Συμπεριφορές μαθητών γυμνασίου κατά την εφαρμογή σύγχρονων διδασκαλιών που αξιοποιούν ψηφιακά φύλλα εργασίας: παράμετροι που επιδρούν στην υλοποίηση: τα ψηφικά φύλλα εργασίας ως παράγοντας ένταξης των ΤΠΕ στην καθημερινή διδακτική πράξη

Abstract

In this study, we examine the degree to which the Digital Worksheets (DWSs) of a specific structure can be used as an effective tool towards the ICT integration in the daily teaching practice. The study focuses on the every-day teaching of science in the existing context of the Greek Lower Secondary School (Gymnasium) in two different teaching environments, in classrooms where “1 to 1” teaching environment was possible and in classrooms equipped with a single “computer-projector” system. The study lasted four (4) consecutive school years and draws data from forty-two (42) student classes, from all three Gymnasium grades (13, 14 and 15) and from all four science subjects (Physics, Chemistry, Biology and Geology). The results show that such DWSs can overcome most of the known “barriers” to the ICT integration and provide easy access to the ICTs for teachers and students. By doing so, they facilitate the access of teachers and students to most of the benefits the ICTs can offer to the teaching & learning of science. Namely, they make teaching more interesting and enjoyable to students, they enhance students’ engagement, understanding, collaboration, and self-esteem, they provide students with more opportunities for inquiry-based learning, and they help link science to real-life. They also make teachers’ work easier and more qualitative by offering immediate access to a wide spectrum of teaching material and by making class management easier. These results show that the DWSs can be used as an effective tool for the ICT integration into the every-day science teaching, even in a context of limited ICT infrastructure like the one present in the Greek lower high-school.

Στην παρούσα εργασία ερευνάται ο βαθμός στον οποίο Ψηφιακά Φύλλα Εργασίας (ΨΦΕ) συγκεκριμένης δομής μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την ένταξη των ΤΠΕ στην καθημερινή διδασκαλία. Η έρευνα εστιάζει στην καθημερινή διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών στο υφιστάμενο πλαίσιο του ελληνικού δημόσιου γυμνασίου σε δύο διαφορετικά περιβάλλοντα διδασκαλίας από άποψη υποδομής ΤΠΕ: σε τάξεις όπου όλοι οι μαθητές διαθέτουν υπολογιστή και σε τάξεις όπου απλά υπάρχει ένα σύστημα Η/Υ-βιντεοπροβολέα. Η Έρευνα διήρκησε τέσσερα (4) συνεχόμενα σχολικά έτη κι αντλεί δεδομένα από σαράντα-δύο (42) τμήματα μαθητών, από όλες τις τάξεις του γυμνασίου και από όλα τα διδακτικά αντικείμενα των φυσικών επιστημών (Φυσική, Χημεία, Βιολογία και Γεωγραφία-Γεωλογία). Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα ΨΦΕ μπορούν να παρακάμψουν τα περισσότερα από τα γνωστά στην ένταξη των ΤΠΕ «εμπόδια», να προσφέρουν εύκολη πρόσβαση στις ΤΠΕ σε διδάσκοντες και μαθητές και κατά αυτόν τον τρόπο να διευκολύνουν την πρόσβασή τους στα περισσότερα από τα οφέλη που οι ΤΠΕ μπορούν να προσφέρουν στη διδασκαλία και μάθηση των φυσικών επιστημών. Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα ΨΦΕ κάνουν τη διδασκαλία περισσότερο ενδιαφέρουσα και διασκεδαστική στους μαθητές, προάγουν τη συμμετοχή, την κατανόηση, τη συνεργασία και την αυτοπεποίθηση των μαθητών, παρέχουν στους μαθητές περισσότερες ευκαιρίες για διερεύνηση και διευκολύνουν την σύνδεση των φυσικών επιστημών με την καθημερινή ζωή. Επίσης διευκολύνουν το έργο του εκπαιδευτικού και το κάνουν ποιοτικότερο προσφέροντας άμεση πρόσβαση σε ένα μεγάλο φάσμα μαθησιακού υλικού και διευκολύνοντας την διαχείριση της τάξης. Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα ΨΦΕ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την ένταξη των ΤΠΕ στην καθημερινή διδασκαλία των φυσικών επιστημών ακόμη και σε ένα πλαίσιο με περιορισμένες υποδομές ΤΠΕ όπως αυτό του ελληνικού γυμνασίου.