Επιμόρφωση εκπαιδευτικών στη διαχείριση εθνοπολιτισμικών διαφορών: η περίπτωση των πλειονοτικών εκπαιδευτικών στα μειονοτικά σχολεία της Θράκης

Abstract

This dissertation aims at studying the changes in the perceptions and attitudes of teachers who participated in an in-service training program and an action-research, as regards matters of negotiation of national and cultural differences. Subjects of the research were 78 teachers coming from the majority who worked in the Minority Schools of Thrace and who have participated in a two years in-service training in intercultural education. Along with the group of the 78 teachers, whose perceptions were studied through questionnaires, the separate cases of 9 teachers were also studied through interviews, as well as participant and systematic observation. Out of the latter, three participated in the in-service training and at the same time conducted an action-research, three others participated in the training without being involved in the action-research, while the last three were not involved in any of the two. From analysis of the results of the research emerged a series of changes in the perceptions and attitudes of the teachers who participated in the in-service training and especially in them who conducted an action-research. These changes concern issues related to the negotiation of national and cultural differences, as well as matters related to the teacher's role and his/her educational task.

Σκοπός της διατριβής ήταν να μελετήσει τις αλλαγές αντιλήψεων και στάσεων των εκπαιδευτικών σε θέματα διαχείρισης εθνοπολιτισμικών διαφορών ως αποτέλεσμα της συμμετοχής τους σε ένα πρόγραμμα επιμόρφωσης και της υλοποίησης μιας έρευνας-δράσης. Υποκείμενα της έρευνας ήταν 78 εκπαιδευτικοί της πλειονότητας που εργάζονταν στα Μειονοτικά Σχολεία της Θράκης και οι οποίοι για δύο χρόνια επιμορφώθηκαν σε θέματα σχετικά με τη διαχείριση της ετερότητας και τη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Παράλληλα με το σύνολο των 78 εκπαιδευτικών, οι απόψεις των οποίων ερευνήθηκαν μέσω ερωτηματολογίων, μελετήθηκαν με χρήση ημιδομημένων συνεντεύξεων καθώς και συμμετοχικής και συστηματικής παρατήρησης οι επιμέρους περιπτώσεις 9 εκπαιδευτικών. Από τους εκπαιδευτικούς αυτούς τρεις συμμετείχαν στην επιμόρφωση και παράλληλα υλοποίησαν έρευνα-δράση, τρεις συμμετείχαν στην επιμόρφωση χωρίς να ασχοληθούν με έρευνα-δράση και τρεις ούτε συμμετείχαν στην επιμόρφωση ούτε υλοποίησαν έρευνα-δράση. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας ανέδειξε μια σειρά αλλαγών στις αντιλήψεις και τις στάσεις των εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στην επιμόρφωση και ιδιαιτέρα εκείνων που υλοποίησαν έρευνα-δράση. Οι αλλαγές αυτές αφορούν τόσο σε ζητήματα που σχετίζονται με τη διαχείριση των εθνοπολιτισμικών διαφορών και της γενικότερης ετερογένειας της σχολικής τάξης όσο και σε θέματα που συνδέονται με το ρόλο του εκπαιδευτικού και το παιδαγωγικό του έργο.