Norms and habitus as parameters in the production of four greek translations of Hamlet

Abstract

The thesis is a case study that explores the role played by the notions of norms and habitus as parameters in the production of a target text during the translation process. More concretely, the case study includes four Greek translations of Hamlet that span most of the 20th c., namely those of Angelos Vlahos (19041), Konstantinos Theotokis (1916), Vassilis Rotas (1936) and Yorgos Himonas (1988). Each translator’s chapter comprises a macro- and a microlevel analysis subchapter. The microlevel analysis attempts to outline the period within which each translation took place, the translator’s personal trajectory, as well as the reception of his work. In the microlevel analysis, causation as to the translator’s microlevel choices is attempted, in the light of the previous analytical part. The thesis substantiates the claim that, although norms are invaluable for dealing with the reception of a translation, habitus can be an illuminating explanatory tool as to the causation behind the translator’s choices in the stage of production, especially when these deviate from the horizon of expectations in the target culture.

Η διατριβή αποτελεί μια περιπτωσιολογική μελέτη που διερευνά το ρόλο που παίζαν οι νόρμες και το habitus ως παράμετροι στην παραγωγή ενός κειμένου-στόχου κατά τη διάρκεια της μεταφραστικής διαδικασίας. Πιο συγκεκριμενα, η μελέτη περιλαμβάνει τέσσερις ελληνικές μεταφράσεις του Άμλετ, που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα, δηλαδή τις μεταφράσεις των Άγγελου Βλάχου (1904), Κωνσταντίνου Θεοτόκη (1916), Βασίλη Ρώτα (1936) και Γιώργου Χειμωνά (1988). Το κεφάλαιο κάθε μεταφραστή αποτελείται από ένα υποκεφάλαιο μακροανάλυσης και ένα μικροανάλυσης. Η μακροανάλυση επιχειρεί να παρουσιάσει την περίοδο κατά την οποία συντελέστηκε κάθε μετάφραση, την προσωπική τροχιά κάθε μεταφραστή, καθώς και την πρόσληψη του έργου του. Στην μικροανάλυση επιχειρείται ερμηνεία των επιλογών του μεταφραστή σε μικροεπίπεδο υπό το φως του προηγούμενου αναλυτικού μέρους. Η διατριβή τεκμηριώνει τον ισχυρισμό ότι, παρ’ όλο που οι νόρμες είναι πολύτιμες για τη μελέτη της πρόσληψης μιας μετάφρασης, το habitus μπορεί να αποτελέσει διαφωτιστικό ερμηνευτικό εργαλείο για την τεκμηρίωση των επιλογών του μεταφραστή κατά το στάδιο παραγωγής ιδιαίτερα όταν αυτές αποκλίνουν από τον ορίζοντα των προσδοκιών του πολιτισμού στόχου.