Ανοσοφαινοτυπικά χαρακτηριστικά πρωτοπαθών καρκινωμάτων μαστού με κατ' εξοχήν μεταστατική νόσο

Abstract

Prognosis in patients with breast cancer depends on a variety of factors including metastases in lymph nodes and bones. The last represent a frequent complication of cancer occurring in up to 70% of patients with advanced breast or prostate cancer. In order to refine the role of cell-cycle regulating proteins in this subset of patients, we evaluated the protein expression levels of those markers correlating the results to biological behavior of the examined tumors. We performed immunohistochemistry for the detection of protein expression levels for the cyclins D1, 2, 3, E, A, B and the cyclin-dependent kinase inhibitors p27, p21, p53 and also the apoptotic factor BCL2. For the purposes of our study, we used 145 tissue sections of paraffin-embedded primary breast cancers grouped in three subsets including 80 cases with stage II and III tumors without metastases (NM) after a 4-years median follow up, 35 cases with bone confined metastatic breast cancer (BCBC) with a 70 month median survival after the diagnosis of bony metastases and also 30 cases demonstrating visceral metastases (VM) with a survival of up 24 months post detection of metastases. The results indicated that BCBC group was characterized by high expression levels of p27/kip 1 protein. The median/mean positivity of tumor cells for p27 protein in the same group was 95/84, 16% in NM 40/41, 9% and in VM 40/37, 5% (p=0.0001). Cyclin B1 had significantly lower expression in the BCBC group (p=0.007), Cyclin D1 was moderately higher (p=0.02) and protein levels of cyclin E were very low in the BCBC group. Among other assayed proteins, p53 aberrant expression was significantly lower in the BCBC group (p=0.0007). Type D and E cyclins were correlated statistically significantly to BCL2 and cyclin D1 expression was associated to estrogen receptors (p=0.03).Our study provides evidence that breast cancers with a propensity to remain metastasized only to bone have a favorable expression pattern of cell cycle effectors characterized by a normal high p27, increased cyclin D1, and low cyclin E protein levels which explains the indolent course of these metastatic tumors. The combined assessments of p27, cyclin E, D1 and Β can serve identify this subset of breast cancer and guide therapeutic management.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή διερεύνησε τις διαταραχές στην έκφραση ρυθμιστικών πρωτεϊνών του κυτταρικού κύκλου σε μεταστατικά καρκινώματα του μαστού. Συγκεκριμένα μελετήθηκαν περιστατικά πρωτοπαθών καρκινωμάτων μαστού με κατ' εξοχήν οστική μεταστατική νόσο με σκοπό την διερεύνηση μηχανισμών παθογένεσης και προγνωστικών δεικτών. Στις προαναφερθείσες πρωτεΐνες-ρυθμιστές του κυτταρικού κύκλου επιλέχθηκαν τα μόρια των κυκλινών (D1, D2, D3, Ε και Β1) που δρουν ως ευδωτικοί παράγοντες, καθώς και οι αναστολείς των κυκλινο-εξαρτώμενων κινασών (p27, p21)-αρνητικοί ρυθμιστές του κυτταρικού κύκλου-, ενώ παράλληλα διερευνήθηκε και η έκφραση των ογκοκατασταλτικών γονιδίων p53 και BCL-2. Σύμφωνα με την ποιοτική εκτίμηση του ανοσοιστοχημικού αποτελέσματος η μέση τιμή της έκφρασης των καρκινικών κυττάρων όσον αφορά την πρωτεΐνη p27 παρουσίασε στην ομάδα των οστικών μεταστάσεων τιμή 95/84, 16%, στην ομάδα των ελεύθερων μεταστάσεων περιστατικών 40/41, 9% και στην ομάδα των σπλαγχνικών μεταστάσεων 40/37, 5%. Η σύγκριση των τιμών αυτών ευρέθη να χαρακτηρίζεται από στατιστική σημαντικότητα (p=0.0001). Προσεγγίζοντας τους λοιπούς ανοσοιστοχημικούς δείκτες παρατηρούμε ότι η πρωτεΐνη cyclin Β1 παρουσίαζε σημαντικά μειωμένα επίπεδα έκφρασης στην ομάδα των οστικών μεταστάσεων σε σχέση με τις υπόλοιπες ομάδες εξεταζόμενων ασθενών (p=0.007), η πρωτεΐνη cyclin D1 παρουσίαζε μέτρια επίπεδα έκφρασης (p=0.02) και η πρωτεΐνη cyclin Ε ευρέθη σε χαμηλή έκφραση στη συγκεκριμένη ομάδα ασθενών. Οι κυκλίνες D και Ε συσχετίσθηκαν στατιστικά σημαντικά με την έκφραση της πρωτεΐνης BCL2, ενώ παράλληλα η έκφραση της πρωτεΐνης Cyclin D1 παρουσίασε στατιστικά σημαντική συσχέτιση με την έκφραση των οιστρογονικών υποδοχέων (p=0.03). Η συνολική εικόνα της έκφρασης των εξεταζόμενων δεικτών στην υποομάδα των ασθενών με μεταστατική οστική νόσο αποτυπώνεται στο ακόλουθο ιστόγραμμα. Το χαρακτηριστικό αυτό γονιδιακό υπόστρωμα εξηγεί την τάση των ασθενών αυτών να διαφοροποιούν την πρόγνωσή τους από τις υπόλοιπες και μπορεί να αποτελέσει τη βάση εξόρμησης για την ανάπτυξη περισσότερο αποδοτικών στοχευμένων θεραπευτικών πρακτικών (αντισώματα/ επικουρική χημειοθεραπεία).