Η σχέση της γρελίνης με το χειρουργικό stress

Abstract

BACKROUND: Recent studies have revealed a new gastrointestinal peptide, named ghrelin, as a regulator of body homeostasis and as a co-factor interfering to hormone release from pituitary. This peptide which represents an endogenous ligant for growth hormone secretagogue receptor (GHSR), released mainly from gastric mucosa cells in the acid producing area of the stomach and it acts via bloodstream to the hypothamus-pituitary- adrenal axis. In this study we tried to assess the increment of ghrelin during perioperative period in three groups of procedures with different severity. The restrictions in food intake were the same for all groups. Also, we tried to correlate lipid values in serum with these of ghrelin’s, pre and post operative, to feature out if ghrelin continues to have lipogenic effects during this catabolic phase. MATERIALS AND METHODS: Our prospective study comprised of 25 patients, group A (n=10) underwent open and laparoscopic cholecystectomies, group B (n=8) underwent right and left hemicolectomies and group C (n=7) underwent subtotal colectomies and abdominoperineal recections. Lipids and ghrelin values estimated in specific time points until the second postoperative day. RESULTS: From our results emerges that there is not statistical significant increment of ghrelin values among groups, while the greatest value attained, is 24 hours postoperative for groups A and C and in 5 hours from the beginning of operation for group B. Severity of procedure wasn’t seem to influence ghrelin secretion (p>0,05) when the same time points of greatest values among groups were compared. Decrement of ghrelin to its preoperative values noted in the second postoperative day for all groups. In group A, when open and laparoscopic approach had to be compared there were no difference (p>0,05) in ghrelin increment. Finally, correlation between ghrelin changes pre and post operative in day two, with these of triglycerides (r=0,12), cholesterol (r=-0,102), HDL (r=0,098), LDL (r=-0,1) and uric acid (r= 0,105) in the same times, were no statistically significant. CONCLUSIONS: Ghrelin release accompanies surgical procedures of any severity in a manner which is independent from the magnitude of trauma, while it’s greatest values which emerges 5 hours postoperative supposes it’s role as an acute phase reactant.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Τα τελευταία χρόνια πρόσφατες μελέτες έχουν υποδείξει την ύπαρξη ενός εντερικού πεπτιδίου, της γρελίνης (ghrelin) που συμβάλει στη ρύθμιση της ενεργειακής ομοιόστασης και την έκκριση ορμονών από την υπόφυση. Το πεπτίδιο αυτό που αποτελεί ένα ενδογενές πρόσδεμα για τον υποδοχέα του εκκριταγωγού της αυξητικής ορμόνης (GHSR), εκκρίνεται κυρίως από εξειδικευμένα ενδοκρινικά κύτταρα του γαστρικού βλεννογόνου και επιδρά στον άξονα υποθάλαμος – υπόφυση- επινεφρίδια δια της κυκλοφορίας του αίματος. Στη παρούσα μελέτη επιχειρείται να διερευνηθεί η διακύμανση της γρελίνης κατά τη διάρκεια της περιεγχειρητικής περιόδου σε τρεις ομάδες επεμβάσεων διαφορετικής βαρύτητας, αλλά με ίδιους περιορισμούς στη λήψη τροφής. Επίσης αντικείμενο τη μελέτης αποτελεί η μεταβολή των λιπιδίων και η πιθανή της συσχέτιση με τη διακύμανση της γρελίνης. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: Η προοπτική αυτή μελέτη περιέλαβε 25 ασθενείς, την ομάδα Α (ν=10) που υπεβλήθηκε σε ανοικτή ή λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, την ομάδα Β (ν=8) που υπεβλήθηκε σε τυπική δεξιά ή αριστερή ημικολεκτομή και την ομάδα Γ (ν=7) που υπεβλήθηκε σε υφολική κολεκτομή ή κοιλιοπερινεική εκτομή. Οι τιμές της γρελίνης και των λιπιδίων στον ορό προσδιορίσθηκαν σε ορισμένες χρονικές στιγμές έως και 48 ώρες μετεγχειρητικά. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Από τα δεδομένα προκύπτει ότι δεν υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά στη διακύμανση των τιμών της γρελίνης διαχρονικά ανάμεσα στις ομάδες, ενώ οι μέγιστες τιμές της παρατηρούνται 24 ώρες μετεγχειρητικά, για τις ομάδες Α και Γ και στις 5 ώρες για την ομάδα Β. H βαρύτητα του χειρουργείου δε φαίνεται να επηρεάζει τα επίπεδα γρελίνης ( p>0,05) στη σύγκριση κατά ζεύγη μεταξύ των ομάδων και η επιστροφή στα προεγχειρητικά επίπεδα των τιμών της γίνεται στις 48 ώρες μετεγχειρητικά. Στην ομάδα Α από τη σύγκριση μεταξύ ανοικτής και λαπαροσκοπικής μεθόδου δεν προκύπτει και πάλι στατιστικά σημαντική διαφορά στις μεταβολές της γρελίνης περιεγχειρητικά. Τέλος η συσχέτιση μεταξύ των μεταβολών της γρελίνης με αυτές των τριγλυκεριδίων (r=0,12 ), της χοληστερόλης (r=-0,102), της HDL (r=0,098), της LDL (r=-0,1) και του ουρικού οξέος (r=0,105), δεν αναδεικνύεται στατιστικά σημαντική. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η έκκριση της γρελίνης φαίνεται πως συνοδεύει το χειρουργικό stress με τρόπο που δεν επηρεάζεται από τη βαρύτητα της χειρουργικής επέμβασης και οι μέγιστες τιμές της που εκδηλώνονται ουσιαστικά από την 5η μετεγχειρητική ώρα είναι ενδεικτικές του ρόλου της ως παράγοντα οξείας φάσης.