Μεθοδολογία πρότυπης περιβαλλοντικής διαχείρισης για την προστασία των μνημείων

Abstract

The main objective of the present PhD thesis is the development of an integrated strategic planning for the management of the cultural heritage, aiming at its protection and promotion. To this end, the development of a unified, innovative methodological approach is required. Such a methodology should not only be based on the appropriate theoretical background, but should also have the capacity to provide, at a practical level, a uniform approach on the problems and requirements around the concept of cultural heritage protection. The theoretical background consists of (a) regulatory, legal and planning frameworks applied in Greece and Europe, (b) the requirements, instructions and guidelines of international organizations and bodies, as elaborated through various conventions, Charters and corresponding Committees, as well as (c) past or contemporary practices on the field of cultural heritage protection. A single methodological approach on the management and protection of cultural heritage also requires a thoughtful consideration of all data, needs and demands, in order to address them at various scales and levels. A prerequisite is to cover all the aspects and the domains of cultural heritage concept, both anthropogenic and natural. The present thesis investigates the subject of cultural heritage management by the micro scale of individual monuments with local significance, to transnational level, with reference to larger-scale study areas and more complex protected objectives, ultimately resulting in an effort to develop an integrated planning for a wider region, through the creation and management of cultural networks. Possibilities for such an achievement can be provided by contemporary technological tools and the broader context of cultural heritage concept through international agreements. The output of the proposed planning and other approaches in the same area, are being investigated on their cultural, social and economic impacts, both in indigenous populations and visitors of the application areas. Desired outcome is the sustainable development of the areas concerned, through the proposed procedures and interventions.

Ζητούμενο της διδακτορικής διατριβής είναι η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδιασμού για τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς, στοχεύοντας στην προστασία και ανάδειξή της. Σκοπός είναι η ανάπτυξη μιας καινοτόμου ενιαίας μεθοδολογίας, η οποία από τη μία πλευρά θα στηρίζεται στο κατάλληλο θεωρητικό υπόβαθρο, ενώ παράλληλα θα προσφέρει, σε πρακτικό πλέον επίπεδο, μια ενιαία αντιμετώπιση των προβλημάτων και απαιτήσεων γύρω από την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Το θεωρητικό υπόβαθρο συγκροτείται από κανονιστικά, νομικά και χωροταξικά πλαίσια όπως ισχύουν στην Ελλάδα και την Ευρώπη, από τις απαιτήσεις, οδηγίες και κατευθύνσεις διεθνών οργανισμών και φορέων, όπως διαμορφώθηκαν μέσα από συνέδρια, Χάρτες και Επιτροπές, καθώς και από παλαιότερες ή σύγχρονες πρακτικές στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Μια ενιαία μεθοδολογική προσέγγιση για τη διαχείριση και προστασία του πολιτιστικού πλούτου, απαιτεί τη θεώρηση των δεδομένων, προβλημάτων, και απαιτήσεων και τελικά την αντιμετώπισή τους σε διάφορες κλίμακες και επίπεδα. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να καλύπτει όλες τις εκφάνσεις και τα όρια της έννοιας της πολιτιστικής κληρονομιάς, ανθρωπογενούς και φυσικής. Η συγκεκριμένη διδακτορική διατριβή πραγματεύεται το θέμα της διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς από τη μικροκλίμακα, σε μεμονωμένα μνημεία και σε πιο τοπικό επίπεδο, μέχρι σε επίπεδο διακρατικό, με μεγαλύτερης κλίμακας περιοχών μελέτης και πιο σύνθετα αντικείμενα προστασίας, καταλήγοντας τελικά σε μια προσπάθεια ανάπτυξης ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού για μια ευρύτερη περιοχή, μέσω της δημιουργίας και διαχείρισης πολιτιστικών δικτύων. Οι δυνατότητες για ένα τέτοιο επίτευγμα προσφέρονται από τα σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία και τη διεύρυνση του ορισμού της πολιτιστικής κληρονομιάς, μέσα από διεθνείς συμβάσεις. Τα αποτελέσματα του σχεδιασμού αυτού, καθώς και έτερων προσεγγίσεων στον ίδιο τομέα, διερευνώνται ως προς το πολιτιστικό, κοινωνικό και οικονομικό τους αντίκτυπο, τόσο στους γηγενείς πληθυσμούς, όσο και τους επισκέπτες των περιοχών εφαρμογής τους. Επιθυμητό αποτέλεσμα είναι η αειφόρος ανάπτυξη των συγκεκριμένων περιοχών, μέσω των προτεινόμενων διαδικασιών και επεμβάσεων.