Ευθύνη για αλλότριο πταίσμα και απαλλαγή

Abstract

The subject of this study forms the responsibility for alienated fault and the possibility of acquittal from this. This means the deptor’s fluency with the contracting of relative agreement (articles 334 § 1 and 922 Civil Code) to disclaim the responsibility for restoring the damage which by any chance will be caused by liability of fair persons exploited to fulfill his conventional obligations. Of course, this deptor’s fluency is not unlimited because it is delimited by the provisions of obligatory right of articles 332 and 334 § 2 Civil Code which fix the limits of acquittal regarding the case of at fault responsibility. Results from the study revealed that the element of subordination in the same legislative regulation of possibility of training of exonerative agreements led from the one out most to the other that is to say from his deptor’s irresponsibility for the alienated fault under the arrangement of the law in force to the evidence of full responsibility so that the deptor has the margins to disclaim this utilizing his conventional freedom. However, since the legislator decided to legislate the full classing of responsibility the possibility of divergence from the provisions of article 334 § 2 and 332 Civil Code is exceptionally limited. Thus, the differentiation between the same fault and an alienated one can be carried out with the exonerative agreement. These exonerative agreements amend all the obligations of these parts. Also, it should be considered the power of the valid agreement. This agreement exempts the deptor from the obligation to set up the damage caused by the negligence of assistant in the rest legal goods of creditors personality with the exception of the goods of life health and bodily integrity. Moreover one more point of different facing constitutes the quantitative restriction of deptor’s responsibility in the violation coming from negligence of secondary importance for the convention. This can be done provided that it is taken into account if the particular transaction is prone to damage - and if so which is the usual size of exchange the usual value of the offended good so it could be verified after total examination of convention that the lenders interests are not affected despite the recognition of the deptor’s quantitative restriction. Finally, both parts can validly contract exonerative agreements from the deptors responsibility for the assistants fault if they agree to determine the existence of the legal use of an assistant with particular severity. For example they can decide collectively that a relation exists only in case the assistant depends on the deptor who practices decisive influence on his behavior giving concrete commands and directions in regard to the way of transaction of his duties. From which the assistant can deviate. Hence, if the deptor can’t direct the assistance because of cognitive weakness then a) the given conditions are not filled, b) the legal use of an assistant doesn’t exist. Therefore, the former can be exempted from the responsibility of the alienated fault. The above proposed solutions reach to a conclusion that the interests of the lender are protected sufficiently since the legislator rightly excluded the existence of exonerative clauses. This happens in case of deceit heavy negligence offence of life health bodily integrity of lender and exonerative agreements without negotiation as well. Consequently because the relevant prohibitions cover a wide field of transactions the above mentioned proposals can become acceptable as offset in the serious charge of deptor’s position.

