Η συμβολή της αγγειοπλαστικής των καρωτίδων αρτηριών στη μείωση των ισχαιμικών αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων σε ασθενείς που υποβάλλονται σε εγχειρήσεις ανοικτής καρδιάς

Abstract

Aim: The optimal management of the patients requiring cardiac surgery with concomitant severe carotid disease remains a controversy. The traditional approach involves staged or combined carotid endarterectomy and cardiac surgery. This study evaluated the feasibility and safety of angioplasty and stenting for the treatment of carotid stenoses concomitantly to cardiac operations in order to reduce the risk of perioperative stroke. Methods: In a prospective, nonrandomized study, we analysed 75 consecutive patients requiring cardiac surgery with concomitant severe carotid artery disease who underwent carotid artery stenting (CAS) and cardiac surgery in one stage. Carotid stenoses ≥70% in symptomatic and asymptomatic patients were treated using CAS under local anesthesia immediately before the open heart surgery. Cerebral protection devices were used in all cases. Results: Despite the high baseline risk profile, our results were very encouraging. Carotid stenting was successful in all patients. No neurological complications occurred during the carotid stenting procedures. The 30-day death/stroke rate was 1.33% (no deaths, 1 contralateral minor stroke). No myocardial infarction occurred. The carotid restenosis rate was zero during the long-term follow up. Conclusion: The low complication rate suggest that CAS and cardiac surgery in one stage offers a safer therapeutic option compared with the entirely surgical approach and maybe with the staged CAS + CABG approach as well.

Σκοπός: Η καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση των ασθενών που πρόκειται να υποβληθούν σε εγχείρηση καρδιάς και ταυτόχρονα πάσχουν και από σοβαρού βαθμού στένωση της μιας τουλάχιστον καρωτίδας, αποτέλεσε και αποτελεί αντικείμενο εκτεταμένων επιστημονικών συζητήσεων. Η ενδαρτηρεκτομή της καρωτίδας πριν την εγχείρηση καρδιάς, σε ένα ή δύο χρόνους, είναι η τακτική που επικράτησε περισσότερο στις μελέτες που δημοσιεύθηκαν. Η διαδερμική αγγειοπλαστική των καρωτίδων εμφανίσθηκε σαν εναλλακτική της ενδαρτηρεκτομής μέθοδος και δημιούργησε νέα δεδομένα. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της ασφάλειας και αποτελεσματικότητας της αντιμετώπισης των καρωτιδικών στενώσεων των καρδιοχειρουργικών ασθενών με αγγειοπλαστική, αμέσως πριν την εγχείρηση καρδιάς. Μέθοδος: Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν 75 ασθενείς (58 άντρες και 17 γυναίκες), στους οποίους τέθηκε η ένδειξη για εγχείρηση καρδιάς και κατά τον προεγχειρητικό υπερηχογραφικό έλεγχο βρέθηκε να πάσχουν από σοβαρού βαθμού (≥70%) καρωτιδική στένωση. Οι ασθενείς αυτοί υποβλήθηκαν σε αγγειοπλαστική της καρωτίδας με τοπική αναισθησία, αμέσως πριν την εγχείρηση καρδιάς. Σε όλους χρησιμοποιήθηκαν ειδικοί καρωτιδικοί μεταλλικοί ενδονάρθηκες (stent) και συσκευές προστασίας του εγκεφάλου από έμβολα. Διπλή αντιαιμοπεταλιακή αγωγή χορηγήθηκε μετεγχειρητικά σε όλους τους ασθενείς. Αποτελέσματα: Παρά το επιβαρημένο υπόβαθρο των ασθενών, τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Η αγγειοπλαστική ήταν επιτυχημένη σε όλες τις περιπτώσεις και δεν υπήρξαν άμεσες νευρολογικές επιπλοκές. Κατά τις πρώτες 30 ημέρες δεν υπήρξε κανένας θάνατος και καμία περίπτωση εμφράγματος μυοκαρδίου. Οι νευρολογικές επιπλοκές που καταγράφηκαν, εμφανίσθηκαν μετά την αφύπνιση των ασθενών και ήταν οι εξής: ένας ασθενής (1,33%) παρουσίασε ημιπάρεση με σταδιακή βελτίωση και ένας δεύτερος παροδική πάρεση άνω άκρου που υποχώρησε κατά το πρώτο 24ωρο (παροδικό ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο). Συμπέρασμα: Το πολύ χαμηλό ποσοστό επιπλοκών της μεθόδου οδηγεί στη διαπίστωση ότι η αντιμετώπιση με αγγειοπλαστική καρωτίδας και εγχείρηση καρδιάς σε ένα χρόνο, είναι πιθανώς ασφαλέστερη επιλογή από την αντιμετώπιση με ενδαρτηρεκτομή και εγχείρηση καρδιάς σε ένα ή δύο χρόνους. Επίσης φαίνεται να υπερέχει και της σταδιακής αντιμετώπισης με αγγειοπλαστική της καρωτίδας και εγχείρηση καρδιάς. Προϋπόθεση των καλών αποτελεσμάτων είναι η σωστή επιλογή των ασθενών και η εμπειρία της ιατρικής ομάδας.