Χρωμοσκόπηση με διάλυμα Lugol στην ενδοσκοπική ανίχνευση βλαβών της μη διαβρωτικής γαστροοισοφαγικής παλινδρομικής νόσου

Abstract

Gastroesophageal reflux disease (GERD) is a common condition affecting a large proportion of the population with rising incidence. Mild reflux usually causes no erosions yet produces the same symptoms. These patients account for more than 50% of those presenting with heartburn and/or regurgitation. The aim of this study was to determine the efficacy of chromoendoscopy of the esophagus with Lugol’s iodine solution in detecting subtle lesions in non erosive reflux disease (NERD). We studied the microscopic characteristics of these lesions and assessed the response to treatment with omeprazole. We initially enrolled 124 patients for this study. The patients were divided in two groups according to presenting symptoms (GERD group and Control group). Patients in GERD group were asked to grade the severity of their symptoms in a scale ranging from 0 to 4. Subsequently, all patients underwent upper endoscopy and those diagnosed with erosive esophagitis (n=44) were excluded from the study. The remaining patients were 40 in the GERD group and 40 in the Control group. Lugol chromoendoscopy was performed in all 80 patients. Lugol staining was positive when unstained areas or erosion-like lesions were identified. Targeted biopsies were obtained from unstained areas and random biopsies from uniformly stained areas. In patients with negative Lugol staining pattern only random biopsies were obtained. All biopsies were examined under light microscopy. All patients in the GERD group received three month treatment with omeprazole. At the end of the treatment, patients were reevaluated and graded symptom severity once more in order to assess treatment outcome. Both groups were matched for demographic features (gender, age, smoking, Body Mass Index (BMI) – p>0.05). In GERD group, we documented positive Lugol staining in 29 patients (72.5%). In control group, positive Lugol staining was observed in 8 patients (20%). Histology from the biopsies obtained revealed significant differences between targeted biopsies from Lugol positive patients and random biopsies from Lugol negative patients, in all subgroups, but most pronounced were the differences in GERD group. Specifically, significantly taller papillae (12.8% vs 6.4%), higher basal layer (10.1% vs 5.4%), denser infiltration with PNMs (10.7 vs 2.7) and lymphocytes (14.1 vs 8.6) (p<0.05 for all comparisons), were observed in targeted biopsies from Lugol positive patients compared with random biopsies from Lugol negative patients. Statistically significant differences in other parameters were not noted. Random biopsies obtained from Lugol positive patients and random biopsies taken from Lugol negative patients yielded similar histology findings in all subgroups. Symptom severity score was similar in patients with positive and negative staining patterns prior to treatment (2.4 vs 2.3 p=ns). Patients with Lugol positive staining though, responded significantly better to treatment with omeprazole compared with Lugol negative patients (0.7 vs 1.5 p<0.05). Although patients with Lugol negative staining improved the symptom severity score, the difference was not statistically significant. Subtle esophageal lesions exist in NERD patients. These lesions can be revealed with Lugol chromoendoscopy of the esophagus. Macroscopically the lesions were either localized discoloration or erosion-like lesions. Histology of the lesions revealed mainly inflammatory infiltration. Patients with positive Lugol staining pattern responded to treatment significantly better than patients with negative Lugol staining pattern.

