Διαδίκτυο και λογοτεχνία: έρευνα αναγνωστικής συμπεριφοράς των χρηστών του διαδικτύου και αξιοιοποίησή της στη διδασκαλία της λογοτεχνία στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

Abstract

This dissertation explores how reading and writing are redefined in online communities. Therefore, exploring online communities whose principal occupation is reading of literary texts was considered more effective. The concept of digital community and its particularities, compared to the offline ties between community members, covers the theoretical part. By exploiting the method of multi-sited virtual ethnography, practices of reading and writing are sought in two online communities. Focusing firstly on fieldwork data from the online community "Leshi tou vivliou” [Book Club] it can be argued that unprompted activities of co-reading and co-writing, as set forth in the "Book Club", construct key points, which are indicative of how these practices are reconstituted in online communities. Subsequently, reading and writing were sought in a school online community, which was created for this specific survey. Apart from observing offline classroom activities, interviews were also conducted with eight students and questionnaires were distributed to all students before and after the use of the online school community. In light of the above, it can be stated that digital literacy practices can positively affect creativity at school.

Η εργασία ερευνά τον τρόπο που η ανάγνωση και η γραφή επαναπροσδιορίζονται στο διαδικτυακό χώρο. Η έννοια της ψηφιακής κοινότητας και οι ιδιαιτερότητές της, αν αυτή συγκριθεί με τις εκτός σύνδεσης κοινότητες, αναζητήθηκαν σε διαδικτυακές κοινότητες που έχουν ως κύρια ενασχόληση την ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων. Με την αξιοποίηση της μεθόδου της πολυχωροθετημένης διαδικτυακής εθνογραφικής παρατήρησης συλλέχθηκε το πρωτογενές υλικό της έρευνας από δύο σημεία του παγκόσμιου ιστού στα οποία ασκείται η πρακτική της ανάγνωσης και της γραφής. Το πρώτο σημείο είναι η διαδικτυακή κοινότητα «Λέσχη του Βιβλίου» και το δεύτερο είναι ψηφιακή τάξη, η οποία δημιουργήθηκε στον παγκόσμιο ιστό και λειτούργησε σε δημόσιο Γυμνάσιο της Θεσσαλονίκης. Οι δραστηριότητες της ανάγνωσης και της γραφής όπως αναπτύσσονται στη «Λέσχη του Βιβλίου» καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος του δεύτερου μέρους. Καίρια σημεία της παρατήρησης αυτής αποτελούν η συν-ανάγνωση και η συν-γραφή στο διαδικτυακό χώρο, δραστηριότητες οι οποίες θεωρείται ότι είναι ενδεικτικές του τρόπου με τον οποίο ανασυστήνονται αυτές στο διαδικτυακό χώρο. Στο τρίτο μέρος παρατηρούνται οι δραστηριότητες της ανάγνωσης και της γραφής στην ψηφιακή τάξη. Για την ψηφιακή τάξη αξιοποιούνται οι μέθοδοι των συνεντεύξεων και των ερωτηματολογίων. Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι οι γραμματισμοί του σχολικού περιβάλλοντος επαναπροσδιορίζονται και προκύπτει ότι φυσικοί μηχανισμοί νοηματοδοσίας με τη χρήση των ψηφιακών πρακτικών, ελεύθεροι από προκαθορισμένα ερμηνευτικά σχήματα, ακονίζουν αποτελεσματικότερα την κριτική δυνατότητα των μαθητών.