Εκτίμηση του κόστους και της αποτελεσματικότητας από τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας με βιολογικούς παράγοντες

Abstract

Rheumatoid arthritis is a chronic disease, estimated to suffer from this approximately 40,00050,000 thousand Greeks (approximately 0.5% of the population). Usually affects the small joints symmetrically causing pain and limiting mobility. When the disease is not controlled, the quality of life of patients severely degraded. Objective: To compare the relative effectiveness of biological therapies approved for rheumatoid arthritis (RA) on health-related quality of life in patients diagnosed with RA. Also, a cost-effectiveness analysis was used to investigate of there is a therapy that optimizes the overall social benefit. Methods: Patients with RA treated with biologic agents were included in the study. Abatacept and anti-Tumor necrosis factor (TNF) agents: adalimumab, etanercept, golimumab and certolizumab were used in patients’ therapy. The patients were assessed using the Medical Outcomes Study Health Assessment Questionnaire-Disability Index (HAQ-DI), EuroQuol-5D (EQ-5D), Global Visual Analogue scale (VAS), to assess the state of health patient, Global Visual Analogue scale (VAS), to assess the level of pain. Also, the direct costs were recorded to apply a cost-effectiveness analysis. The period was 12 months. Results: One hundred fifty patients were studied. HAQ-DI improved after 12-months follow up. In the same way, the analysis showed a significant improvement for the EQ-5D, DAS-28, VAS-General and VAS-Pain after 12 months. Comparing the five treatment options the analysis didn’t reveale significant differences among them for HAQ-DI, EQ-5D, DAS-28, VAS-General and VAS-Pain. Finally, the results indicate that the biological agents are equivalent in terms of cost-effectiveness. The average direct cost per patient ranges from 8148 to 13214 EUR while the average indirect costs range from 4120 to 4980 EUR. Conclusion: This study revealed similar effectiveness of abatacept, adalimumab, etanercept, certolizumab and golimumab in health-related quality of life measures among RA patients while as much as the cost, there was an increase in costs in abatacept without exists a significant increase in efficiency.

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι χρόνια νόσος και υπολογίζεται ότι πάσχουν απ’ αυτή περίπου 40.000-50.000 χιλιάδες Έλληνες (ποσοστό περίπου 0.5% του πληθυσμού). Προσβάλλει συνήθως τις μικρές αρθρώσεις συμμετρικά προκαλώντας πόνο και περιορισμό της κινητικότητας. Όταν η νόσος δεν ελέγχεται, η ποιότητα ζωής των ασθενών είναι σοβαρά υποβαθμισμένη. Με βάση τα παραπάνω, σκοπός της συγκεκριμένης μελέτης αποτελεί η διερεύνηση και η εκτίμηση του κόστους της συγκεκριμένης ασθένειας (τόσο όσον αφορά το άμεσο υγειονομικό κόστος όσο και την απώλεια παραγωγικότητα των ασθενών και των συγγενών τους, καθώς και της ποιότητας ζωής (κόστους ανά ποιοτικώς αναβαθμισμένο έτος ζωής) σε ασθενείς με ΡΑ στην Ελλάδα. Τα αποτελέσματα τηςανάλυσης είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την αξιολόγηση των σύγχρονων μεθόδων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ΡΑ. Συνολικά στην έρευνα συμμετείχαν 150 άτομα εκ των οποίων 30 έλαβαν θεραπεία με Abatacept, 30 έλαβαν θεραπεία με Adalimumab, 30 έλαβαν θεραπεία με Etanercept, 30 έλαβαν θεραπεία με Golimubab και 30 έλαβαν θεραπεία με Certolizumab. Από τα αποτελέσματα της ανάλυσης προέκυψε ότι με την πάροδο του χρόνου, ανεξάρτητα από το είδος της θεραπείας, επιτυγχάνεται σημαντική μείωση του δείκτη DAS-28. Αυτό αποτελεί μια ένδειξη ότι οι ασθενείς με την λήψη της θεραπευτικής αγωγής είχαν βελτίωση στην κατάσταση της υγείας ανεξαρτήτως βιολογικού παράγοντα. Αναλυτικότερα, οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία είχαν σημαντική βελτίωση του δείκτη DAS28 και μάλιστα μετά από 12 μήνες αυτός σχεδόν σε όλες τιςπεριπτώσεις ήταν μικρότερος του 3.2. Από την ανάλυση του δείκτη HAQπροέκυψε ότι ανεξαρτήτως βιολογικού παράγοντα οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία είχαν σημαντική βελτίωση του δείκτη HAQ. Επιπρόσθετα, προέκυψε ότι οι ασθενείς με την λήψη της θεραπευτικής αγωγής είχαν βελτίωση της ποιότητας ζωής τους και του πόνου που αισθάνονταν λόγω της κατάστασης τους ανεξαρτήτως βιολογικού παράγοντα. Τέλος, παρατηρήθηκε ότι η ανταπόκριση στην θεραπεία είχε σημαντικήβελτίωση από τους 6 μήνες στους 12 μήνες ενώ δεν προέκυψαν σημαντικές διαφορές ως προς το είδος του βιολογικού παράγοντα. Στο δεύτερο μέρος του ειδικού μέρους πραγματοποιήθηκε ανάλυση κόστους αποτελεσματικότητας με σκοπό να αποφασίσουμε ποια είναι η είναι η βέλτιστηεπιλογή ανάμεσα στις 5 θεραπείες (ορίσθηκε να είναι η επιλογή η οποία μας δίνει τη μέγιστη δυνατή μεταβολή στο άμεσο κόστος σε σύγκριση με την ποσοστιαία διαφορά που αναμένεται να έχουμε στην αποτελεσματικότητα κατά αν επιλέξουμε μια θεραπείας έναντι κάποιας άλλης). Από τα αποτελέσματα της ανάλυσης αποτελεσματικότητας (βάση του DAS28) προέκυψε ότι δεν υπάρχει κάποια βέλτιστη επιλογή η οποία να επιφέρει καλύτερο αποτέλεσμα. Ουσιαστικά μπορούμε να πούμεότι οι βιολογικοί παράγοντες είναι ισοδύναμοι βάση της σύγκρισης αποτελεσματικότητας, ενώ όσο αφορά το κόστος, το abatacept παρατηρήθηκε μεγάλη αύξηση του κόστους με ελάχιστη μεταβολή αποτελεσματικότητας αντίστοιχα.