Μελέτη των επιδημιολογικών δεδομένων του μελανώματος δέρματος στον πληθυσμό της Κρήτης

Abstract

No epidemiological data regarding cutaneous melanoma (CM) have been reported for Greece so far. Aim of the present study was: a) To calculate incidence rates of CM on Crete (island of southern Greece). b) To compare clinical and epidemiological characteristics of CM between Cretan patients and patients from central Baden-Württemberg (southern Germany). c) To define risk factors for the development of CM in the population of Crete. Between 1999-2002 all patients of Cretan origin diagnosed with primary CM were interviewed and underwent complete dermatological examination. Age standardised incidence rates were calculated with the method of direct standardization. The results were compared with corresponding data of CBW for the same time period. The independent risks were defined by means of multivariate logistic regression analysis. The age standardized incidence according to the Greek standard population was 4.6/100.000 for men 4.7 for women. The mean annual age standardised incidence of CM on Crete according to the European standard population during 1999-2002 was 4.01/100.000 for men 4.05 for women, while in CBW the incidence was 10.6/100.000 in men 11.1 in women. Cretan patients were diagnosed more frequently with thicker tumors compared with CBW (median Breslow 1.4mm vs 0.7mm, P<0.05) and the proportion of nodular melanomas was significantly higher on Crete that in CBW (29% vs 11%, P<0.05). In the multivariate analysis, solar keratoses (OR 6.2) and solar lentigo (OR 2.2), common and atypical nevi (OR 5.4 και 3.0, respectively) blonde or red haircolor (OR 3.1), skin phototype l/ll (OR 1.8), as well as total sun exposure (weeks/year) (OR 1.03), all were significantly associated with CM. In conclusion, the incidence of CM on Crete is comparable with other southern European countries and significantly lower than southern Germany. However, Cretans are diagnosed with more advanced tumors than patients from CBW which necessitates planning preventive strategies for the earlier diagnosis of CM on Crete. In the relatively dark skinned population of Crete, indices of sun exposure represent the most important risk markers for CM whereas in fair skinned Caucasian populations melanocytic nevi play the central role.

Στην Ελλάδα δεν έχουν αναφερθεί ακόμη δεδομένα σχετικά με την επίπτωση του μελανώματος του δέρματος. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι: α) Να υπολογισθούν δείκτες επίπτωσης του μελανώματος στην Κρήτη. β) Να συγκριθούν κλινικοεπιδημιολογικά χαρακτηριστικά του μελανώματος μεταξύ ασθενών από την Κρήτη και το κρατίδιο central Baden-Württemberg (CBW) της Νότιας Γερμανίας. γ) Να αναγνωριστούν παράγοντες κινδύνου για το μελάνωμα του δέρματος στον πληθυσμό της Κρήτης. Μεταξύ των ετών 1999-2002, όλοι οι ασθενείς κρητικής καταγωγής με πρωτοπαθές μελάνωμα του δέρματος έδωσαν συνέντευξη και υποβλήθηκαν σε πλήρη δερματολογική εξέταση. Προτυπωμένοι κατά ηλικία δείκτες επίπτωσης υπολογίστηκαν με τη μέθοδο άμεσης προτύπωσης. Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με αντίστοιχα στοιχεία από το CBW για την ίδια χρονική περίοδο. Οι ανεξάρτητοι παράγοντες κινδύνου καθορίστηκαν με τη μέθοδο πολυπαραγοντικής λογιστικής παλινδρόμησης. Η προτυπωμένη επίπτωση κατά τον πρότυπο ελληνικό πληθυσμό ήταν 4.6/100.000 για τους άνδρες και 4.7 για τις γυναίκες. Η μέση ετήσια προτυπωμένη επίπτωση του μελανώματος με βάση τον ευρωπαϊκό πληθυσμό επίπτωση στην Κρήτη κατά τη διάρκεια των ετών 1999-2002 ήταν 4.01/100.000 για τους άνδρες και 4.05 για τις γυναίκες ενώ στο CBW ανήλθε στις 10.6/100.000 για τους άνδρες και 11.1 για τις γυναίκες. Οι Κρήτες διεγνώσθησαν συχνότερα με όγκους μεγαλυτέρου πάχους σε σχέση με το CBW (διάμεση τιμή Breslow 1.4mm έναντι 0.7mm, Ρ<0.05) και η αναλογία των οζοδών μελανωμάτων ήταν σημαντικά υψηλότερη στην Κρήτη από το CBW (29% έναντι 11% P<0.05). Στην πολυπαραγοντική ανάλυση, οι ακτινικές υπερκερατώσεις (OR 6.2) και οι εφηλίδες (OR 2.2), οι κοινοί και άτυποι σπίλοι (OR 5.4 και 3.0, αντιστοίχως), το ξανθό ή ερυθρό χρώμα μαλλιών (OR 3.1), οι φωτότυποι Ι/ΙΙ (OR 1.8), καθώς και η ολική ηλιοέκθεση (εβδομάδες/έτος) (OR 1.03), όλοι συσχετίστηκαν σημαντικά με τον κίνδυνο ανάπτυξης μελανώματος. Η επίπτωση του μελανώματος του δέρματος στην Κρήτη είναι συγκρίσιμη με άλλες νοτιοευρωπαϊκές χώρες και σημαντικά χαμηλότερη από τη Νότια Γερμανία. Οι ασθενείς με μελάνωμα στη Κρήτη διαγιγνώσκονται σε πιο προχωρημένο στάδιο σε σύγκριση με το CBW εύρημα που καθιστά απαραίτητο το σχεδιασμό στρατηγικών με στόχο την πρώιμη διάγνωση του μελανώματος στην Κρήτη. Στον σκουρόχρωμο Κρητικό πληθυσμό, οι δείκτες ηλιοέκθεσης αντιπροσωπεύουν τους πιο σημαντικούς δείκτες κίνδυνου για το μελάνωμα του δέρματος ενώ σε ανοιχτόχρωμους Καυκάσιους πληθυσμούς οι μελανοκυτταρικοί σπίλοι παίζουν κεντρικό ρόλο.