Καλλιτεχνικές πρωτοπορίες: κοινωνικές και φιλοσοφικές διαστάσεις

Abstract

The subject of this dissertation is the historical, social and philosophical approach of Dadaism and Italian Futurism. The key terms of this analysis are writing and performance.In the beginning, the two terms are examined within the context of social sciences and performance theory. Critical issues that derive from the works of Plato and Derrida are taken into consideration in order to further discuss the key terms. This study also examines texts and actions of the two movements of the historical avant-garde. Furthermore, the research delves into the artists-audience interaction and into the sociopolitical extensions of this artistic activity. The intention, is to present a broad view of the movements which combine the written discourse, the action, the intervention in culture, in everyday life and in politics. The result is to bring out the relevance among the intervention fields of each movement and ways used by the artists’ groups to ''inscribe'' on society and culture. Moreover, a new schema is proposed for analyzing the terms performance and writing. This schema is inspired from relative patterns that are met in the field of Anthropology for analyzing human action and ceremonies. Thus, three ''stasis'' are approached for the description of the key terms: polarization, knowledge, diaspora, in order to reveal parallel and dynamic procedures that emerged from avant-garde activity. The configuration of a writing that performs and a performance that inscribes, is succeeded by these movements thought the divergence and the redeployment of current culture, the creative knowledge, and the dissemination of the activity. Performance is approached through writing, so that the one is an ingredient of the other. In this thesis the academic disciplines of philosophy, arts, and academic disciplines in the Social Sciences field are encountered. The present analysis does not distinguish between the historical and the theoretical field as separate entities, but treats both as parts of the same object, with different attributes.

Στην παρούσα μελέτη αντικείμενο διαπραγμάτευσης είναι μια ιστορική, κοινωνική και φιλοσοφική προσέγγιση του Dada και του ιταλικού Φουτουρισμού. Κύριοι όροι ανάλυσης είναι η γραφή και η επιτέλεση. Αρχικά διερευνώνται οι δύο όροι, μέσα από μια συζήτηση που αφορά τις κοινωνικές επιστήμες και τη θεωρία της επιτέλεσης. Παράλληλα θίγονται θέματα σχετικά με τη γραφή και την επιτέλεση μέσα από κείμενα του Πλάτωνα και του Derrida.Στη συνέχεια εξετάζονται ο γραπτός λόγος και οι καλλιτεχνικές δράσεις των δύο κινημάτων της ιστορικής πρωτοπορίας. Επιπλέον, η έρευνα επεκτείνεται στην αλληλεπίδραση με το κοινό και στις κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις της δραστηριότητας των καλλιτεχνικών ομάδων. Στόχος είναι η πληρέστερη παρουσίαση των κινημάτων τα οποία συνδυάζουν τον γραπτό λόγο, τη δράση και την παρέμβαση στην κουλτούρα, την καθημερινότητα και τα πολιτικά δρώμενα. Έτσι, αναδεικνύονται συνάφειες στα πεδία παρέμβασης του κάθε κινήματος, καθώς και τρόποι με τους οποίους οι καλλιτεχνικές ομάδες ''γράφουν'' στην κοινωνία και στην κουλτούρα.Τέλος, προτείνεται ένα σχήμα που αφορά την ανάλυση των όρων της επιτέλεσης και της γραφής, με αφετηρία σχήματα που προέρχονται από την ανθρωπολογία. Έτσι, προσεγγίζονται τρεις επιμέρους ''στάσεις'' για την εξέταση των κύριων όρων: πόλωση, γνώση, διασπορά, με στόχο την ανάδειξη παράλληλων και δυναμικών διαδικασιών. Η διαμόρφωση μιας γραφής που επιτελεί και μιας επιτέλεσης που γράφει, γίνεται μέσα από τη διάσταση και την αναδιαμόρφωση της υπάρχουσας κουλτούρας, τη δημιουργική γνώση, και τη διάδοση της δραστηριότητας. Η επιτέλεση προσεγγίζεται μέσα από τη γραφή: η μία ως συστατικό στοιχείο της άλλης.Με αυτούς τους τρόπους συναντώνται γνωστικές πειθαρχίες των κοινωνικών επιστημών, με την ιστορία της τέχνης και τη φιλοσοφία. Η παρούσα ανάλυση δεν διακρίνει το ιστορικό και το θεωρητικό στοιχείο ως δύο οντότητες, αλλά ως μέρη του ίδιου αντικειμένου με διαφορετικές ιδιότητες.