Μελέτη παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου σε ασθενείς με τυχαίως ανευρεθέντα καλοήθη αδενώματα του φλοιού των επινεφριδίων

Abstract

ObjectiveTo investigate cardiovascular risk in patients with adrenal incidentalomas (AI).Patients:Sixty normotensive patients with AI and no history of diabetes mellitus ordyslipidemia and 32 healthy subjects (C) with normal adrenal imaging.Measurements:All participants underwent adrenal imaging, baseline biochemical and hormonalmeasurements and the following investigations: (i) 24-hour urine collection formetanephrine, catecholamine and free cortisol (UFC) (ii) Measurement of Carotidintima-media thickness (IMT) and Flow-mediated dilatation (FMD) in the brachialartery (iii) A 2-h oral glucose tolerance test (OGTT) (75 g) with calculation ofindices of insulin secretion/resistance (iv) An intravenous ACTH stimulation test(250 μg of ACTH(1–24)) (v) A low-dose dexamethasone suppression test (LDDST)(vi) A NaCl (0.9%) post-dexamethasone saline infusion test (PD-SIT).Results:Based on cut-offs obtained from the C group autonomous cortisol secretion wasdocumented in 26 patients (group CSAI) whereas 34 exhibited adequate cortisoland aldosterone suppression (group NFAI). IMT measurements were higher andFMD lower in CSAI group compared to both NFAI and C, as well as in NFAIcompared to C. HOMA index was higher and QUICKI and Matsuda indices werelower in group CSAI and NFAI compared to C as well as in CSAI compared toNFAI. The area under the curve for cortisol after ACTH stimulation (AUC-C) washigher in group CSAI compared to NFAI and C, and in NFAI compared to C. Ingroup CSAI, IMT correlated with morning cortisol, UFC and cortisol after LDDST,whereas in group NFAI IMT correlated with AUC-C and UFC. Conclusions:Patients with CSAI and no history of hypertension, diabetes and/or dyslipidemiaexhibit metabolic and cardiovascular risk factors. NFAIs are associated withincreased insulin resistance and endothelial dysfunction that correlate with subtlenot autonomous cortisol excess. The findings of this study confirm the need for adetailed prospective investigation of the cardiovascular and metabolic profile in allthe patients with AI.