Αντικείμενο της εργασίας αποτελεί η ευθύνη για αλλότριο πταίσμα και η δυνατότητα απαλλαγής από αυτή δηλαδή η ευχέρεια του οφειλέτη με τη σύναψη σχετικής συμφωνίας (άρθρα 334 § 1 και 922 ΑΚ) να απεκδυθεί της ευθύνης να αποκαταστήσει τη ζημία που τυχόν θα προκληθεί από υπαιτιότητα των βοηθητικών προσώπων τα οποία αξιοποιεί για να διεκπεραιώσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις. Βέβαια, η ευχέρεια αυτή του οφειλέτη δεν είναι απεριόριστη διότι οριοθετείται από τις διατάξεις αναγκαστικού δίκαιου των άρθρων 332 και 334 § 2 εδ. β ΑΚ τα οποία ορίζουν τα όρια της απαλλαγής αναφορικά με το ζήτημα της πταισματικής ευθύνης. Από όσα αναπτύχθηκαν στην εργασία προέκυψε πως το στοιχείο της υπαγωγής στην ίδια νομοθετική ρύθμιση της δυνατότητας κατάρτισης απαλλακτικών συμφωνιών οδήγησε από το ένα άκρο στο άλλο δηλαδή από το σχεδόν ανεύθυνο του οφειλέτη για το αλλότριο πταίσμα υπό το καθεστώς του προισχύσαντος δίκαιου στη στοιχειοθέτηση πλήρους ευθύνης με ελάχιστα περιθώρια ο οφειλέτης να απεκδυθεί αυτής αξιοποιώντας τη συμβατική του ελευθέρια. Ωστόσο από τη στιγμή που ο νομοθέτης αποφάσισε να θεσπίσει την πλήρη εξομοίωση της ευθύνης η δυνατότητα απόκλισης από τις διατάξεις των άρθρων 334 § 2 εδ. β και 332 ΑΚ καθίσταται εξαιρετικά περιορισμένη. Έτσι η διαφοροποίηση μεταξύ ιδίου και αλλότριου πταίσματος μπορεί να πραγματοποιηθεί με τη συνομολόγηση ρητρών οι οποίες τροποποιούν τις υποχρεώσεις των μέρων. Επίσης ισχυρή πρέπει να θεωρείται η εκ των προτέρων συμφωνία η οποία απαλλάσσει τον οφειλέτη από την υποχρέωση να ανορθώσει τη ζημία που προκλήθηκε από ελαφρά αμέλεια του βοηθού στα υπόλοιπα έννομα αγαθά της προσωπικότητας του δανειστή πλην της ζωής της σωματικής ακεραιότητας και της υγείας. Επιπλέον ένα ακόμη σημείο διαφορετικής αντιμετώπισης μπορεί να αποτελέσει ο ποσοτικός περιορισμός της ευθύνης του οφειλέτη στην παράβαση από ελαφρά αμέλεια υποχρεώσεων δευτερεύουσας σημασίας για τη σύμβαση. Και τούτο μπορεί να γίνει εφόσον ληφθεί υπόψη αν η συγκεκριμένη συναλλαγή είναι επιρρεπής σε ζημίες - και αν ναι τι ύψους συνήθως το ύψος του ανταλλάγματος η συνήθης άξια του προσβαλλόμενου αγαθού ώστε να διακριβωθεί μετά από συνολική εξέταση της σύμβασης ότι τα συμφέροντα του δανειστή δεν πλήττονται πάρα την αναγνώριση του ποσοτικού περιορισμού της ευθύνης του οφειλέτη. Τέλος, τα μέρη μπορούν εγκύρως να συνάψουν απαλλακτική ρήτρα από την ευθύνη του οφειλέτη για το πταίσμα του βοηθού αν συμφωνήσουν να προσδιορίσουν με ιδιαίτερη αυστηρότητα την ύπαρξη πρόστησης. Για παράδειγμα να συναποφασίσουν πως υφίσταται σχέση πρόστησης μόνο στην περίπτωση που ο βοηθός εξαρτάται από τον οφειλέτη ο οποίος ασκεί αποφασιστική επιρροή στη συμπεριφορά του δίνοντας του συγκεκριμένες εντολές και οδηγίες αναφορικά με τον τρόπο διεκπεραίωσης των καθηκόντων του από τις οποίες ο βοηθός δε μπορεί να αποκλίνει. Άρα αν ο οφειλέτης δε μπορεί να κατευθύνει το βοηθό λόγω γνωστικής αδυναμίας τότε δεν πληρούνται οι τιθέμενες προϋποθέσεις δεν υφίσταται πρόστηση οπότε ο πρώτος μπορεί να απαλλαγεί από την ευθύνη για το αλλότριο πταίσμα. Οι ανωτέρω προταθείσες λύσεις έχουν ως εφαλτήριο τη διαπίστωση πως τα συμφέροντα του δανειστή προστατεύονται επαρκώς αφού ο νομοθέτης ορθώς απέκλεισε την ύπαρξη των απαλλακτικών ρητρών ιδίως στις περιπτώσεις του δόλου, της βαριάς αμέλειας, της προσβολής της ζωής, της υγείας και της σωματικής ακεραιότητας του δανειστή καθώς και των ρητρών για τις οποίες υπάρχει έλλειψη διαπραγμάτευσης. Επομένως, επειδή οι σχετικές απαγορεύσεις καλύπτουν τόσο ευρύ πεδίο συναλλαγών οι ως άνω προτάσεις εύλογα μπορούν να γίνουν αποδέκτες ως αντιστάθμισμα στη σοβαρή επιβάρυνση της έννομης θέσης του οφειλέτη λόγω της ανεπιεικούς εξομοίωσης του ίδιου με το αλλότριο πταίσμα.