Εκτίμηση της ινοτρόπου εφεδρείας της αριστεράς κοιλίας επί παρουσίας πλήρους αποκλεισμού του αριστερού σκέλους με δυναμική ηχοκαρδιογραφία δοβουταμίνης: συσχέτιση με τα υποκείμενα (σε ηρεμία) ηλεκτρικά και μορφολειτουργικά χαρακτηριστικά της αριστερής κοιλίας

Abstract

Introduction: The presence of LBBB has an ominus prognosis when it is related with underlying cardiovascular disease. Dobutamine stress echocardiography (DSE) is an alternative means to interrogate myocardial ischemia and inotropic reserve of left ventricle (LV). The aim of our study was to investigate the relation between anatomical, functional and electrocardiographic parameters of left ventricle at rest and after dobutamine infusion and to interogate the contribution left ventricular inotropic reserve in the prognosis of LBBB patients. Μethods: Ninety eight consecutive patients (55±7 years-old) underwent DSE. Eighty three of them had a coronary arteriography in 1 month interval from DSE. The following parameters were studied: LV end diastolic diameter (LVEDD), LV enddiastolic (LVEDV) and endsystolic (LVESV) volumes at rest and at peak DSE and the ejection fraction was calculated (EF, EFdob). The following electrocardiographic indices measured at rest and DSE: QRS duration, the axis of QRS, the sum of R waves, the sum of S waves in all leads, as well as the total QRS voltage (tQRS). The % changes were calculated for all parameters (at rest and peak DSE). The pts were followed up for 55±32 months. Results: The EF was 44±14%, 14% of the pts suffered from DM, 17% hypertension, 15% previous MI. Forty four % presented coronary artery disease (CAD) (19% 1-vessel disease, 12.5% 2-vd and 12.5% 3-vd). Thirty six % of the pts revealed an ischemic response to DSE. The following differences were found between ischemic and nonischemic group: LVEDVrest ml LVESVdob ml %dLVESV EFrest % EFdob % ISC 158±81 89±59 9±60 45±14 47±12 nonISC 214±145 112±99 23±25 43±12 52±20 All p<0.05 There was not statistically significant difference between the ECG parameters. QRSms SR mv dSR mv SS mv tQRS mv %dtQRS ISC 149±20 57±22 -2±9 75±27 132±43 -9±15 NonISC 145±23 61±25 -5±9 73±36 133±48 -11±13 p=NS In multiple regression analysis the % change of the EF was directly related with the ΣR and inverselly with the ΣS (multiple R=0.87, p<0.001). The diagnostic accuracy of the method was: sensitivity 62%, specificity 79%, Positive and negative prognostic value 69% and 73% correspondingly. LVEDV(ml) LVΕDD (mm) IVS (mm) QRS (msec) TP 203±72 59±12 8.3±2 147±14 TN 206±105 64±15 8.3±1 144±24 FP 160±138 65±12 9.6±1 151±28 FN 302±207 68±10 8.5±2 140±23 In multiple regression analysis, only the the IVS thickness could predict the true positive and true negative DSE responses with a ratio of 5 και 5.3 correspondigly. The presence of LAD disease and the EF at rest could contribute in true DSE responses (odds ratio 4.3 and 3.5 ). ...................................................................................................

