Δημιουργία ολοκληρωμένου συστήματος κτηματολογικής υποδομής, περιβάλλοντος και ανάπτυξης

Abstract

The recent crisis, especially in countries such as Greece, has pressed for the exploration of new approaches with methods and tools that would optimize development planning. A further research step in development planning is to explore and substantiate the logical chains of linked variables from the level of outputs to the level of development objective. In response to these challenges the thesis aims to establish and document an integrated cadastral infrastructure system to support environment and development policies. In the first chapter the necessity and importance of the research issue is documented while the aims and objectives of the present thesis are further specialized. Moreover, the main working hypothesis is thoroughly analyzed and research assumptions and choices are gleaned. Finally, the site selection criteria for the elaboration of the study are thoroughly described. Literature review for the analysis of different development approaches and the documentation of the necessity of adopting integrated approaches in development thinking takes place in the second chapter. More specifically, dimensions of development such as space, research, planning and interdisciplinarity are identified and analyzed while the main supportive tools in planning are outlined along with their latest relevant applications. The implementation and effectiveness of qualitative and interdisciplinary planning methodologies in mountainous areas is examined in the third chapter. Among the most important findings of this chapter are the definition of fields for exploring reality in economic, social, political, cultural, technological level and environmental level, the optimization of the process for analyzing components of reality, the formulation of interdisciplinary proposals, the identification of the differentiating factors and evaluation criteria of alternative development scenarios and the differentiation between expected and desired future. In the forth chapter, the integrated system entitled IDPSS (Integrated development Planning Support System) is determined. The system is based on the synthesis of interdisciplinary research with advanced technologies (Planning support systems, Spatial decision-making systems, Exert Systems) in the light of an integrated development cadastre. Key features are the use of qualitative and quantitative research approaches, the use of objective and subjective indicators and the integrated synthesis of research data. The system allows the incorporation of any development objective related to a specific group of people or a certain area of any size (neighborhood, community, municipality, region). In the embodiment shown in the thesis, based on the theories of Community Well-Being and Worth-living Integrated Development, an integrated development planning system called LISADEMAS (Life Satisfaction Decision Making System) is presented. The system was constructed in three stages. In the first stage, a mixed method strategy was conducted by an Interdisciplinary Research Team aiming at investigating factors that tend to play an important role in the well-being, local psychical and socio-economic features, political will of authorities, social consciousness about the problems, constraints, opportunities and prospects and social dynamics for development of the study area. In the second stage, a knowledge base for the study area, based on triangulation and descriptive statistical analysis, was created. In the third stage in order to develop the decision making system, linkages between variables were elaborated with bivariate and multivariate statistical analysis and logical chains of linked variables, from the level of outputs to the level of overall improvement of life satisfaction, were substantiated thought means-ends analysis. This integrated tool can help development actors to identify appropriate development strategies for different social groups, assess benefits, and clarify connections between outputs and their intended effects on selected development objective.

