Η προσέγγιση της πολιτισμικής ετερότητας για μαθητές/τριες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης μέσα από το μάθημα της φυσικής αγωγής

Abstract

The purpose of this study was to evaluate the impact of a Physical Education program, based on the intercultural education model, in the configuration of specific individual and societal behaviors (relations, irresponsibility, reward, help, and goals) of multinational students in the multicultural composition of the student population in primary schools in our country. Furthermore, in a second level, the impact of the program has been assessed in enhancing students’ self-perception and self-esteem. The research involved seventy-nine students who attended the 5th and 6th class of primary school and originated from 9 different countries. In the experimental group, implementing the training program, 39 students were involved, and in the control group, following the Physical Education curriculum 40 students were involved. During the eight weeks of the intervention program, sixteen lessons, with forty-five minute duration, were implemented with physical activities without competitive content. Also two independent team actions were developed, while through cooperation among the teachers of the school, an appropriate intercultural climate throughout the school environment was fostered. The program’s effect was tested and evaluated with the creation of a students’ behavior self-assessment questionnaire. In order for the observers-teachers to record and evaluate the students’ specific behaviors a behavioral questionnaire regarding students’ observation had been created. To evaluate the program’s impact on the participants’ self-esteem and self-concept the students’ Self-Esteem Questionnaire "How I understand myself" (Makri - Mpotsari, 2001) was used. As a preliminary overall estimation, based on the results from student’s self-assessment, the intervention program appeared to have a positive influence on improving the behavior of the students in the experimental group regardless of ethnicity and gender. According to the results from the observers-teachers evaluation the intervention program appeared to have a positive influence on improving the behavior of the students in the experimental group regardless of ethnicity and gender. Also, according to the results of the self-perception and self-esteem measurements, the intervention program appeared to have a positive influence in enhancing the self-concept and self-esteem of students regardless of group, ethnicity and gender.

Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η αξιολόγηση της επίδρασης ενός προγράμματος Φυσικής Αγωγής, προσανατολισμένου στις αρχές του διαπολιτισμικού μοντέλου εκπαίδευσης, στη διαμόρφωση και στη μάθηση συγκεκριμένων ατομικών και κοινωνικών συμπεριφορών (σχέσεις, ανευθυνότητα, επιβράβευση, βοήθεια, στόχοι) από μαθητές/τριες διαφορετικής εθνικότητας στο πλαίσιο της πολυπολιτισμικής σύνθεσης του μαθητικού πληθυσμού των σχολείων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας μας. Σε δεύτερο επίπεδο, αξιολογήθηκε η επίδραση του προγράμματος στην ενίσχυση της αυτοαντίληψης και αυτοεκτίμησης των μαθητών/τριών. Στην έρευνα συμμετείχαν εβδομήντα εννέα μαθητές/τριες Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης με καταγωγή από 9 διαφορετικές χώρες. Στην πειραματική ομάδα που εφάρμοσε παρεμβατικό πρόγραμμα, συμμετείχαν 39 μαθητές/τριες και στην ομάδα ελέγχου που ακολούθησε το αναλυτικό πρόγραμμα Φυσικής Αγωγής, συμμετείχαν 40 μαθητές/τριες. Κατά τη διάρκεια των οκτώ εβδομάδων εφαρμογής του παρεμβατικού προγράμματος, υλοποιήθηκαν δεκαέξι μαθήματα σαράντα-πεντάλεπτης διάρκειας με κινητικές δραστηριότητες χωρίς ανταγωνιστικό περιεχόμενο, αναπτύχθηκαν δύο ανεξάρτητες ομαδικές δράσεις ενώ παράλληλα μέσω της συνεργασίας που αναπτύχθηκε με τους εκπαιδευτικούς του σχολείου καλλιεργήθηκε κατάλληλο διαπολιτισμικό κλίμα σε όλο το σχολικό περιβάλλον. Η επίδραση το προγράμματος ελέγχθηκε και αξιολογήθηκε με τη δημιουργία ενός ερωτηματολογίου αυτοαξιολόγησης συμπεριφοράς μαθητών/τριών, ενώ για να καταγραφούν και αξιολογηθούν συγκεκριμένες συμπεριφορές των παιδιών από παρατηρητές-εκπαιδευτικούς δημιουργήθηκε ένα ερωτηματολόγιο παρατήρησης συμπεριφοράς μαθητών/τριών. Για την αξιολόγηση της επίδρασης του προγράμματος στην αυτοαντίληψη και αυτοεκτίμηση των συμμετεχόντων, χρησιμοποιήθηκε το Ερωτηματολόγιο Αυτοαντίληψης & Αυτοεκτίμησης Μαθητών/τριών «Πως Αντιλαμβάνομαι Τον Εαυτό Μου», (Μακρή – Μπότσαρη, 2001). Συνολικά με βάση τα αποτελέσματα των αναλύσεων από την αυτοαξιολόγηση των μαθητών/τριών το παρεμβατικό πρόγραμμα φάνηκε να επιδρά θετικά στη βελτίωση και στη μάθηση συμπεριφοράς των μαθητών/τριών της πειραματικής ομάδας ανεξάρτητα από την εθνικότητα και το φύλο τους. Με βάση τα αποτελέσματα της παρατήρησης συμπεριφοράς μαθητών/τριών από τους παρατηρητές-εκπαιδευτικούς, το παρεμβατικό πρόγραμμα φάνηκε να επιδρά θετικά στη βελτίωση της συμπεριφοράς τους, και στη μάθηση, ανεξάρτητα από την ομάδα, την εθνικότητα και το φύλο τους. Επίσης, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των μετρήσεων αυτοαντίληψης και αυτοεκτίμησης το παρεμβατικό πρόγραμμα φάνηκε να επιδρά θετικά στην ενίσχυση της αυτοαντίληψης και αυτοεκτίμησης των μαθητών/τριών ανεξάρτητα από την ομάδα, την εθνικότητα και το φύλο τους.