Επιλογή θεραπείας για το διαβήτη τύπου 2 με ή χωρίς χρήση καρτών: μια τυχαιοποιημένη κατά θυλάκους μελέτη

Abstract

The aim of the present thesis was to assess the efficacy of the Diabetes Medication Choice Decision Aid among patients with type 2 diabetes in Greece. Five sites allocated to the decision aid and four sites to control. Clinicians and patients in the intervention arm used a decision aid, based on outcomes that both consider important when choosing among antidiabetic medications. Patients in the control arm received usual care. The primary outcome was patient's level of decisional comfort after the initial clinical encounter. Secondary outcomes included patient's knowledge about type 2 diabetes and medications, and patient's and clinician's satisfaction. Adherence to prescribed antidiabetic medication and change in glycated haemoglobin were assessed at 24 weeks. Patients in both arms had similar scores in overall decisional comfort. Patients' knowledge was high in both arms. Patients and clinicians in both groups were equally satisfied with the decision-making. No significant difference in medication adherence and glycaemic control was found across arms. Clinicians found the decision aid useful and reported that its integration in their daily routine was easy. In conclusion, the decision aid was implemented and positively received in the clinical setting in Greece, in line with the patient-centred approach endorsed by current guidelines. Further research is needed to investigate the interaction between the patient and the clinician in order to clarify the association between the use of decision aids and implementation of shared decision-making.

Σκοπός της διατριβής ήταν η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του βοηθήματος λήψης απόφασης με κάρτες, για την επιλογή θεραπείας στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, στην Ελλάδα. Πέντε ιατρικά κέντρα τυχαιοποιήθηκαν στην ομάδα παρέμβασης και τέσσερα κέντρα στην ομάδα ελέγχου. Στην ομάδα παρέμβασης χρησιμοποιήθηκε το βοήθημα λήψης αποφάσεων με κάρτες επιλογής θεραπείας, το οποίο απεικονίζει τα χαρακτηριστικά των αντιδιαβητικών φαρμάκων σε παραμέτρους που οι ασθενείς και οι ιατροί θεωρούν σημαντικές για την επιλογή της θεραπείας. Οι ασθενείς στην ομάδα ελέγχου έλαβαν τη συνήθη φροντίδα, χωρίς τη χρήση του βοηθήματος. Η κύρια έκβαση ήταν η αξιολόγηση της θεραπευτικής απόφασης μετά την αρχική κλινική συνάντηση. Οι δευτερεύουσες εκβάσεις περιλάμβαναν τη μεταφορά γνώσεων στους ασθενείς, και την ικανοποίηση των ασθενών και των ιατρών κατά τη λήψη αποφάσεων. Επίσης, αξιολογήθηκαν η συμμόρφωση των ασθενών με την αντιδιαβητική αγωγή και η μεταβολή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης στις 24 εβδομάδες. Οι ασθενείς και στις δύο ομάδες είχαν παρόμοια βαθμολογία στην κλίμακα άνεσης κατά τη λήψη απόφασης. Η μεταφορά γνώσεων στους ασθενείς ήταν υψηλή και στις δύο ομάδες. Οι ασθενείς και οι ιατροί και στις δύο ομάδες ήταν εξίσου ικανοποιημένοι με τη λήψη των αποφάσεων. Δεν παρατηρήθηκε διαφορά στη συμμόρφωση με την αντιδιαβητική αγωγή και στη μεταβολή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης μεταξύ των ομάδων. Οι ιατροί βρήκαν χρήσιμο το βοήθημα λήψης αποφάσεων και ανέφεραν ότι η ενσωμάτωσή του στην κλινική ρουτίνα ήταν εύκολη. Συμπερασματικά, το βοήθημα λήψης αποφάσεων έγινε αποδεκτό από τους ασθενείς και τους ιατρούς. Χρειάζονται περαιτέρω έρευνες για τη διερεύνηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ ασθενή και ιατρού για να αποσαφηνιστεί η συσχέτιση μεταξύ της χρήσης του βοηθήματος και της επίτευξης από κοινού λήψης θεραπευτικής απόφασης.