Ο ρόλος του αμυλοειδούς Α (Serum Amyloid A, SAA) του ορού και των κυτταροκινών IL-1β, IL-6 και TNF-α ως προγνωστικών παραγόντων στην έγκαιρη χειρουργική αντιμετώπιση του εμπυήματος

Abstract

Study objectives: To assess Serum amyloid-alpha (SAA) pleural fluid levels in parapneumonic effusion (PPE) and to investigate SAA diagnostic performance in the diagnosis and outcome of PPE.Methods: We studied prospectively 57 consecutive patients with PPE (classified as empyema (EMP), complicated (CPE) and uncomplicated parapneumonic effusion (UPE). Serum amyloid –a (SAA), CRP, TNF-α, IL-1β and IL-6 levels were evaluated in serum and pleural fluid at baseline. Patients were followed for 6 months to detect pleural thickening or loculations.Results: Pleural fluid SAA levels (mg/dl) median (IQR) were significantly higher in CPE compared to UPE (p<0.04); CRP levels were significantly higher in EMP and CPE compared to UPE (p<0.01). There was no significant difference between IL-1β, IL-6, TNF-α level in different PPE forms. No significant association between SAA levels and 6-month outcome was found. At 6 months, patients with no evidence of loculations/thickening had significantly higher pleural fluid pH and glucose levels (p=0.03), lower LDH (p=0.005) and IL-1β levels (p=0.001) compared to patients who presented loculations/pleural thickening. Conclusions: SAA is increased in complicated PPE and it might be used as an alternative marker for discriminating between UPE and CPE. However, SAA levels did not demonstrate considerable diagnostic performance in identifying patients who develop pleural thickening/loculations after a PPE.

Εισαγωγή: Παραπνευμονική συλλογή ονομάζεται κάθε υπεζωκοτική συλλογή που δημιουργείται δευτεροπαθώς μετά από πνευμονία (μικροβιακής ή ιογενούς αιτιολογίας) ή σε απόστημα πνεύμονα. Προσβάλλονται περίπου 60.000 ενήλικες στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο και εμφανίζει θνητότητα περίπου 15%Σκοπός: Μελετήσαμε τη διαγνωστική αξία και τον προγνωστικό ρόλο του SAA, της CRP και των κυτταροκινών IL-1β, IL-6 και TNF-α στις παραπνευμονικές συλλογές, καθώς και τη μεταξύ τους συσχέτιση.Υλικό και Μέθοδος: Μελετήθηκαν 57 ασθενείς που προσήλθαν με παραπνευμονική συλλογή και εμπύημα υπεζωκότα στο τμήμα επειγόντων περιστατικών στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λάρισας και στο «Σισμανόγλειο» γενικό νοσοκομείο Αθήνας το διάστημα μεταξύ του Ιανουαρίου του 2007 έως και τον Ιανουάριο του 2008. Κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο όλοι οι ασθενείς παρακεντήθηκαν και μελετήθηκαν στο υπεζωκοτικό υγρό και τον ορό των ασθενών οι παράγοντες SAA, CRP, IL-1β, IL-6,TNF-α. Οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν για χρονικό διάστημα 6 μηνών, όπου επανεκτιμήθηκε η υπεζωκοτική τους συλλογή.Αποτελέσματα: Η μέση τιμή του SAA στο υπεζωκοτικό υγρό (mg/dL) των CPE συγκρινόμενη με την αντίστοιχη των ασθενών με UPE, ήταν στατιστικά σημαντικά μεγαλύτερη (P < 0.04). Τα αντίστοιχα επίπεδα της μέσης τιμής της CRP στο υπεζωκοτικό υγρό, βρέθηκαν μεγαλύτερα στους ασθενείς με εμπύημα και CPE, συγκριτικά με τους ασθενείς με UPE (P < 0.01). Οι τιμές των κυτταροκινών IL-1β, IL-6 και TNF-α δεν εμφάνισαν καμία στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα στις διάφορες κατηγορίες των παραπνευμονικών συλλογών. Επίσης, οι τιμές του SAA δεν εμφάνισαν στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα στους ασθενείς με διαφορετική έκβαση της παραπνευμονικής τους συλλογής μετά από 6 μήνες. Αντιθέτως οι ασθενείς με πλήρη αποκατάσταση της συλλογής τους μετά από 6 μήνες εμφάνισαν στατιστικά μεγαλύτερες τιμές των pH, γλυκόζη (P = 0.03) και στατιστικά μικρότερες τιμές της LDH (P = 0.005), IL-1β (P < 0.05), συγκριτικά με τους ασθενείς που δεν εμφάνισαν καλή πρόγνωση στους 6 μήνες. Συμπέρασμα: Οι τιμές του SAA αυξάνονται στους ασθενείς με επιπλεγμένη παραπνευμονική συλλογή γεγονός που υποδεικνύει πως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως δείκτης διάκρισης και διαφορικής διάγνωσης των επιπλεγμένων από τις ανεπίπλεκτες παραπνευμονικές συλλογές. Ωστόσο με βάση τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης δεν έχει ισχυρή προγνωστική αξία για την εξέλιξη μιας παραπνευμονικής συλλογής. Αντιθέτως δείκτες όπως το pH, η γλυκόζη και η LDH έχουν ευασθησία 100% στη πρόγνωση μιας παραπνευμονικής συλλογής στους 6 μήνες. Ισχυρή προγνωστική αξία για την εξέλιξη μιας παραπνευμονικής συλλογής στους 6 μήνες εμφάνισε επίσης και η κυτταροκίνη IL-1β σε αντίθεση με τις IL-6 και TNF-α.