Η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος (ΓΟΠΝ) είναι ίσως η πιο συνηθισμένη πάθηση του οισοφάγου. Πάνω από 50% των ασθενών με συμπτώματα ενδεικτικά παλινδρόμησης παρουσιάζουν φυσιολογικό οισοφαγικό βλεννογόνο κατά την ενδοσκόπηση. Σκοπός αυτής της μελέτης είναι να διερευνήσει την πιθανότητα ύπαρξης ελαχίστων βλαβών στη μη διαβρωτική γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσο (ΜΔΓΟΠΝ) με τη μέθοδο της χρωμοσκόπησης του οισοφάγου με διάλυμα Lugol. Στα πλαίσια της μελέτης μελετήθηκαν τα ιστολογικά χαρακτηριστικά των περιοχών εκείνων που δεν προσέλαβαν ομοιόμορφα τη χρωστική. Επιπλέον, ερευνήθηκε η επίδραση της αντιεκκριτικής αγωγής στη ΜΔΓΟΠΝ. Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν αρχικά 124 ασθενείς με συμπτωματολογία ενδεικτική ΓΟΠΝ και υγιείς μάρτυρες. Από τους ασθενείς με συμπτώματα ζητήθηκε να βαθμολογήσουν τη βαρύτητα των συμπτωμάτων τους με βάση μια κλίμακα πέντε βαθμίδων (0-4). Ακολούθως, έγινε σε όλους ενδοσκόπηση ανωτέρου πεπτικού. Οι ασθενείς στους οποίους διαγνώσθηκε οισοφαγίτιδα εξήλθαν της μελέτης (n=44). Στους υπόλοιπους έγινε χρωμοσκόπηση του οισοφάγου με διάλυμα Lugol 2%. Παρέμειναν 40 συμπτωματικοί ασθενείς (ομάδα ΓΟΠΝ) και 40 μάρτυρες (ομάδα μαρτύρων) στους οποίους πραγματοποιήθηκε χρωμοσκόπηση. Η χρώση του οισοφάγου ήταν θετική στις περιπτώσεις που διαπιστώθηκε ανομοιομορφία στην πρόσληψη της χρωστικής, ή έγιναν εμφανείς αλλοιώσεις που μοιάζουν με διαβρώσεις. Ιστοτεμάχια ελήφθησαν από τις περιοχές εκείνες που εμφάνισαν διαταραχή στην πρόσληψη της χρωστικής. Σε ξεχωριστό φιαλίδιο ελήφθησαν βιοψίες από τις περιοχές με ομοιόμορφη πρόσληψη της χρωστικής και τα δείγματα εξετάστηκαν στο οπτικό μικροσκόπιο. Κατά την ιστολογική εξέταση αξιολογήθηκαν οι παρακάτω παράμετροι: ύψος θηλών, ύψος βασικής στοιβάδας, παρουσία πολυμορφοπύρηνων, λεμφοκυττάρων, ηωσινοφίλων, οιδήματος και μεσοκυττάριων γεφυρών. Όλοι οι συμπτωματικοί ασθενείς έλαβαν αντιεκκριτική αγωγή με ομεπραζόλη επί τρεις μήνες, επανεξετάσθηκαν μετά τη λήξη της αγωγής και τους ζητήθηκε να βαθμολογήσουν τη βαρύτητα των συμπτωμάτων τους όπως και προ της ενδοσκόπησης. Οι δύο ομάδες ασθενών είχαν παραπλήσια δημογραφικά χαρακτηριστικά (φύλο, ηλικία, κάπνισμα, ΒΜΙ – p>0,05). Στην ομάδα ΓΟΠΝ, θετική χρώση Lugol παρατηρήθηκε σε 29 ασθενείς (72,5%). Στην ομάδα των μαρτύρων, θετική χρώση Lugol παρατηρήθηκε σε 8 ασθενείς (20%). Η ιστολογική εξέταση των βιοψιών οισοφάγου αποκάλυψε στατιστικά σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις στοχευμένες βιοψίες από τους ασθενείς με θετική χρώση Lugol και τις τυχαίες βιοψίες από τους ασθενείς με αρνητική χρώση σε όλες τις υποομάδες κυρίως όμως εντός των συμπτωματικών ασθενών. Πιο συγκεκριμένα, στις στοχευμένες βιοψίες από τους ασθενείς της ομάδας ΓΟΠΝ με θετική χρώση Lugol παρατηρήθηκαν σημαντικά υψηλότερες θηλές (12,8% vs 6,4%) και βασική στοιβάδα (10,1% vs 5,4%), εντονότερη διήθηση από πολυμορφοπύρηνα (10,7 vs 2,7) και λεμφοκύτταρα (14,1 vs 8,6) (p<0,05 για όλες τις συγκρίσεις). Οι ασθενείς με θετική και αρνητική χρώση Lugol βαθμολόγησαν με παραπλήσιο σκορ τη βαρύτητα των συμπτωμάτων τους προ της αγωγής (2,4 vs 2,3 p>0,05). Οι ασθενείς με θετική χρώση Lugol όμως, ανταποκρίθηκαν σημαντικά καλύτερα στην αντιεκκριτική αγωγή με ομεπραζόλη σε σχέση με τους ασθενείς με αρνητική χρώση Lugol (0,7 vs 1,5 p<0,05). Στον οισοφάγο των ασθενών με παλινδρόμηση οξέος, αλλά χωρίς διαβρωτική οισοφαγίτιδα υφίστανται βλάβες που δε διακρίνονται κατά την ενδοσκόπηση με τα συμβατικά ενδοσκόπια και οι οποίες είναι δυνατό να αποκαλυφθούν με τη μέθοδο της χρωμοσκόπησης με Lugol. Οι περιοχές του οισοφαγικού επιθηλίου που δεν προσλαμβάνουν ομοιόμορφα το ιώδιο παρουσιάζουν σημαντικά εντονότερη φλεγμονή σε σχέση με τις περιοχές ομοιόμορφης χρώσης. Οι ασθενείς που παρουσίασαν θετική/ανομοιόμορφη χρώση Lugol ανταποκρίθηκαν σημαντικά καλύτερα στη συστηματική αντιεκκριτική αγωγή σε σχέση με τους ασθενείς που παρουσίασαν αρνητική/ομοιόμορφη χρώση.