1,1,1-τριχλωροαιθάνιο: επαγγελματική έκθεση, επιπτώσεις και προοπτικές

Abstract

1,1,1-trichloroethane is a colourless, nonflammable, extremely volatile liquid organic solvent, with a high, especially in the past, annual world production, the 25 % of which consumed in western Europe. It has been especially used in industry, in industrial products, cold cleaning, degreasing of metal and machine parts, but in widely used consumer products as well. Humans may often be exposed to 1,1,1-trichloroethane by inhalation or skin contact. In both cases the substance is rapidly absorbed by the body. Acute and chronic toxicity of 1,1,1-trichloroethane is rather low, therefore, risk of intoxication may occur only if the exposure concerns extremely high concentrations in confined spaces because of its volatility and specific weight, especially due to abuse or accidents. The average concentration in workplaces does not exceed 100 ppm. The present study aims at the recording of concentrations of trichloroethane, as they are presented in various industrial workplaces, at the investigation of consequences in the health of workers, for which the particular solvent can be incriminated and at the determination of concrete indicators which document toxicity after chronic exposure.The sample consisted of a group of workers exposed to 1,1,1-trichloroethane, a group formerly exposed in the same solvent and the two corresponding control groups (total n=202). The methodology, according to the model of occupational medicine, used a synthesis of the subjective estimation of workers with a questionnaire on demographic data, occupational and medical records as well as psychological situation evaluated with the POMS scale environmental monitoring in the workplaces biological monitoring of workers with laboratory examinations. Statistical analysis was performed using SPSS, application of x2-control, t-test and analysis of variance. The deriving results were the following: 1.No statistically significant differences were observed between the exposed workers and the control group regarding the questionnaire and the POMS scale.2. No statistically significant findings were observed between the formerly exposed group and the control group, apart from the statistically significant correlation regarding turn-over (p=0,0001) and the appearance of myosalgia (p=0,011).3.A statistically significant correlation between the group of exposed and the group of formerly exposed workers is observed for the second group regarding turn-over (p=0,0001), the consumption of a specific quantity of alcohol for a longer time period (p<0,0001), the appearance of various types of dermatitis (p=0,0004) and the involvement in more road accidents during the last 5 years (p=0,0001). As far as the classification of the POMS scale is concerned, statistically significant difference is observed in categories TA (p=0,036), AH (p=0,0005), FI (p=0,019) and CB (p=0,0035).4.Indicators of hepatic and renal function in the group exposed to 1,1,1-trichloroethane revealed slightly increased levels. Limited time of previous work-experience seems to be statistically correlated with increased levels of total cholerythrine (p=0,005) and age>49 years is correlated with Anti-HBcor (p=0,0016).5.Environmental measurements in the workplace showed levels of solvent between 50-150 ppm and individual measurements of workers oscillated from 20-180 ppm, concentrations that correspond to the NOEL level.6.Finally in the group exposed to 1,1,1-trichloroethane symptoms such as eye irritation and various dermatites were confirmed, while others such as arterial hypertension and sleep disorders were also observed. In conclusion, 1,1,1-trichloroethane in the work environment is characterized by a mild and controlled toxicity, as chronic occupational exposure does not seem to be correlated with irreversible symptoms. Taking into consideration its excellent qualities as well as its continuous scientific interest, the total prohibition for reasons of environmental protection should not have been extended to workplaces.

