Η χωρική λειτουργία του συστήματος προβολής της εικόνας στο έργο του Τζέφρυ Σω

Abstract

The modern viewer is familiar with the cinematic paradigm, in which he or she is fixed in a darkenedauditorium. In this case, the projected image acts as a viewing window into the picture space. However,the current audio-visual technologies introduce new viewing modes. So, what happens when theprojection system is designed as an integral part of the projected image? What are the consequencesregarding the viewer’s role and the spatial properties of the projection system?This thesis is based on three axes: The spatial properties of the projection system, the viewer’s positionand the use of earlier media forms in the digital environment. The thesis traces the spatial evolution ofthe projection system (projector, screen surface, projection beam), during the transition from analogueto digital technology, in inter-war experimental film, 1960s expanded cinema, video art and currentmultimedia installations. The work of the Australian-born new media artist and researcher Jeffrey Shawis used as a case-study. Shaw emerged from the performance, expanded cinema and installationparadigms of the 1960s, currently being a leading figure in new media art.It is concluded that when the interaction with the projection system is based on the viewer’s position,the level of participation in the spatial arrangement of the projection system increases during thetransition from analogue to digital technology. The installation works as an optical machine thatupgrades the viewer to active participant and enables him or her to experience the work in a uniqueway. In regards to the spatial arrangement of the projection system, the fields that are noted to bemodified are the size and shape of the projection screen, the viewer’s movement within the installationand the strategies combining virtual and haptic space.

Ο σύγχρονος θεατής είναι εξοικειωμένος με την κινηματογραφική προβολή, όπου παρακολουθείπαθητικά το έργο σε μια σκοτεινή αίθουσα. Στην περίπτωση αυτή, ο περιβάλλων χώρος υποβαθμίζεταικαι η οθόνη λειτουργεί σαν ένα παράθυρο που παραπέμπει στον αναπαριστώμενο χώρο της εικόνας.Όμως, οι σύγχρονες οπτικοακουστικές τεχνολογίες, παράγουν έναν νέο τύπο θέασης πέρα από τηνκλασική κινηματογραφική συνθήκη. Το ερώτημα που τίθεται είναι: τί συμβαίνει όταν ο χώρος τηςπροβολής σχεδιάζεται σε συνδυασμό με την προβαλλόμενη εικόνα και τί επιπτώσεις έχει αυτή ηπροσέγγιση ως προς το ρόλο του θεατή και τον μηχανισμό υλοποίησης της εικόνας;Η μελέτη του συστήματος προβολής της εικόνας δομείται με βάση τρεις άξονες: την οργάνωση τουχώρου, τη θέση του θεατή και την τεχνολογική εξέλιξη και επανάχρηση παλαιότερων τεχνολογιώνπροβολής και χωρικών οργανώσεων στο ψηφιακό περιβάλλον. Στη διατριβή αυτή εντοπίζονται χωρικέςστρατηγικές στις σύγχρονες πολυμεσικές εγκαταστάσεις, παράλληλα με παλαιότερα έργα πουυλοποιούνται με αναλογικά μέσα, στα πλαίσια της Βιντεοτέχνης και του Διευρυμένου Κινηματογράφου[Expanded Cinema] του 1960, καθώς και του πειραματικού κινηματογράφου του μεσοπολέμου. Στόχοςτης διατριβής είναι ο εντοπισμός των μεταβολών που επήλθαν στη χωρική λειτουργία του συστήματοςπροβολής της εικόνας (μηχανισμός προβολής, δέσμη φωτός, επιφάνεια προβολής), κατά τη μετάβασηαπό την αναλογική στην ψηφιακή τεχνολογία. Ως μελέτη εφαρμογής [case-study] χρησιμοποιείται τοέργο του αυστραλού καλλιτέχνη Τζέφρυ Σω (Jeffrey Shaw), που εκτείνεται από τη δεκαετία του 1960(Διευρυμένος Κινηματογράφος) μέχρι τη σύγχρονη εποχή (Ψηφιακά Διευρυμένος Κινηματογράφος).Συμπεραίνουμε ότι όταν η αλληλεπίδραση με το σύστημα προβολής της εικόνας βασίζεται στη θέσητου παρατηρητή, ο βαθμός συμμετοχής του στη χωρική οργάνωση του συστήματος προβολής τηςεικόνας αυξάνεται σταδιακά με τη μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή τεχνολογία. Το έργο λειτουργεί σαν μια οπτική μηχανή που αναβαθμίζει τον θεατή σε συμμετέχοντα του έργου και τουπαρέχει τη δυνατότητα να το παρακολουθήσει με τον δικό του, μοναδικό τρόπο. Σε ότι αφορά τηνχωρική του οργάνωση του συστήματος προβολής της εικόνας, τα πεδία όπου εντοπίζονται αλλαγέςείναι η μορφή, το μέγεθος και ο βαθμός διαφάνειας της επιφάνειας προβολής, η οργάνωση της κίνησηςτου θεατή και οι τρόποι σύνδεσης φυσικού και δυνητικού χώρου.