Αναγκαιότητα και αντινομίες εφαρμογής των τεκμηρίων στο φορολογικό δίκαιο

Abstract

SUMMARYThe aim of this thesis is, on the one hand, to record the plethora of applications of the indirect methods of taxation (imputed tax system - taxation of accumulated assets) for estimating tax, in order to express various opinions in terms of its usefulness and on the other hand, systematically documenting and highlighting the inherent weaknesses of the Greek tax system. An attempt to enlighten the contribution of the indirect taxation methods to the tax system, is often misunderstood by both lawyers and public economist’s, this gives a basis in order to study the indirect taxing method as an indisputable contribution to resolving issues related to finding a basis of assessing taxes. The thesis attempts to study the indirect methods of taxation by demonstrating their necessity in the tax system. The imputed tax system is a indirect method of determining the basis to impose taxes as applied by all the tax systems. The imputed tax method determines the taxable income when there is a weakness or difficulty in determining the actual taxable amount by the tax administration. In other cases, the imputed tax method simplifies the procedure for certifying and collecting taxes, mainly for small income businesses and for a specific category of taxpayers.The systematic documentation is aimed to demonstrate the antinomies in the application of the method, which are concluded with the problems of the Greek tax system to respond to a constantly changing socio-economic reality. The aim of this thesis is to stimulate the efficiency of the tax system in view of the economic downturn in which it is absolutely necessary for all taxpayers to contribute, depending on their ability to pay, with the ultimate aim to cover public expenditure.

ΠΕΡΙΛΗΨΗH διατριβή αυτή αποσκοπεί αφενός μεν στο να καταγράψει την πληθώρα των εφαρμογών της τεκμαρτής μεθόδου προκειμένου να αποκαταστήσει τις διάφορες απόψεις που έχουν κατά καιρούς εκφραστεί αναφορικά με τη χρησιμότητά της, αφετέρου δε, μέσω αυτής της συστηματικής καταγραφής, να αναδείξει τις εγγενείς αδυναμίες του ελληνικού φορολογικού συστήματος. Η προσπάθεια να διαφωτιστεί η συμβολή των τεκμηρίων στη διαμόρφωση του φορολογικού συστήματος, συχνά παρεξηγημένη τόσο από τους νομικούς όσο και τους θεωρητικούς της δημοσίας οικονομικής, αποτελεί το έναυσμα για τη μελέτη των τεκμήριων ως μια μέθοδο με αδιαμφισβήτητη συμβολή στην επίλυση ζητημάτων που άπτονται της εξεύρεσης της βάσης επιβολής του φόρου. Η προσπάθεια μελέτης των τεκμηρίων έγκειται στην κατάδειξη της αναγκαιότητάς τους στο φορολογικό σύστημα. Τα τεκμήρια αποτελούν μια έμμεση μέθοδο προσδιορισμού της βάσης επιβολής του φόρου που απαντάται σε όλα τα φορολογικά συστήματα. Με την τεκμαρτή μέθοδο προσδιορίζεται η βάση επιβολής του φόρου, όταν υφίσταται πραγματική αδυναμία ή είναι δυσκολοαπόδεικτος ο προσδιορισμός της πραγματικής φορολογητέας ύλης από τη φορολογική διοίκηση. Σε άλλες περιπτώσεις, η εφαρμογή της τεκμαρτής μεθόδου σχετίζεται με την απλοποίηση των διαδικασιών είσπραξης και βεβαίωσης του φόρου, κυρίως για επιτηδευματίες με μικρό κύκλο ακαθαρίστων εσόδων ή για ειδικές κατηγορίες φορολογουμένων.Η συστηματική καταγραφή στοχεύει, επιπρόσθετα, στο να καταδείξει τις αντινομίες, κατά την εφαρμογή της μεθόδου, που συνάπτονται με τα προβλήματα του ελληνικού φορολογικού συστήματος να ανταποκριθεί σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα. Με τις επισημάνσεις αυτές, η διατριβή φιλοδοξεί να αποτελέσει το έναυσμα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του φορολογικού συστήματος, ενόψει και της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας κατά την οποία καθίσταται απολύτως αναγκαία η συμβολή όλων των φορολογουμένων, ανάλογα βέβαια με τη φοροδοτική τους ικανότητα, με απώτερο σκοπό την κάλυψη των δημοσίων δαπανών.