Τύπος, πολιτικές δυνάμεις και κόμματα στη Μαγνησία,1881-1940

Abstract

This dissertation is about the collection of factual evidence and the recording of the course and progress of the local political parties, Kartalean, Topalean, Baltagean and smaller parties and political movements as well as the local branch of S.E.K.E.-K.K.E. in Magnesia, during the period between 1881 when Thessaly was liberated and 1940. Main primary source, as indicated by the paper’s title, from where evidence of major importance and information have been collected, were the archives of both local and national newspapers. Important evidence has been collected from other primary sources, such as the archives of the Kartales family, which can be found in the former Municipal Centre of History and Documentation of the municipality of Volos as well as from other archives, such as those mentioned in the relevant references. The dissertation is structured as follows: after the first introductory chapters, which very briefly refer to the scientific and ideological background of local history and to the overall socioeconomical development of Magnesia of Magnesia since its liberation until the arrival of Occupation, what is made is a more concise, but, again, introductory, brief historical review of the political developments in Greece of the same era to which the present paper refers, as well as a similar general review of the political developments in Magnesia of the same period. After all these introductory references what follows is a chapter which refers to the Press in Magnesia during the same period and an effort towards a brief and concise methodological approach about the use of the Press in this paper as a primary source, so as to justify its thorough usage as a document in this dissertation. In the following chapter an effort is made to briefly present the beginning of the establishing of the “local political parties” in the area prior to the liberation of Magnesia, so that a temporally and historically connected transition with the period after the Ottoman Conquest can be found. As we go on, we examine the course of the three “big” personal political parties as well as clientism, patronage, ideological fluidity, personal political ambitions, “hegemony” (2nd degree patronage), the most of the times inperceptible (by the voters-citizens) ideological manipulation from their political patrons, that is. Also, the political scandals and the role of Press of that time towards them, the political practice of donations and charities, the pathogeny of the political establishment, the unlawful activities developed by the urban political parties in other words, so as to accomplish their constant dominance, the political supplanting and, finally, the political practice of having no native politicians go into politics in the so called “New Countries”. On the occasion of the examination of the course of the “smaller political parties” and movements as well as the phenomenon of “nepotism”, the reason why the former did not prevail over the latter are examined. At the same time interesting accompanying statistical evidence is displayed about the various aspects of political life, very often with relevant references to the panhellenic level as well. In the chapter relevant to the course of S.E.K.E.-K.K.E at a local level, reference is made about the class union movement which was developed in the area, the methods of suppression inflicted by the urban state, as well as the juxtaposition of K.K.E. and the Peasant Party.

