Η μέθοδος των σχεδίων (project method) και οι δυνατότητες εφαρμογής της στη διδασκαλία του αρχαίου δράματος: μελέτη περίπτωσης στην Αντιγόνη του Σοφοκλή

Abstract

Η υπό κρίση διδακτορική διατριβή εξετάζει τις δυνατότητες εφαρμογής της μεθόδου των σχεδίων (project method) στη διδασκαλία αρχαίου δράματος. Κεντρικός σκοπός είναι να μελετηθεί μία περίπτωση με τη χρήση της συστηματικής παρατήρησης προκειμένου να διαπιστωθεί αν μπορεί να εφαρμοστεί και σε ποιο βαθμό η μέθοδος των σχεδίων στην τραγωδία «Αντιγόνη» του Σοφοκλή μέσα από την παρατήρηση μιας μονάδας ώστε να επιτευχθεί ο γενικός σκοπός και οι ειδικοί στόχοι που έχουν τεθεί για τη διδασκαλία και να γίνουν γενικεύσεις σε ένα ευρύτερο ποσοστό μαθητών. Η διατριβή αποτελείται, εκτός από τον Πρόλογο, από δύο μέρη. Το Πρώτο μέρος περιλαμβάνει τρία κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η προβληματική του θέματος και γίνεται οριοθέτηση του προβλήματος. Πιο συγκεκριμένα δίνεται η θέση την οποία κατέχει η τραγωδία στο ισχύον Αναλυτικό Πρόγραμμα και τα προβλήματα που εντοπίζονται στη διδασκαλία της. Επίσης, παρουσιάζονται τα κριτήρια με βάση τα οποία έγινε τόσο η επιλογή του θέματος όσο και της μεθόδου έρευνας, διατυπώνεται ο γενικός σκοπός και οι ειδικοί στόχοι της έρευνας αλλά και ο γενικός σκοπός και οι ειδικοί στόχοι της συγκεκριμένης μεθόδου διδασκαλίας (μέθοδος των σχεδίων) που έχει επιλεγεί. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται η μεθοδολογία που έχει ακολουθηθεί κατά την έρευνα. Δίνονται τα βασικά στοιχεία της μελέτης περίπτωσης, αλλά και στοιχεία που αφορούν στη μέθοδο των σχεδίων. Επιπλέον, επειδή κατά τη διδασκαλία χρησιμοποιείται τόσο η Κοινωνιομετρία όσο και η Ανάλυση Περιεχομένου, καταρτίζεται ένα μεθοδολογικό μοντέλο το οποίο αποτελεί σύνθεση των στοιχείων που λαμβάνονται υπόψη από την κάθε θεωρία. Επειδή η όλη πορεία που έχει ακολουθηθεί περιλαμβάνει τρεις φάσεις: ΠΡΙΝ - ΚΑΤΑ - ΜΕΤΑ δηλαδή, ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ / ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ, ΕΦΑΡΜΟΓΗ, ΚΡΙΤΙΚΗ, σε κάθε φάση έχουν τεθεί ανάλογα κριτήρια. Παράλληλα διατυπώνεται ερευνητική υπόθεση. Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται παρουσίαση του φιλοσοφικού και παιδαγωγικού συστήματος του JOHN DEWEY, του οποίου πρακτική εφαρμογή αποτελεί η μέθοδος των σχεδίων. Στο Δεύτερο Μέρος γίνεται η μελέτη περίπτωσης, η οποία αποτελείται από δύο κεφάλαια, ένα θεωρητικό και ένα πρακτικό. Στο ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ δίνονται όσα στοιχεία είναι απαραίτητα για την τραγωδία του Σοφοκλή «Αντιγόνη», γενική εισαγωγή στην τραγωδία, οι ιδιαιτερότητές της ως θεατρικού είδους, τα στοιχεία της (μύθος, τραγικός ήρωας, ηθοποιοί - εξαρτήματα) ενώ περισσότερες πληροφορίες αναφέρονται στο παράρτημα. Έπειτα, γίνεται αναφορά στην «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, εισαγωγικό σημείωμα, μύθος, ήθος, λέξη, μέλος, διάνοια όψις. Στη συνέχεια διατυπώνεται θεωρητικά ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να εφαρμοστεί η μέθοδος των σχεδίων στη συγκεκριμένη τραγωδία, ακολουθώντας τα στάδια τα οποία περιλαμβάνει η μέθοδος. .........................................................