Η συμβολή της σχολής μηχανικών αεροπορίας ( ΣΜΑ ) στην προώθηση και διαχείριση της αεροπορικής τεχνολογίας στον ελληνικό χώρο τα τελευταία πενήντα χρόνια: από την ιστορία στην τεχνολογική πολιτική

Abstract

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ανάπτυξη των αμυντικών τεχνολογιών ακολούθησε εκθετική τροχιά στον Πρώτο και Δεύτερο Κόσμο λόγω των ανταγωνιστικών ρυθμών που επέβαλλε η ψυχροπολεμική λογική. Όπως φαίνεται και στον Πίνακα 1, η εξέλιξη των τεχνολογιών αυτών καθόρισε και την πορεία πολλών κοινωνικών, οικονομικών και πολιτιστικών μεταβολών που άλλαξαν τη ζωή των κατοίκων του πλανήτη Γη. Ιδιαίτερα οι αεροπορικές τεχνολογίες εκτόξευσαν το επίπεδο ζωής προσφέροντας λύσεις σε πολλά προβλήματα. Η Ελλάδα, όντας πλησιέστερα στο δυτικό τρόπο διαβίωσης, αν και ευρίσκεται στο σταυροδρόμι ανατολής/δύσης/βορρά/νότου, υποχρεώθηκε να στοιχηθεί με τους άλλους εταίρους και να επενδύσει σε υποδομές και γνώσεις ασκώντας ανάλογες εθνικές και συμμαχικές πολιτικές. Το αντικείμενο της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι η εξέταση της συμβολής των αποφοίτων της Σχολής Μηχανικών Αεροπορίας (ΣΜΑ) στην προώθηση και διαχείριση της αεροπορικής τεχνολογίας στην Ελλάδα. Η έρευνα κάλυψε το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, την περίοδο δηλαδή από την έναρξη λειτουργίας της ΣΜΑ μέχρι και σήμερα. Το εγχείρημα στηρίχθηκε ερευνητικά στην μελέτη και αξιοποίηση του υλικού των ιστορικών αρχείων της Πολεμικής Αεροπορίας, στη σύνθεση της δευτερεύουσας βιβλιογραφίας, στα προσωπικά αρχεία πολλών στελεχών του ευρύτερου αεροπορικού χώρου, σε προσωπικές συνεντεύξεις με επιφανή άτομα – που διέγραψαν και ακόμη διαγράφουν έντονη τροχιά στα αεροπορικά δρώμενα της Ελλάδας – και τέλος σε αποτελέσματα της έρευνας πεδίου με αποστολή δομημένου ερωτηματολογίου. Παράλληλα, εξετάσθηκαν έγγραφα και εκδόσεις των συλλογικών οργάνων των αποστράτων Αξιωματικών, καθώς επίσης ο περιοδικός και ημερήσιος τύπος κατά τη συγκεκριμένη περίοδο (1945-2005). Η Ιστορία των Μηχανικών αποτελεί έναν ιδιαίτερο κλάδο στον γενικότερο επιστημονικό χώρο της Ιστορίας της Τεχνολογίας, ενώ έχουν καθιερωθεί σε αρκετές χώρες και συναφείς κλάδοι, όπως αυτός των Σπουδών Επιστήμης και Τεχνολογίας (Αντωνίου, 2004).