Μελέτη της χρήσης και εξατομίκευσης της δοσολογίας φαρμάκων σε νεογνά και ενήλικες ασθενείς μονάδας εντατικής θεραπείας

Abstract

Ο σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής ήταν η μελέτη της χρήσης και εξατομίκευσης της δοσολογίας φαρμάκων για τα οποία εφαρμόζεται θεραπευτικός προσδιορισμός των συγκεντρώσεών τους στο αίμα (Therapeutic Drug Μonitoring, TDM), σε ειδικούς πληθυσμούς ασθενών. Φάρμακα που μελετήθηκαν ήταν η νετιλμικίνη, η θεοφυλλίνη και η καφεΐνη σε νεογνά και η αμικασίνη σε ενήλικες ασθενείς Μονάδας Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Η μελέτη της αμικασίνης ήταν μια προοπτική, μη συγκριτική μελέτη σε 36 ασθενείς ΜΕΘ με σκοπό τη διερεύνηση της φαρμακοκινητικής και την περιγραφή των αποτελεσμάτων εξατομικευμένων δοσολογικών σχημάτων μίας ημερήσιας δόσης για την επίτευξη χαμηλών τιμών μέγιστων συγκεντρώσεων στον ορό. Τα αποτελέσματα έδειξαν μέτρια μόνο μεταβλητότητα των φαρμακοκινητικών παραμέτρων της αμικασίνης μεταξύ των ασθενών και απουσία ενδοατομικής μεταβλητότητας αυτών (εκτός του όγκου κατανομής) σε κάθε ασθενή μεμονωμένα. Η εξατομίκευση της δοσολογίας της αμικασίνης με στόχο χαμηλές τιμές μέγιστων συγκεντρώσεων ήταν επιτυχής χωρίς σημαντικές διαφορές μεταξύ επιτευχθέντων και επιδιωκόμενων μέγιστων συγκεντρώσεων. Παρατηρήθηκαν υψηλά ποσοστά κλινικής και μικροβιολογικής ανταπόκρισης των ασθενών χωρίς συνοδό νεφροτοξικότητα. Η μελέτη της νετιλμικίνης ήταν μια προοπτική, συγκριτική μελέτη σε 200 νεογνά ΜΕΘ με σκοπό τη διερεύνηση της φαρμακοκινητικής της νετιλμικίνης και της επίδρασης σε αυτή της παρεντερικής διατροφής, κατά την πρώτη εβδομάδα της ζωής. Τα αποτελέσματα κατέδειξαν σημαντικές συσχετίσεις μεταξύ φαρμακοκινητικών παραμέτρων της νετιλμικίνης και των χαρακτηριστικών των νεογνών. Η χορήγηση παρεντερικής διατροφής σε σύγκριση με τη χορήγηση υγρών ενδοφλεβίως δεν φάνηκε να επηρεάζει σημαντικά τις φαρμακοκινητικές παραμέτρους της νετιλμικίνης στα νεογνά ηλικίας κύησης μεγαλύτερης των 32 εβδομάδων και ως εκ τούτου δεν απαιτείται τροποποίηση των καθιερωμένων δοσολογικών σχημάτων στην ομάδα αυτή των ασθενών. Η μελέτη των μεθυλοξανθινών ήταν μια προοπτική, τυχαιοποιημένη μελέτη σε 70 νεογνά ΜΕΘ στα οποία χορηγήθηκε είτε θεοφυλλίνη ή καφεΐνη για θεραπεία ή προφύλαξη από την άπνοια της προωρότητας, με σκοπό τη σύγκριση των δύο μεθυλοξανθινών ως προς τη συχνότητα της άπνοιας και την αναγκαιότητα για θεραπευτικό προσδιορισμό των επιπέδων τους στο αίμα. Τα αποτελέσματα έδειξαν υπεροχή της καφεΐνης έναντι της θεοφυλλίνης στην αντιμετώπιση της άπνοιας της προωρότητας σε νεογνά ηλικίας κύησης μικρότερης των 33 εβδομάδων κατά την πρώτη εβδομάδα της θεραπείας. Επί απουσίας κλινικών ενδείξεων, ο συχνός προσδιορισμός των συγκεντρώσεων των μεθυλοξανθινών στον ορό κατά τις 3 πρώτες εβδομάδες της θεραπείας με καθιερωμένες δόσεις, δεν φαίνεται να είναι απαραίτητος.