Διαχείριση πόρων και διαδικασιών νοσοκομειακών οργανισμών με τη χρήση προσομοίωσης και μεθόδων πολυκριτήριας ανάλυσης

Abstract

The economic crisis and the austerity measures forced the governments in Europe to redesign the health care services. Emergency departments due to the economic crisis have to work under a limited number of personnel and budget. The aim is to develop a novel integrated methodology in order to optimize the health care services of an emergency department. MEDUTA combines simulation techniques and multiple criteria analysis in order to improve the performance of an emergency department. In particular, using the SIMUL8 software, the operation of an emergency department is modeled and the bottlenecks of each procedure are analyzed. Based on the simulating results, the hospital management has the ability to implement alternative scenarios in order to evaluate the reaction of the system, i.e., measure the performance of the emergency department. Furthermore, in order to enhance the decision process we use the stochastic UTA model, which is a regression based approach adopting the aggregation-disaggregation principles. The main aim of the disaggregation approaches is to analyse the behaviour and the cognitive style of the Decision Maker (DM), i.e., the director of the emergency department. Thus, the model is able to improve the DM’s knowledge about the decision situation and his/her preference that entails a consistent decision to be achieved. MEDUTA seems to be an effective approach for modelling decision making processes and improving health care services.

Η οικονομική κρίση έχει ως αποτέλεσμα την περικοπή των δαπανών υγείας αλλά και την αύξηση των ασθενών που επισκέπτονται τα νοσοκομεία για λήψη υπηρεσιών υγείας. Λαμβάνοντας υπόψη τον περιορισμένο αριθμό πόρων οι επιχειρησιακοί ερευνητές προσπαθούν να αναπτύξουν μεθοδολογίες για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των πόρων και διαδικασιών των νοσηλευτικών μονάδων. Η αύξηση των εισαγωγών στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) από ασθενείς οι οποίοι ανήκουν στις ευπαθείς οικονομικά ομάδες αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα με αποτέλεσμα να εμφανίζεται το φαινόμενο του συνωστισμού. Αποτέλεσμα του φαινομένου του συνωστισμού αποτελούν φαινόμενα όπως οι ασθενείς που εγκαταλείπουν το ΤΕΠ χωρίς να εξετασθούν, η διακομιδή των ασθενοφόρων μεταξύ των νοσοκομείων, η αύξηση της θνησιμότητας καθώς και η καθυστέρηση στην παροχή υγειονομικής φροντίδας. Για την αντιμετώπιση του φαινομένου του συνωστισμού καθώς και για την αποτελεσματικότερη διαχείριση πόρων και διαδικασιών του ΤΕΠ στη συγκεκριμένη διδακτορική διατριβή αναπτύχθηκε η μεθοδολογία MEDUTA. Στόχος της συγκεκριμένης μεθοδολογίας είναι μέσω της προσομοίωσης να εντοπίσει τις εναλλακτικές λύσεις προκειμένου το τμήμα να λειτουργεί αποδοτικότερα αλλά και να υποστηρίξει τον αποφασίζοντα στη λήψη αποφάσεων με τη χρήση της αναλυτικής συνθετικής προσέγγισης. Η συγκεκριμένη μεθοδολογία σε σύγκριση με τις άλλες μεθοδολογίες πού έχουν δημοσιευθεί δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα εμπλεκόμενα μέρη (γιατροί, νοσηλευτές, ασθενείς) για την ανάπτυξη των υποθετικών λύσεων. Προκειμένου να αναπτυχθούν οι υποθετικές λύσεις η MEDUTA λαμβάνει υπόψη τις απόψεις των γιατρών και των νοσηλευτών ενώ για τους ασθενείς χρησιμοποιεί την πολυκριτήρια μεθοδολογία αξιολόγησης της ικανοποίησης MUSA. Η μεθοδολογία έχει σχεδιασθεί να λειτουργεί και σε τμήματα στα οποία δεν υπάρχουν πληροφοριακά συστήματα για τη συλλογή δεδομένων, παρέχοντας στο χρήστη τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει για τη συλλογή των δεδομένων. Εκτός από την χρήση της προσομοίωσης για τον ανασχεδιασμό των επιχειρησιακών λειτουργιών του τμήματος η MEDUTA συμβάλει στην υποστήριξη των αποφάσεων του αποφασίζοντα. Πιο αναλυτικά ενώ οι μεθοδολογίες που έχουν δημοσιευθεί χρησιμοποιούν την Αναλυτική Ιεραρχική Προσέγγιση, η συγκεκριμένη μεθοδολογία χρησιμοποιεί τη στοχαστική uta, η οποία αποτελεί μέλος της αναλυτικής συνθετικής προσέγγισης. Η συγκεκριμένη μέθοδος αποκαλύπτει σε συντομότερο χρονικό διάστημα το σύστημα αξιών που χρησιμοποιεί ο αποφασίζοντας ενώ μέσω των αποτελεσμάτων που παρέχει στο χρήστη αποκαλύπτει αναλυτικά τον τρόπο σκέψης του αποφασίζοντα προκειμένου να λάβει αποφάσεις, οι οποίες σχετίζονται με τη διαχείριση πόρων και διαδικασιών του τμήματος. Προκειμένου να εφαρμοστεί πρακτικά η μεθοδολογία αναπτύχθηκε συνεργασία με το ΤΕΠ του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων. Τέλος θα πρέπει να σημειωθεί ότι με τη συγκεκριμένη μεθοδολογία παρέχεται η δυνατότητα στους ερευνητές να ενσωματώσουν και άλλες σύγχρονες προσεγγίσεις του μάνατζμεντ αλλά και της πληροφορικής όπως την κάρτα ισορροπημένης στοχοθεσίας καθώς και τεχνικές εξόρυξης διαδικασιών προκειμένου από τη μία πλευρά να αξιολογήσουν τη στρατηγική του οργανισμού βάσει υποθετικών λύσεων ενώ από την άλλη να αναπτύσσουν το μοντέλο προσομοίωσης σε συντομότερο χρονικό διάστημα.