Η συμβολή της διατριβής αφορά στη συγκέντρωση πραγματολογικού υλικού και στην καταγραφή της πορείας και της εξέλιξης των τοπικών κομμάτων, καρταλικό, τοπαλικό, μπαλτατζικό και μικρότερα κόμματα και πολιτικές κινήσεις, όπως και το τοπικό παράτημα του Σ.Ε.Κ.Ε.-Κ.Κ.Ε. στη Μαγνησία την περίοδο από την απελευθέρωση της Θεσσαλίας το έτος 1881 έως και το 1940. Κύρια πρωτογενής πηγή, όπως φανερώνει και ο τίτλος της εργασίας, απ’ όπου αντλήθηκαν πολλά σημαντικά στοιχεία και πληροφορίες αποτέλεσαν τα αρχεία των εφημερίδων, τοπικών, αλλά και εθνικής εμβέλειας. Βέβαια αντλήθηκαν σημαντικά στοιχεία και από άλλες πρωτογενείς πηγές, όπως από το αρχείο της οικογένειας Καρτάλη, που βρίσκεται στο πρώην Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης του Δήμου Βόλου, αλλά και από άλλα αρχεία, όπως αυτά αναφέρονται στις σχετικές επισημάνσεις. Η διατριβή είναι διαρθρωμένη ως εξής: Έπειτα από τα πρώτα εισαγωγικά κεφάλαια, που αναφέρονται εντελώς συνοπτικά στο επιστημολογικό και ιδεολογικό υπόβαθρο της τοπικής ιστορίας και στη γενικότερη κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της Μαγνησίας από την απελευθέρωση της έως και την έλευση της Κατοχής, γίνεται μια περιεκτικότερη, αλλά και πάλι σε προλογικό επίπεδο σύντομη ιστορική επισκόπηση των πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα την ίδια περίοδο, στην οποία αναφέρεται η παρούσα, όπως και μια ίδια επισκόπηση των πολιτικών εξελίξεων της Μαγνησίας στο χρονικό αυτό πλαίσιο. Μετά τις εισαγωγικές αυτές αναφορές, προτάσσεται το κεφάλαιο που αναφέρεται στον τύπο στη Μαγνησία την ίδια περίοδο και γίνεται μια προσπάθεια σύντομης και περιεκτικής μεθοδολογικής προσέγγισης για τη χρησιμοποίηση του τύπου στην εργασία ως πρωτογενούς πηγής, έτσι ώστε να δικαιολογηθεί και η κατά κόρον χρησιμοποίησή του ως τεκμήριο στην διατριβή. Στο επόμενο κεφάλαιο γίνεται προσπάθεια με ευσύνοπτο τρόπο να παρουσιαστεί η απαρχή της ίδρυσης των «τοπικών κομμάτων» στην περιοχή πριν την απελευθέρωση της Μαγνησίας, ώστε να υπάρχει μια χρονικά και ιστορικά διασυνδεδεμένη μετάβαση με την περίοδο μετά την οθωμανική κατάκτηση. Στη συνέχεια εξετάζεται η πορεία των τριών «μεγάλων» πολιτικών προσωπικών κομμάτων, όπου και γίνεται συζήτηση για τις πελατειακές σχέσεις, την πατρωνία, την ιδεολογική ρευστότητα, τις προσωπικές πολιτικές φιλοδοξίες, τελικά την «ηγεμονία» (πατρωνία β΄ βαθμού), δηλαδή για την αόρατη πολλές φορές από τους ψηφοφόρους-πολίτες ιδεολογικής ποδηγέτησής τους από τους πολιτικούς τους πάτρωνες. Επίσης, για τα πολιτικά σκάνδαλα και το ρόλο του τύπου της εποχής ως προς αυτά, την πολιτική πρακτική των δωρεών και των ευεργεσιών, για τις παθογένειες του πολιτικού κατεστημένου, δηλαδή για τις έκνομες δράσεις που αναπτύχθηκαν από τα αστικά κόμματα, ώστε να επιτυγχάνουν την διαρκή επικράτησή τους, για τους πολιτικούς διαγκωνισμούς, τέλος, για την πολιτική πρακτική του να πολιτεύονται μη αυτόχθονες πολιτικοί στις λεγόμενες «Νέες Χώρες». Με αφορμή την εξέταση από την εργασία της πορείας των «μικρότερων» πολιτικών κομμάτων και κινήσεων και του φαινομένου της «οικογενειοκρατίας» ερευνώνται και οι λόγοι για τους οποίους αυτά δεν κατίσχυσαν των πρώτων. Ταυτόχρονα παρατίθενται και ενδιαφέροντα συνοδευτικά στατιστικά στοιχεία για τις διάφορες εκφάνσεις του πολιτικού τους βίου, αρκετά συχνά με σχετικές αναφορές και στο πανελλαδικό επίπεδο. Στο κεφάλαιο που αναφέρεται στην πορεία του Σ.Ε.Κ.Ε.-Κ.Κ.Ε. στο τοπικό επίπεδο, γίνονται αναφορές και σχετική συζήτηση, τόσο για το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα που αναπτύχθηκε στην περιοχή, τις μεθόδους καταστολής από την πλευρά του αστικού κράτους, όσο και για την αντιπαράθεση του Κ.Κ.Ε. με το Αγροτικό κόμμα.