Διαχείριση βιομηχανικών προϊόντων στο τέλος της ωφέλιμης ζωής τους με βάση περιβαλλοντικά και οικονομικά κριτήρια και βελτιστοποίηση της αντίστροφης εφοδιαστικής αλυσίδας

Abstract

The PhD thesis aims at the formulation of an integrated assessment methodological framework developed to support optimal decision making towards alternative management of Electrical and Electronic Equipment (E.E.E.) at the end of their useful life. The framework proposed constitutes the interface between the state, producers and all relevant stakeholders, aiming at the coordination of required actions in order to achieve optimal end-of-life management of E.E.E. As regards producers, the balance between strategies such as eco-efficiency, social corporate responsibility and environmental consciousness is attempted with the utilisation of the methodological scheme. An easy-to-use tool is constructed towards this direction which promotes targeted investment in “green” policies and technologies. Furthermore, as regards public contribution towards sustainability in the field, the framework focuses on the development of all necessary infrastructures of a collective take-back and recycling scheme for all Waste Electrical and Electronic Equipment (W.E.E.E.) categories, together with the optimal location of W.E.E.E. recycling plants, in the effort to minimise end-of-life costs. The applicability of the developed methodological framework is demonstrated by its parallel application in real-world case study of a specific industrial product and the optimal organisation of the reverse supply chain of E.E.E. products in Greece.

H παρούσα διατριβή αποσκοπεί στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου μεθοδολογικού πλαισίου υποστήριξης λήψης βέλτιστης απόφασης προς την κατεύθυνση της εναλλακτικής διαχείρισης των Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (Α.Η.Η.Ε.). Το πλαίσιο που προτείνεται αποτελεί τη διεπιφάνεια ανάμεσα στην οργανωμένη πολιτεία και τους παραγωγούς προϊόντων Η.Η.Ε. και έχει ως κύρια στόχευση το συντονισμό των απαιτούμενων δράσεων από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για τη βέλτιστη διαχείριση των εν αχρηστία προϊόντων Η.Η.Ε. Όσον αφορά στους παραγωγούς προϊόντων Η.Η.Ε., με το μεθοδολογικό πλαίσιο επιχειρείται ο συγκερασμός και η στάθμιση ανάμεσα σε στρατηγικές όπως η οικο-αποδοτικότητα, η κοινωνική εταιρική ευθύνη, αλλά και η περιβαλλοντική ευαισθησία και φιλικότητα των παραγόμενων προϊόντων προς το φυσικό περιβάλλον. Μέσα από το πλαίσιο που αναπτύσσεται στην παρούσα διατριβή, δίνεται στον παραγωγό προϊόντων Η.Η.Ε. ένα εύχρηστο και πρακτικό εργαλείο που επιτρέπει την περισσότερο στοχευμένη επένδυση σε «πράσινες» πολιτικές και τεχνολογίες. Ο δεύτερος άξονας δράσεων που προτείνεται στα πλαίσια της ολοκληρωμένης διαχείρισης του ρεύματος των Α.Η.Η.Ε. αναφέρεται στις απαραίτητες ενέργειες για την παροχή όλων εκείνων των αναγκαίων υποδομών για τη βέλτιστη διαχείριση των εν αχρηστία προϊόντων Η.Η.Ε. Προς την κατεύθυνση αυτή, στόχο του μεθοδολογικού πλαισίου αποτελεί, τόσο η βέλτιστη οργάνωση της αντίστροφης εφοδιαστικής αλυσίδας, από τον τελικό τους χρήστη μέχρι τον φορέα που καλείται να αναλάβει την τελική του επεξεργασία και ανακύκλωση, όσο και ο καθορισμός και η βέλτιστη χωροθέτηση των απαραίτητων υποδομών σε μονάδες τελικής επεξεργασίας και ανακύκλωσης Α.Η.Η.Ε. Η εφαρμοσιμότητα του μεθοδολογικού πλαισίου τεκμηριώνεται από την παράλληλη εφαρμογή του για τη διαχείριση ενός συγκεκριμένου βιομηχανικού προϊόντος, όπως επίσης και για την ανάπτυξη ενός δικτύου αντίστροφης εφοδιαστικής αλυσίδας προϊόντων Η.Η.Ε. για την περίπτωση της ελληνικής επικράτειας.