Ο Διονύσιος Ρώμας και η επιτροπή Ζακύνθου στον δρόμο για την εθνική συγκρότηση: στοχεύσεις, υπερβάσεις, επιτεύξεις

Abstract

Dionysios Romas (1771-1857) is the genuine historic reflection of an entire era; the era of our national formation in the context of modernity. Parallel to that time he is an obscure ‘unfairly dealt with’ protagonist of the Greek war of independence (1821). This Zante aristocrat was distinguished as the genuine son of Εnlightenment that lead to the introduction of Masonism in the Greek area, a characteristic example of mixing liberalism and nationalism. Above all he was a restless political mind, an active diplomat that was aware of the European balances of his era. The highest of his efforts is the contradicting ‘Act of Submission’ to Great Britain (1825), a diplomatic move that established his European spirit, realism and flexibility to evolutions since this move substantially prepared the final feasible political regulation of the Greek issue. Finally, he was a precocious national benefactor, a man of moderation, the leader of an impassioned cycle of Zante people (acknowledged as The Zante Committee) that were in favor of the Greek war of independence. Studying his life and searching of his contribution is mainly attempted by exploiting unpublished records having as an objective the reformation of our national history and the forwarding of our historical self-consciousness.

Ο Διονύσιος Ρώμας (1771-1857) είναι ένα γνήσιο κάτοπτρο της ιστορικότητας μιας ολόκληρης εποχής· της εποχής της εθνικής μας συγκρότησης στο πλαίσιο της νεωτερικότητας. Παράλληλα, είναι ένας «αδικημένος» αφανής ηγέτης του Αγώνα της ελληνικής Ανεξαρτησίας (1821). Ο ζακυνθινός αριστοκράτης αναδείχθηκε τέκνο του Διαφωτισμού, πρωταγωνιστής στην εισαγωγή του τεκτονισμού στον ελληνικό χώρο, χαρακτηριστικό παράδειγμα της ώσμωσης φιλελευθερισμού και εθνικισμού. Υπεράνω όλων ήταν ένας ανήσυχος πολιτικός νους, ένας ενεργός διπλωμάτης, γνώστης των ευρωπαϊκών ισορροπιών της εποχής του. Κορύφωση των προσπαθειών του είναι η αμφιλεγόμενη «Αίτηση Προστασίας» προς τη Μ.Βρετανία (1825), διπλωματική κίνηση που απέδειξε τον ευρωπαϊσμό, τον ρεαλισμό και την προσαρμοστικότητά του στις εξελίξεις, αφού αυτή η κίνηση προετοίμασε ουσιαστικά την τελική ρύθμιση του ελληνικού ζητήματος στο μέτρο του πολιτικώς εφικτού. Ήταν, τέλος, ένας πρώιμος εθνικός ευεργέτης, ένας άνθρωπος του μέτρου, ο ηγέτης ενός κύκλου παθιασμένων υπέρ του ελληνικού Αγώνα Ζακυνθίων (Επιτροπή Ζακύνθου). Η μελέτη του βίου του και η ανίχνευση της προσφοράς του επιχειρείται κυρίως μέσα από τη αξιοποίηση ανέκδοτου αρχειακού υλικού με στόχο την ανασύνθεση του εθνικού μας αφηγήματος και την προώθηση της ιστορικής μας αυτογνωσίας.