Η πολυδιάστατη κρίση των τελευταίων ετών, ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα, κατέστησε αναγκαία τη διερεύνηση νέων προσεγγίσεων, με μεθόδους και εργαλεία που θα βελτιστοποιήσουν τον αναπτυξιακό σχεδιασμό και θα υποστηρίξουν μια ολοκληρωμένη αναπτυξιακή στρατηγική. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η συγκεκριμένη διδακτορική διατριβή αποσκοπεί μέσα από τη σύνθεση, την εφαρμογή και την αξιολόγηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος κτηματολογικής υποδομής περιβάλλοντος και ανάπτυξης, να αναδείξει και να τεκμηριώσει μεθόδους και εργαλεία που μπορούν να υποστηρίξουν τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ολοκληρωμένων αναπτυξιακών πολιτικών. Η διατριβή διαρθρώνεται σε τέσσερα κεφάλαια. Στο πρώτο εισαγωγικό κεφάλαιο, αφού στοιχειοθετηθεί η αναγκαιότητα και η σημασία του υπό διερεύνηση ζητήματος, εξειδικεύονται οι σκοποί και οι στόχοι της διατριβής, αναλύεται η κεντρική υπόθεση εργασίας, σταχυολογούνται οι ερευνητικές παραδοχές και επιλογές και τέλος περιγράφονται τα κριτήρια επιλογής του χώρου και του τόπου εκπόνησης της διατριβής. Στο δεύτερο κεφάλαιο, πραγματοποιείται βιβλιογραφική ανασκόπηση για την ανάλυση των διαφορετικών αναπτυξιακών προσεγγίσεων και την τεκμηρίωση της αναγκαιότητας ενσωμάτωσης, της φιλοσοφίας της ολοκλήρωσης στην αναπτυξιακή συλλογιστική. Παράλληλα προσδιορίζονται και αναλύονται επιμέρους συνιστώσες της ανάπτυξης, όπως ο χώρος, η έρευνα, η διεπιστημονικότητα και ο σχεδιασμός. Στο τρίτο κεφάλαιο εξετάζεται η αποτελεσματικότητα ποιοτικών και διεπιστημονικών μεθοδολογιών αναπτυξιακού σχεδιασμού σε ορεινές περιοχές. Στο τέταρτο κεφάλαιο, στοιχειοθετείται το ολοκληρωμένο σύστημα κτηματολογικής υποδομής και πολιτικών περιβάλλοντος και ανάπτυξης με τίτλο IDPSS (Integrated Development Planning Support System). Το σύστημα βασίζεται στη σύνθεση της διεπιστημονικής έρευνας και των τεχνολογιών αιχμής (Συστήματα υποστήριξης του σχεδιασμού, Χωρικά Συστήματα λήψης αποφάσεων, Έμπειρα συστήματα) με τη φιλοσοφία του ολοκληρωμένου αναπτυξιακού κτηματολογίου. Βασικά χαρακτηριστικά του είναι η χρήση ποιοτικών και ποσοτικών ερευνητικών προσεγγίσεων, η χρήση αντικειμενικών και υποκειμενικών δεικτών και η ολοκλήρωση των προσεγγίσεων μέσω της σύνθεσης των ερευνητικών δεδομένων. Το σύστημα επιτρέπει την ενσωμάτωση οποιουδήποτε αναπτυξιακού στόχου που αφορά μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων οποιουδήποτε μεγέθους ή μια συγκεκριμένη περιοχή (γειτονιά, κοινότητα, δήμο, περιφέρεια). Ο στόχος της εφαρμογής του IDPSS που παρουσιάζεται στη διατριβή, με τίτλο LISADEMAS (Life Satisfaction Decision Making System), προκύπτει ως αποτέλεσμα της σύνθεσης των θεωριών της ολοκληρωμένης ανάπτυξης και της προσέγγισης της ευημερίας σε επίπεδο κοινότητας. Το σύστημα υποστηρίζεται από μια σχεσιακή χωρική βάση η οποία ενσωματώνει το σύνολο των ερευνητικών δεδομένων. Με τη μέθοδο της τριγωνοποίησης συνδέονται τα υποκειμενικά με τα αντικειμενικά δεδομένα και τα πρωτογενή με τα δευτερογενή. Με χρήση της περιγραφικής και της διμεταβλητής στατιστικής ανάλυσης ιεραρχούνται τα δεδομένα και διερευνούνται οι επιμέρους σχέσεις τους. Με την τεχνική της πολυ-παραγοντικής ανάλυσης εντοπίζονται οι κρίσιμοι παράγοντες που επηρεάζουν την ευημερία της κοινότητας. Με την τεχνική της πολλαπλής παλινδρόμησης δημιουργείται ένα σύστημα «στάθμισης» για το συνδυασμό των επιμέρους δεικτών. Με την τεχνική της means ends ανάλυσης περιγράφονται λογικές αλληλουχίες δράσεων από το επίπεδο των δεδομένων μέχρι την υλοποίηση του κεντρικού αναπτυξιακού στόχου. Το σύστημα IDPSS, αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για όλους όσους εμπλέκονται στην αναπτυξιακή διαδικασία, αφού με τη χρήση του είναι σε θέση να σχεδιάζουν στρατηγικές ολοκληρωμένης ανάπτυξης, να υπολογίζουν τα οφέλη και να περιγράφουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των σχεδιαζόμενων αναπτυξιακών πολιτικών τους και των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων τους, στον κάθε φορά επιλεγόμενο αναπτυξιακό στόχο.