Φαινοτυπική και γονιδιακή μελέτη της αντοχής στις μακρολίδες στελεχών Streptococcus pneumoniae από αποκισμένα παιδιά κατά την περίοδο της επέκτασης της εμβολιαστικής κάλυψης με το επταδύναμο συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο

Abstract

We sought to characterize the temporal trends in nasopharyngeal carriage of macrolideresistant pneumococci during a period with increased heptavalent pneumococcal conjugate vaccine (PCV7) coverage in Central Greece.Methods:Streptococcus pneumoniae isolates were recovered from 2649 nasopharyngeal samples obtained from day-care center attendees in Central Greece during 2005–2009.A phenotypic and genotypic analysis of the isolates was performed, including the identification of macrolide resistance genes mef(A), subclasses mef(A) and mef(E), as well as erm(B).Results:Of the 1105 typeable S. pneumoniae isolates, 265 (24%) were macrolide-resistant; 22% in 2005, 33.3% in 2006, 23.7% in 2007, and 20.5% in 2009 (P=0.398). Among these macrolideresistant pneumococci, 28.5% possessed erm(B), 24.3% erm(B)+mef(E), 41.8% mef(E), and 5.3% mef(A). A mef gene as the sole resistance determinant was carried by 31% of macrolide-resistant isolates belonging to PCV7 serotypes and 75.8% of the non-PCV7 serotypes.Across the 4 annual surveillances, pneumococci carrying mef(A) gradually disappeared, whereas serotype 19F isolates carrying both erm(B) and mef(E) persisted without significant yearly fluctuations. Among isolates belonging to non-PCV7 serotypes, macrolide-resistance was observed in those of serotypes 6A, 19A, 10A, 15A, 15B/C, 35F, 35A, and 24F. In 2009, ie 5 years after the introduction of PCV7 in our country, 59% of macrolide-resistant pneumococci belonged to non-PCV7 serotypes.Conclusions:Across the study period, the annual frequency of macrolide-resistant isolates did not change significantly, but in 2009 a marked shift to non-PCV7 serotypes occurred. Overall, more than half of the macrolide-resistant isolates possessed erm(B) either alone or in combination with mef(E). erm(B) dominated among isolates belonging to PCV7 serotypes, but not among those of non-PCV7 serotypes.

Ιστορικό:Επιδιώξαμε να αρακολουθήσουμε τις χρονικές τάσεις στη ρινοφαρυγγική φορεία των στελεχών πνευμονιοκόκκου , που παρουσιάζουν ανθεκτικότητα στις μακρολίδες, σε μια περίοδο με αυξημένη κάλυψη με το επταδύναμο πνευμονιοκοκκικό συζευγμένο εμβόλιο (PCV7) στην Κεντρική Ελλάδα.Μέθοδοι:Στελέχη Streptococcus pneumoniae απομονώθηκαν από 2649 ρινοφαρυγγικά δείγματα που ελήφθησαν από βρεφονηπιακούς σταθμούς στην Κεντρική Ελλάδα κατά το διάστημα 2005-2009. Ακολούθησε φαινοτυπική και γονοτυπική ανάλυση των στελεχών, συμπεριλαμβανομένης της ταυτοποίησης των γονιδίων αντοχής στις μακρολίδες mef(Α), τις υποκατηγορίες mef(Α) και mef(Ε), καθώς και erm(Β).Αποτελέσματα:Από το 1105 τυποποιήσιμα στελέχη S. pneumoniae, 265 (24%) ήταν ανθεκτικά στις μακρολίδες 22% το 2005, 33,3% το 2006, 23,7% το 2007 και 20,5% το 2009 (P = 0,398). Μεταξύ αυτών των ανθεκτικών στις μακρολίδες στελεχών πνευμονιοκόκκου, 28,5% κωδικοποιούσαν το γονίδιο erm(Β), 24,3% τα γονίδια erm(B) + mef(Ε), το 41,8% το mef(Ε), και το 5,3% το mef(Α). Μόνο το γονίδιο mef ως το μοναδικό προσδιοριστή αντίστασης περιείχε το 31% των ανθεκτικών στις μακρολίδες στελεχών, που ανήκουν σε ορότυπους PCV7 και 75.8% των μη-PCV7 ορότυπους.Κατά την διάρκεια των τεσσάρων ετών της μελέτης, τα στελέχη πνευμονιοκόκκου που έφεραν το γονίδιο mef(Α) σταδιακά εξαφανίστηκαν, ενώ τα απομονωθέντα στελέχη με ορότυπο 19F που έφεραν τα γονίδια erm(Β) και mef(Ε) συνέχισαν να φέρουν τα γονίδια αυτά, χωρίς σημαντικές ετήσιες διακυμάνσεις. Μεταξύ των στελεχών που ανήκουν σε οροτύπους που δεν περιλαμβάνονται στο PCV7, αντοχή στις μακρολίδες παρατηρήθηκε σε στελέχη των οροτύπων 6Α, 19Α, 10Α, 15Α, 15Β / C, 35F, 35Α, και 24F. Το 2009, δηλαδή 5 χρόνια μετά την εισαγωγή του PCV7 στη χώρα μας, το 59% των ανθεκτικών στις μακρολίδες στελεχών πνευμονιοκόκκου ανήκαν σε ορότυπους που δεν περιέχονταν στο εμβόλιο.Συμπεράσματα:Σε όλη τη διάρκεια της μελέτης, η ετήσια συχνότητα ανθεκτικών στις μακρολίδες στελεχών δεν μεταβλήθηκε σημαντικά, αλλά το 2009 σημειώθηκε μια έντονη στροφή προς μη PCV7 ορότυπους. Συνολικά, περισσότερο από το ήμισυ των στελεχών που είναι ανθεκτικά στις μακρολίδες, κωδικοποιούν το γονίδιο erm(Β) είτε μόνο του ή σε συνδυασμό με το γονίδιο mef(Ε). Το γονίδιο erm(Β) κωδικοποιείται κατά κόρον μεταξύ των στελεχών που ανήκουν στους οροτύπους PCV7, αλλά όχι μεταξύ εκείνων των μη-PCV7 οροτύπων.