Εισαγωγή: Η παρουσία LBBB συνδέται με δυσμενή πρόγνωση όταν υπάρχει υποκείμενη καρδιοπάθεια. Η δυναμική ηχωκαρδιογραφία δοβουταμίνης (ΔΗΔ) εξετάζει την παρουσία υποκείμενης μυοκαρδιακής ισχαιμίας και αξιολογεί την ύπαρξη ινοτρόπου εφεδρείας της αριστεράς κοιλίας (ΑΚ). Σκοπός της μελέτης μας ήταν να διερευνήσει την πιθανή σχέση μεταξύ των μορφολογικών, λειτουργικών και ηλεκτροκαρδιογραφικών χαρακτηριστικών της αριστεράς κοιλίας σε ηρεμία και στην απάντηση μετά χορήγηση δοβουταμίνης και να μελετήσει την συνεισφορά της ινοτρόπου εφεδρείας της αριστεράς κοιλίας όπως αυτή εκτιμάται από την ΔΗΔ στην αξιολόγηση της πρόγνωσης των ασθενών με LBBB. Μέθοδοι: Μελετήθηκαν 98 συνεχόμενοι ασθενείς με ΔΗΔ. Ογδόντα τρεις (55±7 ετών) υποβλήθηκαν σε στεφανιογραφία μέσα σε 1 μήνα από την διενέργεια της ΔΗΔ. Mετρήθηκαν τα ακόλουθα: τελοδιαστολική διάμετρος (ΤΔΔΑΚ), οι τελοδιαστολικοί (ΤΔΟΑΚ) και τελοσυστολικοί (ΤΣΟΑΚ) όγκοι της ΑΚ σε ηρεμία και μετά χορήγηση δοβουταμίνης και υπολογίστηκαν τα αντίστοιχα κλάσματα εξωθήσεως της ΑΚ (ΚΕ, ΚΕΔΗΔ). Οι ακόλουθοι ηλεκτροκαρδιογραφικοί δείκτες υπολογίστηκαν στην ηρεμία και στην μέγιστη χορήγηση της δοβουταμίνης: Διάρκεια του QRS, άθροισμα των κυμάτων R, το άθροισμα των κυμάτων S σε όλες τις απαγωγές, καθώς και το ολικό δυναμικό (tQRS). Για όλες τις παραμέτρους υπολογίστηκαν οι % μεταβολές τους στην ηρεμία και στο μέγιστο της δοκιμασίας. Οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν για 55±32 μήνες. Το μέσο ΚΕ ήταν 44±14%, 14% έπασχαν από ΣΔ, 17% ΑΥ, 15% προηγούμενο ΕΜ. 44% των ασθενών έπασχαν από στεφανιαία νόσο (ΣΝ)(19% νόσο 1, 12.5% νόσο 2 και 12.5% νόσο 3 αγγείων). Αποτελέσματα: 36% των ασθενών παρουσίασαν ισχαιμία κατά την ΔΗΔ. Η ομάδα που παρουσίασε ισχαιμία (ομάδα Α) είχε τις ακόλουθες διαφορές σε σχέση με την ομάδα με μη ισχαιμική απάντηση (ομάδα Β): ΤΔΟΑΚ ηρεμία ml ΤΣΟΑΚ ΔΗΔ ml %dΤΣΟΑΚ ΚΕ % ΚΕΔΗΔ % Ομάδα Α 158±81 89±59 9±60 45±14 47±12 Ομάδα Β 214±145 112±99 23±25 43±12 52±20 All p<0.05 Τα ευρήματα δεν διέφεραν ανεξάρτητα αν περιελάμβαναν την περιοχή του προσθίου κατιόντος. Αντίθετα δεν υπήρχαν διαφορές μεταξύ των ΗΚΓραφικών δεικτών. QRSms SR mv dSR mv SS mv tQRS mv %dtQRS Ομάδα Α 149±20 57±22 -2±9 75±27 132±43 -9±15 Ομάδα Β 145±23 61±25 -5±9 73±36 133±48 -11±13 p=NS Στην πολλαπλή κατά βαθμίδες ανάλυση η % μεταβολή του ΚΕ συσχετίστηκε με το ΣR ανάλογα και με το ΣS αντιστρόφως ανάλογα (πολλαπλό R=0.87, p<0.001). Η διαγνωστική ακρίβεια της μεθόδου ήταν ευαισθησία 62%, ειδικότητα 79%, θετική και αρνητική προγνωστική αξία 69% και 73% αντίστοιχα. ΤΔΟΑΚ(ml) ΤΔΔΑΚ (mm) ΜΚΔ (mm) QRS (msec) ΑΘ 203±72 59±12 8.3±2 147±14 ΑΑ 206±105 64±15 8.3±1 144±24 ΨΘ 160±138 65±12 9.6±1 151±28 ΨΑ 302±207 68±10 8.5±2 140±23 Στην πολλαπλή κατά βαθμίδες ανάλυση, μόνο το πάχος του ΜΚΔ μπορούσε να προδικάσει τις αληθώς θετικές και αληθώς αρνητικές απαντήσεις στην ΔΗΔ με odds ratio 5 και 5.3 αντίστοιχα. Η παρουσία νόσου στον πρόσθιο κατιόντα κλάδο και το ΚΕ ηρεμίας επίσης συνείσφεραν στις αληθείς απαντήσεις (odds ratio 4.3 και 3.5 αντίστοιχα). ............................................................................................................