ΕΙΣΑΓΩΓΗΤα τυχαιώματα των επινεφριδίων είναι πολύ συχνά απαντώμενα μορφώματα (1-8,7 % του γενικού πληθυσμού) και σε ποσοστό έως και 50% εμφανίζουνυποκλινική αυτόνομη έκκριση κορτιζόλης. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι ηδιερεύνηση του καρδιαγγειακού κινδύνου (ΚΑΚ) χρησιμοποιώντας βιοχημικές καιμη επεμβατικές αιμοδυναμικές μεθόδους σε ασθενείς με τυχαίως ανευρεθέντακαλοήθη αδενώματα του φλοιού των επινεφριδίων (ΤΕ).ΑΣΘΕΝΕΙΣ-ΜΕΘΟΔΟΙΣτην μελέτη εντάχθηκαν 60 ασθενείς με ΤΕ και 32 υγιείς μάρτυρες (ομάδα Μ)ηλικίας 38 έως 73 ετών. Κριτήριο ένταξης στην μελέτη ήταν η απουσία ιστορικούΑΥ, ΣΔ ή υπερλιπιδαιμίας. Όλοι οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε CTεπινεφριδίων, βασικό βιοχημικό και ορμονολογικό έλεγχο και στις ακόλουθεςδοκιμασίες:(i) Συλλογή ούρων 24ώρου για μέτρηση ελεύθερης κορτιζόλης ούρων 24ώρου(UFC), VMA και κατεχολαμινών και μετανεφρινών ούρων 24ώρου(ii) Μέτρηση της ενδοθηλιο-εξαρτώμενης αγγειοδιαστολής μέσω ροής στηνβραχιόνιο αρτηρία (FMD) και μέτρησης του πάχους του έσω-μεσου χιτώνα στιςκαρωτίδες (ΙΜΤ).(iii) Καμπύλη ανοχής γλυκόζης (OGTT) με 75g γλυκόζης peros, με λήψηδειγμάτων γλυκόζης και ινσουλίνης ανά 30 min για 2 ώρες και υπολογισμόςδείκτών ινσουλινοαντίστασης (HOMA, QUICKI, MATSUDA)(iv) Δοκιμασία διέγερσης με ενδοφλέβια χορήγηση ACTH (SYNACHTEN test (iv250 μg ACTH(1–24))(v) Δοκιμασία μικρής αναστολής με δεξαμεθαζόνη (LDDST) (0,5 mgδεξαμεθαζόνης ανα 6 ώρες για 2 ημέρες)(vi) Δοκιμασία φόρτισης με ενδοφλέβια χορήγηση 2 λίτρων NaCl 0,9% σε 4 ώρεςμετά την μικρή αναστολή (PD-SIT).ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑΜε βάση φυσιολογικές τιμές που προσδιορίστηκαν από τις δοκιμασίες LDDST καιPD-SIT στην ομάδα ελέγχου, αυτόνομη έκκριση κορτιζόλης τεκμηριώθηκε σε 26 ασθενείς (ομάδα ΑΚ), ενώ 34 ασθενείς κατέστειλαν ικανοποιητικά τόσο τηναλδοστερόνη όσο και την κορτιζόλη (ομάδα ΑΦ).Οι μετρήσεις του IMT ήταν υψηλότερες και του FMD χαμηλότερες στην ομάδα ΑΚσε σύγκριση τόσο με την ομάδα ΑΦ όσο και με την ομάδα Μ, και στην ομάδα ΑΦσε σχέση με την ομάδα Μ. Ο δείκτης HOMA ήταν υψηλότερος και οι δείκτεςQUICKI και Matsuda χαμηλότεροι στις ομάδες ΑΚ και ΑΦ σε σύγκριση με τηνομάδα Μ και στην ομάδα ΑΦ σε σύγκριση με την ομάδα Μ. Η επιφάνεια κάτω απότην καμπύλη για την κορτιζόλη κατά την διάρκεια του SYNACHTEN (AUC-C) ήταναυξημένη στην ομάδα ΑΚ σε σχέση με τις ομάδες ΑΦ και Μ και στην ομάδα ΑΦ σεσύγκριση με την ομάδα Μ. Στην ομάδα ΑΚ το ΙΜΤ είχε θετική συσχέτιση με τηνβασική τιμή πρωινής κορτιζόλης, την UFC και την κορτιζόλη μετά την LDDST , ενώστην ομάδα ΑΦ το ΙΜΤ συσχετίζεται με την AUC-C και την UFC.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΑσθενείς με ΤΕ χωρίς ιστορικό ΑΥ, ΣΔ ή υπερλιπιδαιμίας εμφανίζουν αυξημένοκαρδιαγγειακό κίνδυνο σε σχέση με υγιείς μάρτυρες. Στην υποομάδα των ασθενώνμε ΤΕ και υποκλινική αυτόνομη έκκριση κορτιζόλης ο αυξημένος καρδιαγγειακόςκίνδυνος συσχετίζεται με την ήπια αυτόνομη υπερέκκριση κορτιζόλης και τηνινσουλινοαντίσταση. Στους ασθενείς με μή ορμονοεκκριτικά αδενώματα η αύξησητων δεικτών καρδιαγγειακού κινδύνου συσχετίζεται με την παρουσία ήπιας, μήαυτόνομα εκκρινόμενης, περίσσειας κορτιζόλης. Τα ευρήματα της μελέτηςεπιβεβαιώνουν την ανάγκη για εξατομικευμένη προσέγγιση και συστηματικήδιερεύνηση του καρδιαγγειακού και μεταβολικού προφίλ όλων των ασθενών μεΤΕ.