Το 1,1,1-τριχλωροαιθάνιο είναι ένας άχρωμος, άφλεκτος, εξαιρετικά πτητικός οργανικός διαλύτης, σε υγρή μορφή, με ιδιαίτερα υψηλή, στο παρελθόν, παγκόσμια παραγωγή και με 25% κατανάλωση στη δυτική Ευρώπη. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως στη βιομηχανία, σε βιομηχανικά προϊόντα, ψυχρό καθάρισμα και απολίπανση μεταλλικών και μηχανικών μερών, αλλά και σε καταναλωτικά προϊόντα ευρείας χρήσης. Τα άτομα μπορούν να εκτεθούν συχνά στο 1,1,1-Τρι από την εισπνοή ή το δέρμα με γρήγορη απορρόφηση και στις δύο περιπτώσεις. Η οξεία και χρόνια τοξικότητα του 1,1,1-Τρι είναι μάλλον χαμηλή, επομένως κίνδυνος δηλητηρίασης προκύπτει από έκθεση σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις και σε περιορισμένους χώρους εξαιτίας της πτητικότητας και του ειδικού βάρους του, κυρίως μετά από κακή χρήση ή ατύχημα. Η μέση συγκέντρωση σε χώρους εργασίας δεν υπερβαίνει τα 100 ppm. Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στην καταγραφή των συγκεντρώσεων του 1,1,1-Τρι, όπως εμφανίζονται σε διάφορες βιομηχανικές θέσεις εργασίας και παραγωγικές διαδικασίες, στη διερεύνηση των επιπτώσεων στην υγεία των εργαζομένων, για τις οποίες μπορεί να ενοχοποιηθεί ο συγκεκριμένος διαλύτης και στον προσδιορισμό συγκεκριμένων δεικτών, που τεκμηριώνουν την τοξικότητα μετά από χρόνια επαγγελματική έκθεση. Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν εργαζόμενοι εκτεθειμένοι στο 1,1,1-Τρι, πρώην εκτεθειμένοι στον ίδιο διαλύτη με τις αντίστοιχες ομάδες μαρτύρων, σε ένα συνολικό αριθμό 202 ατόμων. Η μεθοδολογία συνέθεσε, κατά τα πρότυπα της ιατρικής της εργασίας, την υποκειμενική εκτίμηση εργαζομένων με ανώνυμο ερωτηματολόγιο δημογραφικών στοιχείων, εργασιακού και ιατρικού ιστορικού και κατάσταση ψυχικής διάθεσης με την κλίμακα POMS, τον περιβαλλοντικό έλεγχο στους χώρους εργασίας και τη βιολογική παρακολούθηση των εργαζόμενων με εργαστηριακές εξετάσεις. Η στατιστική επεξεργασία έγινε με το πακέτο SPSS και εφαρμογή x2-κριτηρίου, t-test και ανάλυση διακύμανσης. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν, είναι τα ακόλουθα:1.δεν υπάρχουν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων εκτεθειμένων και μαρτύρων στα ερωτήματα του ερωτηματολογίου και της κλίμακας POMS.2.δεν υπάρχουν στατιστικά σημαντικά ευρήματα μεταξύ των ομάδων πρώην εκτεθειμένων και μαρτύρων, εκτός από την συσχέτιση των πρώην εκτεθειμένων με τις εργασιακές μετακινήσεις (p=0,0001) και την εμφάνιση μυαλγιών (p=0,011).3.στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ των ομάδων εκτεθειμένων και πρώην εκτεθειμένων παρατηρείται για τη δεύτερη ομάδα στην εργασιακή μετακίνηση (p=0,0001), τη κατανάλωση συγκεκριμένης ποσότητας οινοπνεύματος για μεγαλύτερη χρονική περίοδο (p<0,001), την εμφάνιση δερματικών ενοχλημάτων (p=0,0004) και την εμπλοκή σε περισσότερα τροχαία ατυχήματα κατά την τελευταία 5ετία (p=0,0001). Στις κατηγορίες της κλίμακας POMS φαίνεται στατιστικά σημαντική διαφοροποίηση στις κατηγορίες TA (p=0,036), AH (p=0,0005), FI (p=0,019) και CB (p=0,0035).4.Οι δείκτες ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας στους εκτεθειμένους στο 1,1,1-Τρι παρουσίασαν ελαφρά αυξημένες τιμές. Ο μικρός χρόνος προϋπηρεσίας φαίνεται ότι σχετίζεται θετικά με αυξημένες τιμές ολικής χολερυθρίνης (p=0,005) και η ηλικία άνω των 49 ετών με το Anti-HBcor (p=0,0016).5.Οι περιβαλλοντικές μετρήσεις στο χώρο εργασίας έδειξαν επίπεδα του διαλύτη μεταξύ 50-150 ppm και οι ατομικές μετρήσεις εργαζομένων κυμάνθηκαν μεταξύ 20-180 ppm, συγκεντρώσεις υψηλότερες του μέσου ευρωπαϊκού όρου, που αντιστοιχούν όμως σε επίπεδο NOEL.6.Τέλος στους εκτεθειμένους εργαζόμενους σε 1,1,1-Τρι επιβεβαιώνονται συμπτώματα, όπως ερεθισμός οφθαλμών και διάφορες δερματικές διαταραχές, ενώ εμφανίζονται και άλλα ευρήματα, όπως ύπαρξη αρτηριακής υπέρτασης και διαταραχές ύπνου.Συμπερασματικά το 1,1,1-τριχλωροαιθάνιο στο εργασιακό περιβάλλον χαρακτηρίζεται από ήπια τοξικότητα, απολύτως ελεγχόμενη, καθώς η χρόνια επαγγελματική έκθεση δεν φαίνεται να συνδέεται με μη αναστρέψιμα συμπτώματα. Λαμβανομένων υπόψη και των εξαιρετικών του ιδιοτήτων, αλλά και της επιστημονικής του διαχρονικότητας η απαγόρευση για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος δε θα έπρεπε να είχε επεκταθεί και στον εργασιακό χώρο.