Οξειδωτικό δυναμικό/ οξειδωτικό stess σε ασθενείς με νεφρική νόσο

Abstract

Chronic Renal Disease (CRD) occurs in a significant percentage of adult population in Greece, about 10-15%. Patients with end-stage CRD (ESCRD) undergoing dialysis are approximately 10.000. A significant proportion of patients with CRD present an increased mortality due to cardiovascular disease, the development of which cannot be fully explained by classical cardiovascular risk factors . Recently, emphasis has been given on oxidative stress which may be developed in CRD patients. Its evaluation could help the treatment of these patients.Objectives: The object of this study was to evaluate parameters of oxidative stress in patients with ESCRD undergoing hemodialysis (HD), before and after the HD session in order to determine the effect of HD on oxidant/antioxidant status of serum as well as to explore any correlation with parameters of heart failure (HF) which is usually observed in these patients .Methods: 53 patients, 39 men and 14 woman with ESCRD, who were in long term dialysis program from 1-299 months, were included in this study. Based on ACC/AHA*, 9 of them had symptoms of congestive HF. In all patients were determined a) levels of Oxidised Low Density Lipoprotein (OxLDL), Total Antioxidant Status (TAS), Ischemia Modified Albumin (IMA), N-terminal pro Brain Natriuretic Peptide (NT-proBNP) and high-sensitivity C-reactive protein (hsCRP) in serum pre and post HD, b) plasma levels of BNP before HD, c) all patients underwent echocardiographic investigation for Left ventricular diastolic mass ( Lvdmass) and ejection fraction (EF).Results: TAS and albumin levels decreased after HD session (p<0.001). There was a positive correlation between albumin and TAS . OxLDL levels were not altered significantly before and after HD. There was a negative significant correlation between TAS and OxLDL (p=0.048) and between TAS and IMA . In contrast, there was no correlation between OxLDL and IMA, while there was a significant positive correlation between IMA and hsCRP (p=0.028). 50% of patients included in this study had CRP levels > 5mg/L (a marker of inflammation). NT-proBNP and BNP levels in samples taken before HD were significantly increased compared to the levels reported in healthy population. BNP and NT-proBNP levels were highly increased in patients with left ventricular hypertrophy (p=0.037) and those with EF <55% (p=0.03). There was a strong correlation between BNP and NT-proBNP levels before HD (p=0.001). In this follow up study, the total mortality was 62% (35/53). The most significant predictor of survival were : 1) NT-proBNP levels (p=0.001) and 2) EF (p=0.002).Conclusions: During HD there was an increase of oxidative stress ( decreased TAS, increased IMA , negative correlation between TAS and IMA). Patients with ESCRD exhibited significantly elevated levels of BNP and NT-proBNP. In this follow up study (75 months), NT-proBNP levels and EF were the most important independent predictors of mortality.

H Xρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) απαντάται σε σημαντικό ποσοστό του ενήλικα πληθυσμού στην Ελλάδα, περίπου 10-15%. Οι ασθενείς με Τελικού Σταδίου ΧΝΝ (TΣΧΝΝ) υπό εξωνεφρική κάθαρση είναι περίπου 10.000. H κατάληξη σημαντικού ποσοστού ασθενών με ΧΝΝ οφείλεται στην καρδιαγγειακή νόσο, η ανάπτυξη της οποίας δεν μπορεί πλήρως να εξηγηθεί βάσει των κλασικών καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου. Τελευταία, αποδίδεται έμφαση στο οξειδωτικό stress το οποίο αναπτύσσεται στους ασθενείς με XNN και η εκτίμησή του θα μπορούσε να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση των ασθενών αυτών.Σκοπός: Σκοπός της παρούσας Διατριβής είναι η εκτίμηση του οξειδωτικού stress σε ασθενείς με ΤΣΧΝΝ που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, προ και μετά τη συνεδρία τεχνητού νεφρού (ΤΝ), για να διερευνηθεί η επίπτωση αυτής στο οξειδωτικό/αντιοξειδωτικό status του ορού και η τυχόν συσχέτιση με την καρδιακή ανεπάρκεια (KA).Μέθοδος: Συμπεριλήφθηκαν 53 ασθενείς , 39 άνδρες και 14 γυναίκες, με ΤΣΧΝΝ οι οποίοι βρίσκονταν σε τρισεβδομαδιαίο πρόγραμμα αιμοκάθαρσης. Σε όλους μετρήθηκαν α) στον ορό προ και μετά ΤΝ, τα επίπεδα των οξειδωμένων χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνών (OxLDL) , του ολικού αντιοξειδωτικού του ορού (ΤΑS), της τροποποιημένης από την ισχαιμία αλβουμίνης (ΙΜΑ), του NT-proBNP και της υψηλής ευαισθησίας C-αντιδρώσας πρωτεΐνης ( hs CRP) β) τα επίπεδα του ΒΝP στο πλάσμα, πριν τη συνεδρία (ΤΝ) , γ) σε όλους του ασθενείς πραγματοποιήθηκε υπερηχογραφικός έλεγχος για τη μέτρηση της διαστολικής μάζας της αριστερής κοιλίας (Lvdmass) και του κλάσματος εξώθησης αυτής ( LVEF).Αποτελέσματα: oι τιμές του ΤAS και της αλβουμίνης μειώθηκαν μετά τον ΤΝ . Υπήρξε θετική συσχέτιση μεταξύ αλβουμίνης και TAS. Οι τιμές των Ox-LDL προ και μετά ΤΝ δεν μεταλλάχθησαν σημαντικά. Αρνητική σημαντική συσχέτιση υπήρξε μεταξύ TAS και ΟxLDL καθώς και μεταξύ ΤΑS και ΙΜΑ. Αντίθετα, δεν υπήρξε συσχέτιση μεταξύ OxLDL και ΙΜΑ, ενώ παρατηρήθηκε θετική σημαντική συσχέτιση μεταξύ ΙΜΑ και hsCRP.To 50% των ασθενών που συμπεριλήφθηκαν στην παρούσα μελέτη είχαν τιμές hsCRP >5 mg/L. Ιδιαίτερα αυξημένες ήταν οι τιμές του NT-proBNP όπως και του BNP στα δείγματα προ ΤΝ σε σύγκριση με τις τιμές που αναφέρονται σε υγιή πληθυσμό. Τα επίπεδα του NT-proBNP αλλά και του BNP ήταν υψηλότερα στους ασθενείς με υπερτροφία της αριστερής κοιλίας, καθώς και σε αυτούς με κλάσμα εξώθησης EF<55% . Yπήρχε ισχυρή θετική συσχέτιση μεταξύ των τιμών BNP και NT-proBNP πριν την ΑΚ (p=0.001). Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης (1-75 μήνες), η συνολική θνητότητα ήταν 62%. Οι πιο σημαντικές παράμετροι επιβίωσης στην πολυπαραγοντική ανάλυση των ασθενών ήταν οι ακόλουθες: NT-proBNP ( p =0.001), Kλάσμα εξώθησης ( p = 0.002).Συμπεράσματα: Κατά τη διάρκεια του ΤΝ παρατηρήθηκε αύξηση του οξειδωτικού δυναμικού του ορού. Στους ασθενείς με ΤΣΧΝΝ παρατηρήθηκαν ιδιαίτερα αυξημένες τιμές BNP και NT-proBNP και οι τιμές του ΝΤ-proBNP όπως και το κλάσμα εξώθησης αποτέλεσαν τις σημαντικότερες παραμέτρους της επιβίωσης.