Η συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διατήρηση της ελληνόφωνης πολιτισμικής κληρονομιάς γεωγραφικά καθορισμένων μειονοτήτων: ελληνόφωνες κάτοικοι και ελληνόφωνα χωριά της κάτω Ιταλίας

Abstract

This Thesis examines the contribution of the European Union το the efforts made for the preservation of the cultural heritage of minority groups, exemplified by the Greek dialects of southern Italy. The EU’s long-standing cultural policy is outlined with reference to the content of the relevant treaties and funding programs that supported this policy. An approach to the EU’s language policy and its support programs for minority languages is made, paying close attention to the Greek dialects of Puglia and Calabria. The research focused on the high risk of extinction faced by the Greek dialects of southern Italy face and thus the cultural heritage with which they are related. Additionally, special research has been done in the field of translation to identify translation activity in these dialects and its effectiveness.This dissertation consists of the following chapters: 1: The European Union’s policy, treaties and financing programs for culture, 2: The linguistic policy of the European Union, 3: EU history, research and funding programs that support the Greek dialects of Puglia and Calabria, 4: Translation and Minority Languages.In the annex the timetables of the EU’s cultural and linguistic policy, relevant definitions as well as maps, images and documents concerning the Greek dialects of Southern Italy are presented.This data derived from studying relevant literature, personal interviews with executives responsible for the implementation of European cultural and linguistic policy, on-site personal research in the Greek speaking villages of Puglia and Calabria, exchange of information with other researchers and interviews with members of non-governmental organizations.The main research results concern the inadequate effectiveness of the European linguistic policy for the Greek dialects of southern Italy with high risk of extinction. The main reasons that exclude these dialects from the funding programs are analyzed and suggestions are made to solve this problem. Finally, the special research on translation activity and direct writing in griko or grecanico concluded that they are both poor and this also contributes to the inadequate support of these dialects.

Η παρούσα διατριβή εξετάζει την συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην προσπάθεια διάσωσης της πολιτισμικής κληρονομιάς μειονοτικών ομάδων με παράδειγμα τις ελληνικές διαλέκτους της κάτω Ιταλίας. Παρατίθεται αναλυτικά η διαχρονική πολιτισμική πολιτική της ΕΕ με αναφορά στο περιεχόμενο των σχετικών συνθηκών και των χρηματοδοτικών προγραμμάτων που υποστήριξαν την πολιτική αυτή. Γίνεται προσέγγιση της γλωσσικής πολιτικής της ΕΕ και των υποστηρικτικών προγραμμάτων της για τη διάσωση των μειονοτικών γλωσσών δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στις ελληνικές διαλέκτους της Απουλίας και της Καλαβρίας.Η έρευνα εστίασε στον υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης που διατρέχουν οι ελληνόφωνες διάλεκτοι της κάτω Ιταλίας και κατά συνέπεια η ελληνόφωνη πολιτισμική κληρονομιά. Επιπροσθέτως, έγινε ιδιαίτερη έρευνα στον τομέα της μεταφρασεολογίας για να εντοπισθεί η μέχρι τώρα μεταφραστική δραστηριότητα και η αποτελεσματικότητά της.Η παρούσα διατριβή απαρτίζεται από τα εξής κεφάλαια: 1. Η πολιτική, οι συνθήκες και τα χρηματοδοτικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον πολιτισμό, 2. Η γλωσσική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 3. Η ιστορία, οι έρευνες και τα χρηματοδοτικά προγράμματα της Ε.Ε. για την στήριξη των ελληνικών διαλέκτων της Απουλίας και της Καλαβρίας, 4. Μετάφραση και Μειονοτικές γλώσσες.Στο παράρτημα παρουσιάζονται τα χρονοδιαγράμματα της πολιτισμικής και γλωσσικής πολιτικής της ΕΕ, η ορολογία που χρησιμοποιήθηκε στην εργασία, πως και χάρτες, εικόνες και έγγραφα που αφορούν στις ελληνικές διαλέκτους της Απουλίας και της Καλαβρίας.Τα δεδομένα της έρευνας προέκυψαν από μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας, προσωπικές συνεντεύξεις με στελέχη αρμόδια για την υλοποίηση της ευρωπαϊκής πολιτισμικής και γλωσσικής πολιτικής, επιτόπια προσωπική έρευνα στα ελληνόφωνα χωριά της Απουλίας και της Καλαβρίας, ανταλλαγή πληροφοριών με άλλους ερευνητές και συνεντεύξεις μελών μη κυβερνητικών οργανώσεων. Τα κυριότερα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν τη μη επαρκή αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής γλωσσικής πολιτικής για τις ελληνικές κατωιταλικές διαλέκτους που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης. Διαπιστώθηκαν οι βασικές αιτίες λόγω των οποίων αποκλείονται συχνά οι υπό εξέταση διάλεκτοι από τα ευρωπαϊκά προγράμματα και διαμορφώθηκαν προτάσεις επίλυσής τους. Τέλος, η ειδική έρευνα κατέδειξε ότι η μεταφραστική δραστηριότητα όπως και η απευθείας συγγραφή στην griko ή το grecanico υπήρξαν αναιμικές, γεγονός που επίσης δε συνέβαλε στην επαρκή στήριξη των εν λόγω διαλέκτων.