοδότησης. Στο επόμενο, έβδομο κεφάλαιο, πραγματευόμαστε τα ζητήματα που ανακύπτουν κατά την εισφορά εξώδικης τεχνικής γνώσης εκ μέρους των διαδίκων, ενώ στο τελευταίο κεφάλαιο αναλύουμε δύο ειδικές μορφές πραγματογνωμοσύνης, την ιατρική στις δίκες πατρότητας/μητρότητας και την ψυχιατρική στις δίκες δικαστικής συμπαράστασης.