Πολιτική και ισότητα: η οικονομική ισότητα ως προϋπόθεση της πολιτικής ελευθερίας στον Ζαν-Ζακ Ρουσσώ

Abstract

The doctoral dissertation focuses on the political thoughts of Jean-Jacques Rousseau and mainly bases on his political works in the framework of constitution of ideas such as liberty, equality, justice and republic. The conceptual analysis of his thoughts in comparison of the classical theories of social contract and the modern tradition of natural law, contains the fundamental argument of this dissertation. Rousseau argues that the state of nature was neutral, however an irrational transition has contributed to unequal conditions, therefore human beings have become selfish and corrupted. According to Rousseau’s thoughts the return to the neutral nature is not possible, also staying in the negative society is not desirable, there is only one solution for a positive state of republic: A second transition from the negativity (society) to the positivity (republic) which is my suggestion for interpretation of the Rousseaunian political work. Nature, society and republic are three states in his work. The first one is not ethical but ethically neutral. The second state bases on luxury, corruption, egocentric conceptualization and private property. Only the third one agrees with a moral and political liberty which guarantees the sovereignty of free and equal citizens.This dissertation has two parts, one on theoretical reflections and another on practical prepositions. The first part of the dissertation examines the transitionology within its theoretical presuppositions, both in first and second chapter respectively. The second part includes thoughts on organization in its three chapters. In the chapter on the political organization the principles, structures and institutions are analyzed. Then the economic organization has been examined. In the last chapter, one may observe easily the implementation of normativity as the constitutional organization in his late political works. At the end the dissertation has a conclusion presenting the hypothesis as an interpretation model on transitions.

Η διατριβή επικεντρώνεται στην πολιτική σκέψη του Ζαν-Ζακ Ρουσσώ και βασίζεται κυρίως στα πολιτικά του έργα στο πλαίσιο συγκρότησης ιδεών όπως ελευθερία, ισότητα, δικαιοσύνη και πολιτεία. Η εννοιολογική ανάλυση των σκέψεών του σε αντιδιαστολή με τις κλασικές θεωρίες του κοινωνικού συμβολαίου και αυτές της νεώτερης παράδοσης του φυσικού δικαίου, περιλαμβάνει την θεμελιώδη επιχειρηματολογία αυτής της διατριβής. Ο Ρουσσώ υποστηρίζει με επιχειρήματα ότι η κατάσταση της φύσης είναι ουδέτερη ωστόσο η άλογη μετάβαση έχει συμβάλει στην ανισότητα, συνεπώς οι άνθρωποι έχουν γίνει εγωιστές και διεφθαρμένοι. Σύμφωνα με την σκέψη του Ρουσσώ η επιστροφή στην ουδέτερη φύση δεν είναι εφικτή, επίσης η παραμονή στην αρνητική κοινωνία δεν είναι επιθυμητή, υπάρχει έτσι μόνο μια λύση για την θετική κατάσταση της πολιτείας: Μια δεύτερη μετάβαση από την αρνητικότητα (κοινωνία) προς την θετικότητα (πολιτεία). Αυτή πάντως είναι η πρότασή μου για την ερμηνεία του ρουσσωικού πολιτικού έργου. Φύση, κοινωνία και πολιτεία αποτελούν τις τρεις καταστάσεις που απαντούν στα έργα του. Η πρώτη δεν είναι ηθική αλλά ηθικά ουδέτερη. Η δεύτερη βασίζεται στην πολυτέλεια, την διαφθορά, τις εγωκεντρικές εννοιολογικές συλλήψεις και την ατομική ιδιοκτησία. Μόνο η τρίτη κατάσταση συμφωνεί με την ηθική και πολιτική ελευθερία που εγγυάται την κυριαρχία των ελεύθερων και ίσων πολιτών.Αυτή η διατριβή έχει δύο μέρη, το ένα για τις θεωρητικές σκέψεις και το άλλο για τις πρακτικές προτάσεις. Το πρώτο μέρος της διατριβής εξετάζει την μεταβασιολογία στις θεωρητικές προϋποθέσεις της, και στα δύο κεφάλαια αντίστοιχα. Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει σκέψεις περί οργάνωσης σε τρία κεφάλαια. Στο κεφάλαιο για την πολιτική οργάνωση αναλύονται αρχές, δομές και θεσμοί. Ύστερα εξετάζεται η οικονομική οργάνωση. Στο τελευταίο κεφάλαιο, θα παρατηρούσε εύκολα κανείς την εφαρμογή της κανονιστικότητας ως συνταγματικής οργάνωσης στα ύστερα πολιτικά έργα. Στο τέλος της διατριβής, στον επίλογο, παρουσιάζεται η υπόθεση ως ερμηνευτικό σχήμα περί μεταβάσεων.