Συσχέτιση ακτινοθεραπείας και ακτινοχημειοθεραπείας με την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας

Abstract

Improvement of screening programs and new treatment strategies against cervical cancer (CC) has increased survival rates of patients in the last decades. As more women survive this type of cancer, their quality of life (QOL) has become a field of great scientific and social interest. Different types of therapy have varying results on the QOL of patients. In this study, we compared the impact of radiotherapy (RAD) and radiochemotherapy (RAD/CHEM) on CC patients’ QOL. Our sample included 105 women who suffered from CC stagesIA-IIIA that were treated either with RAD or RAD/CHEM, and filled in the questionnaires 1 year after treatment completion. We used 4 questionnaires, EORTC QLQ C-30, EORTC QLQ-CΧ24, Questionnaire of Post-traumatic Psychological Disorder, and Greek Symptom Control Questionnaire by M.D. Anderson, in order to assess their QOL. All statistical analysis was performed using SPSS for Windows. The factors that affect various aspects of QOL were investigated using ANOVA. Comparisons between groups were made using non-parametric Mann-Whitney test. For the multivariate analysis we used linear regression analysis, stepwise. Except from differences in descriptive characteristics of the patients’ (age, number of children, contraceptive) and early toxicity in some organs, no statistically significant difference was observed in the main (physical, sexual, emotional) aspects of life between the 2 groups of treated patients. Treatment type had no effect on total QOL. Also we discovered an inverse correlation between QOL and the combined factors: local relapse, second relapse, therapeutic response, dosage of bladder, bowel and point B in brachytherapy. In conclusion, the addition of CHEM to RAD in the treatment plan of CC patients had no significant impact on their QOL.

H βελτίωση των προγραμμάτων πρόληψης και ανίχνευσης και οι νέες στρατηγικές θεραπείας του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας έχουν αυξήσει τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Καθώς οι περισσότερες γυναίκες επιβιώνουν από αυτό το είδος καρκίνου, η ποιότητα ζωής (QOL) αποτελεί πλέον έναν τομέα με μεγάλη επιστημονικό και κοινωνικό ενδιαφέρον. Διάφορα είδη θεραπείας έχουν διαφορετικό αποτέλεσμα για την QOL των ασθενών. Στην εν λόγω μελέτη, συγκρίναμε τις επιπτώσεις της ακτινοθεραπείας (ΑΘ) και της συνδυασμένης ακτινοχημειοθεραπείας (ΑΘ/ΧΘ) στην ποιότητα ζωής (QOL). Στο δείγμα μας περιλαμβάνονται 105 γυναίκες που έπασχαν από καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σταδίων IA-IIIA, οι οποίες αντιμετωπίστηκαν είτε με ΑΘ ή με ΑΘ/ΧΘ, και συμπλήρωσαν τα ερωτηματολόγια 1 έτος μετά από την ολοκλήρωση της θεραπείας τους. Χρησιμοποιήσαμε 4 ερωτηματολόγια: του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Έρευνα και τη Θεραπεία του Καρκίνου EORTC QLQ C30 (γενικό ερωτηματολόγιο) και EORTC QLQ CX24 (ειδικό ερωτηματολόγιο για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας) καθώς και τα Ερωτηματολόγιο μέτρησης συμπτωμάτων του MD Anderson και Ερωτηματολόγιο μετατραυματικής ψυχολογικής διαταραχής, προκειμένου να αξιολογηθεί η ποιότητα ζωής. Η στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων έγινε με το πρόγραμμα SPSS for Windows. Η ανάδειξη των παραγόντων που επηρέασαν τους διάφορους τομείς της ποιότητας ζωής έγινε με την ANOVA. Οι συγκρίσεις μεταξύ των ομάδων έγιναν με τη μη παραμετρική δοκιμασία Mann-Whitney. Για την πολυπαραγοντική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της γραμμικής παλινδρόμησης (Linear regression, stepwise). Εκτός από τις διαφορές των περιγραφικών χαρακτηριστικών των ασθενών (ηλικία, αριθμός παιδιών, αντισυλληπτικά) και της πρώιμης τοξικότητας σε ορισμένα όργανα, δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά στα κύρια (σωματική, σεξουαλική, συναισθηματική) πεδία της ζωής μεταξύ των 2 ομάδων θεραπείας ασθενών. Το είδος της θεραπείας δεν είχε καμία επίδραση στη συνολική ποιότητα ζωής. Επίσης, προέκυψε αντιστρόφως ανάλογη συσχέτιση της ποιότητας ζωής με τους παράγοντες: τοπική υποτροπή, δεύτερη υποτροπή, θεραπευτική απάντηση, δόση ουροδόχου κύστης, εντέρου και σημείου Β κατά τη βραχυθεραπεία. Εν κατακλείδι, η προσθήκη Χ/Θ στην Α/Θ ασθενών με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας δεν έχει σημαντική επίπτωση στην ποιότητα ζωής τους.