Η επίδραση της άσκησης στην ευρωστία ασθενών με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια που πάσχουν από το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών

Abstract

Restless Legs Syndrome (RLS) is a common sensorimotor disorder in the hemodialysis (HD) population. The current PhD thesis aimed to examine: whether acute and chronic intradialytic exercise could affect the symptoms of RLS r and whether aerobic exercise training and dopamine agonists (DA) could promote significant benefits in the RLS-HD patients overall health and quality of life (QoL). Four different projects were performed. In the 1st project, we examined the differences between the HD patients with and without RLS in parameters such as muscle (CT) and body composition (DEXA), physical performance (specific tests) and QoL parameters (questionnaires). We found that RLS-HD patients exhibit significantly lower QoL and increased muscle atrophy compared to their non-RLS counterparts. In the 2nd project we investigated the effects of a single bout of exercise during the HD session in intradialytic motor restlessness. We found that both light and heavy intradialytic exercise reduces periodic limb movements in RLS-HD patients by 34% and 29% respectively, compared to the no-exercise scenario. The aim of the 3rd project was to examine the effects of a 6-month intervention with DA or with exercise training on physical parameters and RLS symptoms in HD patients. Both 6-month aerobic exercise and DAs’ treatments could be considered as effective and safe therapeutic approaches for uremic RLS, improving in parallel the QoL. However, only exercise was effective in terms of increasing physical performance and improving muscle and body composition parameters. Finally, the aim of the last project was to investigate the effects of effects of a 6-m combination of DA and exercise training in physical parameters, QoL and RLS symptoms in patients with uremic RLS. We found that both interventions were effective in the amelioration of RLS symptoms and in the improvement of physical performance, however only the combination of DA and exercise was effective in the improvement of skeletal muscle composition and size characteristics. In conclusion, we have shown that both chronic and acute exercise is effective in the reduction of RLS symptoms; moreover chronic exercise could improve in parallel the patient’s QoL and physical parameters. In addition, we have confirmed the effectiveness and safety of the low dose of DA in treating and improving the QoL of the uremic RLS patients. Finally, is seems that the optimal approach in terms of improving muscle composition and size in the uremic RLS patients is the combination of aerobic exercise training and DA.

Το Σύνδρομο των Ανήσυχων Ποδιών (ΣΑΠ) είναι μια συχνή αισθητικο-κινητική διαταραχή στους αιμοκαθαιρόμενους (ΑΚ) ασθενείς. Στόχος της διατριβής ήταν να διερευνήσει: την επίδραση της οξείας και χρόνιας άσκησης στα συμπτώματα του ΣΑΠ και την αποτελεσματικότητα της αερόβιας προπόνησης και/ή των ντοπαμινεργικών αγωνιστών (ΝΑ) στην ευρωστία και ποιότητα ζωής (ΠΖ) των ΑΚ ασθενών με ΣΑΠ. Πραγματοποιήσαμε συνολικά 4 μελέτες. Στην 1η μελέτη εξετάσαμε τις διαφορές μεταξύ ΑΚ ασθενών με και χωρίς ΣΑΠ σε παραμέτρους όπως λειτουργική ικανότητα (ειδικά τεστ), μυϊκή (CT) και σωματική σύσταση (DEXA), και παραμέτρους της ΠΖ (Ερωτηματολόγια). Τα αποτελέσματα μας έδειξαν ότι οι ΑΚ ασθενείς με ΣΑΠ παρουσιάζουν σημαντικές μειώσεις στην ΠΖ και ακόμη μεγαλύτερα επίπεδα μυϊκής ατροφίας. Στη 2η μελέτη εξετάστηκε η επίδραση της οξείας αερόβιας άσκησης κατά τη διάρκεια της ΑΚ στην κινητική ανησυχία που εμφανίζεται κατά την διάρκεια της ΑΚ σε ασθενείς με ΣΑΠ. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τόσο η ήπια όσο και η έντονη άσκηση μείωσαν τις περιοδικές κινήσεις των άκρων μόνο στους ασθενείς με ΣΑΠ κατά 34% και 29% αντίστοιχα εν συγκρίσει με το σενάριο το οποίο δεν περιλάμβανε άσκηση. Στην 3η μελέτη εξετάστηκε η επίδραση της χρόνιας αερόβιας προπόνησης, ή των ΝΑ, ή του εικονικού φαρμάκου (ΕΦ) στην ευρωστία ΑΚ ασθενών με ΣΑΠ. Τα αποτελέσματα μας έδειξαν ότι τόσο η αερόβια προπόνηση αλλά και η θεραπεία με ΝΑ μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα συμπτώματα του ΣΑΠ. Επιπλέον, η άσκηση μπορεί να βελτιώσει παράλληλα την μυϊκή μάζα, την φυσική κατάσταση και την ΠΖ των ΑΚ ασθενών με ΣΑΠ ενώ μπορεί να μειώσει σημαντικά την λιπώδη διήθηση στους σκελετικούς μύες. Τέλος, στην τελευταία μελέτη εξετάστηκε η επίδραση του συνδυασμού χρόνιας άσκησης και ΝΑ ή ΕΦ στην ευρωστία ΑΚ ασθενών με ΣΑΠ. Τα αποτελέσματα μας έδειξαν ότι και οι 2 προσεγγίσεις επιφέρουν εξίσου σημαντικές μειώσεις στα συμπτώματα του ΣΑΠ ενώ αυξάνουν παράλληλα τη φυσική κατάσταση των ασθενών. Μόνο όμως ο συνδυασμός αερόβιας άσκησης και ΝΑ μπορεί να επιφέρει ευεργετικές προσαρμογές στην σύσταση και το μέγεθος των σκελετικών μυών των ασθενών. Συμπερασματικά έχουμε δείξει ότι τόσο η οξεία όσο και η χρόνια άσκηση κατά τη διάρκεια της ΑΚ μπορούν να αποτελέσουν μια ασφαλή και αποτελεσματική προσέγγιση στην μείωση των συμπτωμάτων του ΣΑΠ ενώ παράλληλα η χρόνια άσκηση μπορεί να βελτιώσει την ευρωστία και την ΠΖ. Επιπλέον, αποδείξαμε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των ΝΑ στα συμπτώματα του ουραιμικού ΣΑΠ και στην ΠΖ των ασθενών. Τέλος, η αποτελεσματικότερη προσέγγιση για την βελτίωση της μυϊκής σύστασης και της μυϊκής ατροφίας των ασθενών είναι αυτή του συνδυασμού αερόβιας άσκησης και των ΝΑ.