Έλεγχος ειδικών CD4+ T λεμφοκυττάρων μετά από διέγερση τους με ειδικά ΗΙV-1 αντιγόνα για την αξιολόγηση της ανοσιακής αποκατάστασης των ΗΙV(+) ατόμων υπό αντιρετροϊική αγωγή: συσχέτιση διαφορετικών μεθόδων

Abstract

Prolonged antiretroviral treatment (ART) significantly changes the cytokine secretion capacities of HIV-1-specific T cells. However, it is unclear whether these changes result from decreased viremia or they correspond to true functional recovery of the viral-specific immune responses. To study this issue, we analyzed the quantitative and qualitative differences of HIV-1-specific and polyclonal CD4+ and CD8+ T cells between 26 naive and 52 treated individuals. HIV-1 Gag and staphylococcal enterοtoxin B (SEB)-reactive T cells were determined by flowcytometric intracellular secretion of IFN-γ or ⁄ and IL-2. Results: ART resulted in increase of single IL-2 and decrease of single IFN-γ-secreting HIV-1 CD4+ T cells, while both cytokines secreting HIV-1 CD4+ T cells were presented in comparable frequencies in both groups. Viral loads correlated negatively with single IL-2 and positively with single IFN-γ-secreting HIV-1 CD4+ cells. Single IL-2 HIV-1 CD4+ T cells correlated positively with both cytokines secreting polyclonal CD8+ T cells. By qualitative analysis, a dominant IL-2 HIV-1 CD4+ T cell response (>70% were single IL-2 secreting cells) was identified only in ART suppressed patients, who also generated increased dual specific polyclonal CD8+ T cells. Further, polyfunctional HIV-1 CD4+ T cell responses, consisted of the three distinct HIV specific CD4+ T cell subsets described above, were detected in naive individuals with high viremia as well as in treated patients with viral suppression.Conclusions: The presence of dominant IL-2 HIV-1 CD4+ T cell response, associated with increased CD8+ T cells capable to produce IL-2, indicates that the recovery of HIV-1- specific CD4+ T cell functionality after ART is a feasible goal, while the presence of polyfunctional HIV-1 CD4+ T cell responses in untreated patients suggests that these cells may not be directly involved in viral replication control.

Η καθιέρωση της συνδυασμένης αντιρετροϊικής αγωγής (ΗΑΑRΤ) ανέτρεψε την μοιραία κατάληξη της HIV λοίμωξης. Αν και άμεσα μετά την χορήγηση των αντιρετροϊικών φάρμακων, η πλειονότητα των ατόμων επανακτά την απώλεια των CD4+ Τ κυττάρων, η αποκατάσταση της λειτουργίας τους παραμένει ακόμη αμφιλεγόμενο θέμα. Η παρούσα μελέτη ασχολείται με τις μεταβολές στην ποσότητα και λειτουργικότητα των ΗΙV ειδικών CD4+ Τ κυττάρων υπό την επίδραση μακρόχρονης HAART και ερευνά την αποκατάστασης της λειτουργικότητας.ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ: Στην μελέτη συμπεριλήφθησαν 78 HIV-1 (+) άτομα, εκ των οποίων 52 ελάμβαναν αντιρετροϊική θεραπεία. Μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν: Α) Δοκιμασία πολ/σμού, μετά από πολυκλωνική και HIV ειδική ενεργοποίηση σε περιφερικά μονοπύρηνα κύτταρα του αίματος. Β) Δοκιμασία ενδοκυττάριας ανίχνευσης παραγωγής των κυτταροκινών IL-2 και IFN-γ (πολυκλωνική και HIV ειδική ενεργοποίηση) με ανάλυση κυτταρομετρίας ροής σε CD4+ και CD8+ Τ κύτταρα ολικού περιφερικού αίματος. Γ) Προσδιορισμός παρθένων, κεντρικών μνημονικών και δραστικών μνημονικών υποπληθυσμών των CD4+ Τ κυττάρων ολικού περιφερικού αίματος με ανάλυση κυτταρομετρίας ροής.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έδωσε σημαντικά στοιχεία αποκατάστασης της λειτουργίας των CD4+ και CD8+ T κυττάρων μετά από ΑΡΘ: 1) Ανάκτηση της ικανότητας παραγωγής ΙL-2 των HIV ειδικών CD4+ Τ κυττάρων, σε συσχέτιση με την καταστολή του ιικού φορτίου στο πλάσμα. 2) Διαμόρφωση μονολειτουργικής απάντησης IL-2 των ΗΙV CD4+ T κυττάρων σε άτομα με διαρκή καταστολή του ιικού πολ/σμού, η οποία είχε σχέση με αύξηση της ικανότητας παραγωγής IL-2 των πολυκλωνικών CD8+ Τ κυττάρων. 3) Αποκατάσταση σε φυσιολογικά επίπεδα των παρθένων και μερική αποκατάσταση των κεντρικών μνημονικών CD4+Τ κυττάρων.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η αποκατάσταση της λειτουργικότητας των ειδικών CD4+ Τ κυττάρων είναι εφικτή στα πλαίσια αποτελεσματικής αντιρετροϊικής αγωγής. Η μονολειτουργική απάντηση IL-2 από αντιγονοειδικά CD4+ Τ κύτταρα θα μπορούσε να αναδειχθεί ως νέα παράμετρος αξιολόγησης της ποιότητας της ανοσιακής απάντησης στην διαδικασία ανάπτυξης κυτταρικών εμβολίων