Η χειρουργική θεραπεία της ανθεκτικής στα φάρμακα επιληψίας του έσω κροταφικού λοβού

Abstract

Objective. To evaluate the efficacy and safety of surgical treatment in medically intractable mesial temporal epilepsy, according to the protocol and procedures of Epilepsy Surgery Unit of the Athens University Medical School. Methods-Materials. We evaluated 60 patients suffering from drug resistant mesial temporal lobe epilepsy. Forty five patients underwent surgical resection. The candidates for surgical treatment were selected on the basis of clinical features, imaging findings, non invasive and invasive ictal recordings and the results of psychiatric and neuropsycological examination. They complete a two-year follow up following a complete presurgical evaluation. Results. Thirty two patients (71.1%) had become seizure free at their last follow-up visit. Thirty four (75.5%) needed a decreased number of antiepileptic medication and six patients (13.3%) were off antiepileptic drugs whereas twenty one patients (46.7%) showed substantial improvement in neurocognitive tasks as early as 12 months after surgery. Seventeen patients underwent anterior temporal lobectomy and 28 patients selective amygdalohippocampectomy. There was no mortality. The most frequent side effect was homonymous quadrantanopsia in thirty patients (67%) and the most serious hemiparesis was in one patient (2%).We found no correlation of age at onset of epilepsy, duration of epilepsy, febrile spasms, infection of the central nervous system and type of surgery with seizure outcome. Unexpectedly, the side of mesial temporal sclerosis and surgery-related seizure control postoperatively showed statistically significant difference in favor of the left mesial temporal sclerosis.None of the patients who were candidates for epilepsy surgery and refused the idea of surgical treatment is seizure free at the last follow-up visit. Furthermore, one of these patients died because of status epilepticus. Conclusion. Mesial temporal lobe epilepsy surgery is an effective and safe treatment procedure for patients with intractable mesial temporal lobe epilepsy. This result is similar to our conclusions that we have with the protocol used in our survey. Patients who denied epilepsy surgery continue to experience uncontrolled seizures and they have a negative impact on many aspects of their lives.

Σκοπός. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η παρουσίαση του προεγχειρητικού ελέγχου και των αποτελεσμάτων της χειρουργικής θεραπείας σε ασθενείς με ανθεκτική στα φάρμακα επιληψία του έσω κροταφικού λοβού.Μέθοδος - Υλικό. Μελετήθηκαν 60 ασθενείς, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε προεγχειρητικό έλεγχο, σύμφωνα με το διαμορφωμένο πρωτόκολλο της Μονάδας της Χειρουργικής Θεραπείας της Επιληψίας και κρίθηκαν κατάλληλοι υποψήφιοι για χειρουργική θεραπεία της επιληψίας του έσω κροταφικού λοβού. Σαράντα πέντε ασθενείς υπεβλήθησαν σε χειρουργική θεραπεία. Εξ αυτών 38 ασθενείς εμφάνιζαν σκλήρυνση ιπποκάμπου και 7 ασθενείς κρίσεις από τον έσω κροταφικό λοβό οφειλόμενες σε αίτια πλην της ιπποκάμπιας σκλήρυνσης. Παράλληλα, συσχετίσθηκαν τα κλινικά, ηλεκτροφυσιολογικά, νευροαπεικονιστικά και νευροψυχολογικά δεδομένα και ο τύπος της χειρουργικής προσπέλασης με τη μετεγχειρητική πορεία των ασθενών. Δεκαπέντε ασθενείς κρίθηκαν κατάλληλοι υποψήφιοι μετά την ολοκλήρωση του προεγχειρητικού ελέγχου, αλλά δε χειρουργήθηκαν κυρίως λόγω άρνησής τους.Όλοι οι ασθενείς συμπλήρωσαν 2 έτη παρακολούθησης.ΑποτελέσματαΤριάντα δύο ασθενείς (71.1%) ήταν ελεύθεροι κρίσεων το δεύτερο μετεγχειρητικό έτος. Σε 34 ασθενείς (75.5%) μειώθηκε ο αριθμός των αντιεπιληπτικών φαρμάκων και έξι ασθενείς δε λαμβάνουν πλέον αντιεπιληπτική αγωγή.Η ηλικία έναρξης των κρίσεων, η διάρκεια της νόσου, η ηλικία των ασθενών όταν χειρουργήθηκαν, τα περιγεννητικά συμβάματα, οι λοιμώξεις του κεντρικού νευρικού συστήματος, οι πυρετικοί σπασμοί και η χειρουργική τεχνική δεν αποτελούν μεταβλητές που σχετίζονται με τη συχνότητα των κρίσεων μετεγχειρητικά ή τις επιπλοκές.Η πλευρά της βλάβης σχετιζόμενη με τον έλεγχο των κρίσεων μετεγχειρητικά ανέδειξε σημαντικά στατιστική διαφορά υπέρ της έσω κροταφικής σκλήρυνσης αριστερά (p<0,05).Πραγματοποιήθηκαν συνολικά 55 επεμβάσεις. Σε 7 ασθενείς απαιτήθηκε ενδοκράνια καταγραφή λόγω αντιφατικών ή ανεπαρκών δεδομένων από τον προεγχειρητικό έλεγχο. Δεκαεπτά ασθενείς υποβλήθηκαν σε πρόσθια κροταφική λοβεκτομή και 28 ασθενείς σε εκλεκτική αμυγδαλοϊπποκαμπεκτομή. Ο νευροψυχολογικός έλεγχος διενεργήθηκε σε 29 ασθενείς προεγχειρητικά και σε 22 μετεγχειρητικά. Σε 21 ασθενείς παρατηρήθηκε βελτίωση που αφορούσε κυρίως την ενεργό μνήμη. Στην ομάδα των ασθενών με ιπποκάμπια σκλήρυνση παρατηρήθηκε ήπια επιδείνωση στη μνημονική αναγνώριση προσώπων.Δύο ασθενείς με ενεργή ψυχωσική συμπτωματολογία προεγχειρητικά παρέμειναν ελεύθερες κρίσεων μετεγχειρητικά και παράλληλα διαπιστώθηκε πλήρης ύφεση των ψυχωσικών συμπτωμάτων.Η πιο συχνή επιπλοκή ήταν η ασυμπτωματική άνω τεταρτοκυκλική ημιανοψία που παρατηρήθηκε σε 30 ασθενείς (67%). Αριστερή ημιπληγία εμφάνισε μετεγχειρητικά ένας ασθενής (2%) παραμένοντας παράλληλα ελεύθερος κρίσεων.Στην ομάδα των ασθενών που δεν υποβλήθηκαν σε χειρουργική θεραπεία της επιληψίας, κανένας ασθενής δεν είναι ελεύθερος κρίσεων, ενώ υπήρξε και ένας θάνατος λόγω status epilepticus. Συμπέρασμα. Η χειρουργική θεραπεία της επιληψίας σύμφωνα με το πρωτόκολλο που εφαρμόζεται στην Μονάδα Χειρουργικής Θεραπείας της Ν/Χ Κλινικής του ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» είναι μία αποτελεσματική και ασφαλής θεραπεία για τους ασθενείς που πάσχουν από ανθεκτική στα φάρμακα επιληψία του έσω κροταφικού λοβού.