Ο ρόλος της κυτταρολογίας υγρής φάσης στη διερεύνηση των αλλοιώσεων του παχέος εντέρου

Abstract

The main objective of this study is to verify the possible use of liquid based cytology in the investigation of colonic lesions. The gold standard today is taking biopsies during colonoscopy from every lesion of colon and following the procedure to obtain the final histological report. Previous reports from medical literature have investigated the role of cytology especially for colorectal cancer without very promising result. No other study has used liquid based cytology (Thin Prep) for colorectal pathology. We collected 193 samples from 118 patients within 4 years interval. The sampling procedure has been executed during colonoscopy with the use of a specific brush. We excluded patients with inflammatory diseases because of hypocellularity of the samples. The standard biopsy or polypectomy has followed the brushing. The material collected has been prepared with the ThinPrep technique and two smears have been stained from each sample. We established new cytologic criteria to help diagnose and categorize the smears in to 4 categories such as they would correspond to histological diagnosis. Adenocarcinoma high grade low grade dysplasia cytology within normal limits. The diagnosis has been established from pathologist experienced in to colonic liquid based cytology. All the results have been compared with the final histology report. Statistics have been also performed to the results of comparison. We proved that liquid based cytology is a method with high sensitivity and specificity (96.25% and 95.57% correspondently). Cohen’s kappa coefficient has been calculated to 0.876 proving that there is a high level of statistical inters rater agreement between the two methods. All samples have been rediagnosed from five pathologists in different times and intraobserver and interobserver reproducibility has been also calculated. Statistically there was a high level of multirater agreement verifying that our cytomorphologic criteria for colonic liquid based cytology are capable to be used even from less experienced pathologists by giving good results. Summarizing liquid based cytology is an approach without any complications (as bleeding, perforation, parietal burn) easy to use (even in outpatients without clotting tests) and returns diagnostic results that are comparable to biopsy's gold standard. Of course more studies are necessary to establish whether liquid based cytology is an alternative to colonic biopsy and not only a complementary method.

Ο σκοπός της μελέτης αυτής είναι να αποδειχτεί η διαγνωστική ικανότητα της κυτταρολογίας υγρής φάσης στη μελέτη των αλλοιώσεων του παχέος εντέρου. Η καθιερωμένη σήμερα προσέγγιση είναι η λήψη βιοψιών ή η εκτομή των βλαβών κατά την κολονοσκόπηση. Παλαιότερες μελέτες που έχουν διεθνώς διεξαχθεί και κυρίως αφορούν στη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου με τη χρήση της κυτταρολογίας έχουν δώσει αμφισβητούμενα αποτελέσματα. Καμία μελέτη δεν έχει διεξαχθεί με τη χρήση της κυτταρολογίας υγρής φάσης στη διαγνωστική του παχέος εντέρου. Μελετήθηκαν 193 δείγματα από 118 ασθενείς σε διάστημα 4 ετών. Η λήψη των κυτταρολογικών δειγμάτων έγινε κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης σε ασθενείς με πολυποειδείς βλάβες του παχέος εντέρου με τη χρήση ειδικής ψήκτρας. Αποκλείσθηκαν οι φλεγμονώδεις παθήσεις λόγω μη διαγνωστικού υλικού. Η λήψη βιοψιών ακολούθησε τη λήψη της κυτταρολογικής. Το υλικό προετοιμάστηκε με τη μέθοδο ThinPrep και δύο πλακάκια στρώθηκαν για κάθε δείγμα. Χρησιμοποιήθηκαν νέα κυτταρολογικά κριτήρια για να διαγνωστούν και να καταταχθούν οι βλάβες σε 4 κατηγορίες αντίστοιχες της ιστολογικής όπως αδενοκαρκίνωμα, βλάβες υψηλόβαθμης και χαμηλόβαθμης δυσπλασίας, βλάβες με κυτταρολογία εντός φυσιολογικών ορίων. Η διάγνωση έγινε από έμπειρους κυτταρολόγους στην κυτταρολογία υγρής φάσης του παχέος εντέρου. Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με τα αντίστοιχα της ιστολογικής από τη βιοψία. Ακολούθησε και η στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων προκειμένου να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για τη διαγνωστική ικανότητα της μεθόδου. Αποδείχθηκε πως η κυτταρολογία υγρής φάσης έχει υψηλά ποσοστά ευαισθησίας και ειδικότητας (96.25% και 95.57% αντίστοιχα). Ο δείκτης κ (Cohen) για το βαθμό στατιστικής συμφωνίας μεταξύ των δυο μεθόδων υπολογίσθηκε συνολικά στο 0.876 αποδεικνύοντας σχεδόν πλήρη συμφωνία των αποτελεσμάτων. Επανεκτίμηση των αποτελεσμάτων από συνολικά 5 κυτταρολόγους σε διαφορετικές χρονικές στιγμές βοήθησε στο να εξαχθούν στατιστικά συμπεράσματα για την υψηλή ενδοπαρατηρητική και διαπαρατηρητική αναπαραγωγιμότητα των διαγνώσεων. Μέσω αυτού αποδείχθηκε η αξία των κυτταρολογικών κριτηρίων που θεσπίσαμε στη διαγνωστική της κυτταρολογίας υγρής φάσης. Συμπερασματικά πρόκειται για μια μέθοδο χωρίς καθόλου επιπλοκές (αιμορραγία, διάτρηση, έγκαυμα τοιχώματος) εύκολη στη χρήση (ακόμη και σε εξωνοσοκομειακό περιβάλλον χωρίς έλεγχο της πηκτικότητας) και με αποτελέσματα συγκρίσιμα με αυτά της κλασικής βιοψίας. Φυσικά περισσότερες μελέτες θα χρειαστούν και προς το παρόν η κυτταρολογία υγρής φάσης παραμένει ως συμπληρωματική στη μέθοδο επιλογής που αποτελεί η βιοψία των βλαβών του παχέος εντέρου.