Οι τοιχογραφίες του κτηρίου Β από τον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου Θήρας

Abstract

Η διατριβή σκοπό έχει να μελετήσει το τοιχογραφικό σύνολο από το Κτήριο Β του προϊστορικού οικισμού του Ακρωτηρίου Θήρας. Πρόκειται για σύνολο το οποίο αποκαλύφθηκε το 1967 από τον πρώτο ανασκαφέα Σπ. Μαρινάτο και ενώ η συντήρηση του και η ολοκλήρωση της ανασκαφής και της μελέτης του πραγματοποιήθηκε υπό τη διεύθυνση του Χρ. Ντούμα. Αποτελείται από έξι κεφάλαια στα οποία παρατίθεται η ιστορική ανάδρομη των ανασκαφών γενικά στη νήσο Θήρα και ειδικά στην περιοχή του Ακρωτηρίου η ιστορία της ανασκαφής του Κτηρίου Β που αποκάλυψε το τοιχογραφικό σύνολο και στη συνέχεια αναλύονται τα σύνολα αυτά από διαφορετικές απόψεις και καταλήγουμε σε κάποια ερμηνεία και συμπεράσματα. Στον δεύτερο τόμο δίδεται ο κατάλογος του υλικού με σύντομες κατασκευαστικές κυρίως παρατηρήσεις και στη συνέχεια η εικονογράφηση του κειμένου και η προέλευση των εικόνων. Το Κτήριο Β του Ακρωτηρίου θεμελιώθηκε στην τελική Μεσοκυκλαδική Περίοδο σε μια φάση έντονης αναδιαμόρφωσης και αναδιοργάνωσης του πολεοδομικού ιστού του οικισμού του Ακρωτηρίου και καταστράφηκε με την ηφαιστειακή καταστροφή. Αποτελείται από ισόγειο και πρώτο όροφο και το τοιχογραφημένο σύνολο προέρχεται από τα Δωμάτια 1 και 6 του πρώτου ορόφου. Η διατήρηση του κτηρίου παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα στο ανατολικό του τμήμα και έτσι η αρχιτεκτονική αποκατάσταση στο σύνολο της στάθηκε αδύνατη. Κατά τη συντήρηση του υλικού που ήταν αποθηκευμένο στο εργαστήριο τοιχογραφιών της Ανασκαφής Ακρωτηρίου εντοπίστηκε μεγάλος αριθμός τμημάτων μικρότερων και μεγαλυτέρων τα οποία ανήκουν στα σύνολα του Κτηρίου Β. Η απουσία ανασκαφικών ημερολογίων των πρώτων χρόνων της ανασκαφής καθώς και η πρώτη φάση συντήρησης των συνόλων τη δεκαετία του ‘70 επέφερε μεγάλη αναστάτωση στο υλικό με αποτέλεσμα η ταύτιση του να βασιστεί σε τεχνοτροπικές και κατασκευαστικές παρατηρήσεις. Η μελέτη του υλικού βασίστηκε επίσης στα αρχιτεκτονικά δεδομένα του κτηρίου στην ταύτιση και μελέτη και άλλων χωρών του κτηρίου καθώς και των ευρημάτων από τους χώρους αυτούς. Η τεχνοτροπική και κατασκευαστική μελέτη των συνθέσεων διαχώρισε και ταύτισε την εργασία τριών διαφορετικών ζωγράφων και των σχολών τους που δραστηριοποιήθηκαν στο συγκεκριμένο κτήριο ενώ έργα τους ταυτίζονται και σε άλλα κτήρια του οικισμού. Η παραγωγή του Κτηρίου Β εντάσσεται στην καλλιτεχνική παράδοση του Ακρωτηρίου που με τη σειρά της εναρμονίζεται με την ευρύτερη παραγωγή των Κυκλάδων της Κρήτης και της Ανατολικής Μεσογείου ευρύτερα.