Η συμβολή των σπινθηρογραφικών απεικονίσεων (ουσίες επισημασμένες με Tc-99m) στη διάγνωση και παρακολούθηση των ασθενών με ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις εντερικές νόσους

Abstract

Aim: The mean purpose of this study was to evaluate and compare Tc99m (V) DMSA to Tc-99m HMPAO WBC scintigraphy in the detection, assessment of disease activity and follow up of patients with active IBD. Upon confirmation of Tc-99m (V) DMSA contribution in the detection of bowel inflammation, we additionally evaluated its role in the diagnosis of ischemic colitis. Subjects-Method: Tc-99m (V) DMSA scintigraphy was performed in 23 patients with clinically and endoscopically confirmed active IBD and true positive Tc-99m HMPAO WBC scintigraphy. The interval between the scintigraphic studies ranged from 2-3 days 370 MBq (10 mCi) Tc-99m HMPAO WBC and 555 MBq (15 mCi) Tc-99m (V) DMSA was i.v. injected in all patients. With the patient in the supine position, planar views of the abdomen were obtained 2 hours after Tc-99m HMPAO WBC and 4 hours after Tc-99m (V) DMSA injection. The bowel was divided in 5 segments: small bowel, ascending colon, transverse colon, descending colon and rectosigmoid. Images were considered positive when an area of increased uptake was observed. To assess severity of IBD, semiquantitative measurements were included with reference to the uptake in the iliac crest. For the second part of the study we examined 14 patients with endscopically confirmed ischemic colitis. Imaging was performed after i.v. injection of 555 MBq (15 mCi) Tc-99m (V) DMSA. The whole process of imaging and scintigraphic evaluation did not differ from that for IBD patients. Results: In all IBD cases Tc-99m HMPAO WBC scans were positive and correlated with endoscopic findings. Tc-99m (V) DMSA scintigraphic findings were compared with Tc-99m HMPAO WBC findings in 135 segments. Tc-99m (V) DMSA findings were in full agreement with Tc-99m HMPAO WBC concerning 98 bowel segments and in disagreement in 37. The k statistics were as follows: good agreement for the small bowel and the ascending colon, moderate agreement for the transverse, descending and rectosigmoid. With regard to ischemic colitis, in 3 out of 14 patients, the Tc-99m (V) DMSA scintigraphy showed moderate uptake in the bowel. Compared to endoscopic findings, radionuclide images were in agreement with the segments concerned. In the other 11 patients, Tc-99m (V) DMSA scintigraphy revealed no increased uptake in the bowel at all. Conclusion: The results confirm that Tc-99m (V) DMSA could provide a useful non-invasive alternative method for the assessment of disease activity in patients with IBD. However, it is inferior to Tc-99m HMPAO WBC scintigraphy especially in the evaluation of disease localization. With regard to the second part of the study, our data suggest that Tc99m (V) DMSA has no role in the detection and diagnosis of ischemic colitis.

Στόχος: Το βασικότερο άξονα της μελέτης αποτέλεσε η σπινθηρογραφική σύγκριση του Tc-99m (V) DMSA με το ευρέως αποδεκτό Tc-99m ΗΜΡΑΟ WBC στην ανίχνευση, εντόπιση, εκτίμηση της δραστηριότητας και διαχρονική παρακολούθηση των ασθενών με ΙΦΕΝ. Με την επιβεβαίωση του ρόλου του στην ανίχνευση της εντερικής φλεγμονής προχωρήσαμε στον καθορισμό του ρόλου του στην διάγνωση της ισχαιμικής κολίτιδας. Μεθοδολογία: Συμμετέχοντες στο πρώτο μέρος της μελέτης ήταν 23 ασθενείς με κλινικά και ενδοσκοπικά επιβεβαιωμένη ΙΦΕΝ σε ενεργό φάση. Η μέγιστη χρονική απόκλιση μεταξύ των δύο σπινθηρογραφικών μελετών ήταν 3 ήμερες 370 MBq (10 mCi) Tc-99m ΗΜΡΑΟ WBC και 555 MBq (15 mCi) Tc-99m (V) DMSA χορηγήθηκαν ενδοφλεβίως και λήφθηκαν εικόνες στην πρόσθια κοιλιακή χώρα 2 και 4 ώρες μετά την χορήγηση του ρ/φ αντίστοιχα. Το έντερο χωρίστηκε σε 5 τμήματα: λεπτό έντερο, ανιόν κόλον, εγκάρσιο κόλον, κατιόν κόλον και ορθοσιγμοειδές. Η μελέτη θεωρήθηκε θετική σε περίπτωση ανίχνευσης εστίας με αυξημένη πρόσληψη του ρ/φ. Προκειμένου να εκτιμηθεί η δραστηριότητα της νόσου πραγματοποιήθηκε ημιποσοτική ανάλυση έχοντας ως σημείο αναφοράς την πρόσληψη στην λαγόνιο ακρολοφία. Στο δεύτερο μέρος της μελέτης συμμετείχαν 14 ασθενείς με ενδοσκοπικά επιβεβαιωμένη ισχαιμική κολίτιδα, στους οποίους χορηγήθηκαν 555 MBq (15 mCi) Tc-99m (V) DMSA, ενώ η διαδικασία απεικόνισης και αξιολόγησης δεν διαφοροποιήθηκε από αυτή του πρώτου μέρους. Αποτελέσματα: Όλοι οι ασθενείς με ΙΦΕΝ είχαν θετική μελέτη με το Tc99m ΗΜΡΑΟ WBC και συμφωνία των ευρημάτων με τα ενδοσκοπικά. Η σύγκριση των σπινθηρογραφικών μελετών πραγματοποιήθηκε σε 135 τμήματα. Πλήρη συμφωνία είχαμε σε 98 και ασυμφωνία σε 37 τμήματα. Η στατιστική ανάλυση της συμφωνίας των δύο σπινθηρογραφικών τεχνικών με k statistics έδειξε καλή συμφωνία για το λεπτό έντερο και το ανιόν κόλον, ικανοποιητική για το εγκάρσιο, κατιόν και ορθοσιγμοειδές. Όσον αφορά τους ασθενείς με ισχαιμική κολίτιδα, σε 3 από τους 14 είχαμε θετικό αποτέλεσμα με Tc-99m (V) DMSA και πλήρη συμφωνία με τα ενδοσκοπικά ευρήματα. Οι λοιποί 11 είχαν ψευδώς αρνητική μελέτη. Συμπεράσματα: Το Tc-99m (V) DMSA υπολείπεται ελαφρώς του Tc99m ΗΜΡΑΟ WBC στην αξιολόγηση της έκτασης της νόσου οπότε και η συμβολή του στην διαγνωστική προσέγγιση των ΙΦΕΝ είναι περιορισμένη. Όσον αφορά την εκτίμηση της δραστηριότητας της νόσου αποτελεί μια πρακτική και ακρίβειας εναλλακτική σπινθηρογραφική τεχνική. Όσον αφορά την ισχαιμική κολίτιδα, παρά το μικρό δείγμα ασθενών φαίνεται πως ο ρόλος του Tc-99m (V) DMSA στην ανίχνευση και διάγνωση της νόσου είναι περιορισμένος.