Η διαχείριση της συλλογής και της αποθήκευσης των αγαθών στις μυκηναϊκές ανακτορικές επικράτειες της Νότιας ηπειρωτικής Ελλάδας

Abstract

The main goal of the dissertation was to analyze the whole spectrum of the storage process. For this reason the study included not only the excavation contexts but also the available clay bureaucratic artefacts, such as the clay Linear B tablets, the clay sealings and the impressed bureaucratic documents which accompanied the goods during their collection and storage. The geographic extent and the time framework of the study were defined by the availability of epigraphic means in the administrative centres of Mycenae, Tiryns, Midea and Thebes. The relevant clay documents cover the main “Palatial period”, which extends from the Late Helladic IIIA2 to the end of the Late Helladic IIIB period. A secondary goal was the reexamination of the relationship between the storage process and the redistribution, so that conclusions on the character of the Mycenaean economy be reached. The method applied was the comparative study and the integration of the epigraphic data with the excavation contexts. The examination of the collection records and of the inscribed clay sealings highlighted the role of various social agents involved in the administration, such as the da-mo/δήμος, the ko-re-te-re and po-ro-ko-re-te-re, the collector and, mainly, the itinerant scribes. From an archaeological perspective the multifunctionality and variability of the storage rooms emerged clearly.

Κύριο στόχο της διατριβής αποτέλεσε η ανάλυση ολόκληρου του φάσματος της αποθηκευτικής διαδικασίας μέσω της μελέτης όχι μόνο των ανασκαφικών καταλοίπων, αλλά και των διαθέσιμων πήλινων γραφειοκρατικών μέσων (πήλινων πινακίδων Γραμμικής Β, πήλινων σφραγισμάτων και ενσφράγιστων τεκμηρίων διαχείρισης που συνόδευαν τα αγαθά κατά τη συλλογή και την αποθήκευσή τους). Το γεωγραφικό και το χρονικό πλαίσιο της μελέτης καθορίσθηκαν από την ύπαρξη επιγραφικών τεκμηρίων στα κέντρα διαχείρισης των Μυκηνών, της Τίρυνθος, της Μιδέας, της Πύλου και της Θήβας. Τα συγκεκριμένα πήλινα έγγραφα καλύπτουν την κυρίως «Ανακτορική περίοδο», που εκτείνεται από την Υστεροελλαδική ΙΙΙΑ2 έως το τέλος της Υστεροελλαδικής ΙΙΙΒ περιόδου. Ως δευτερεύων στόχος ετέθη η επανεξέταση της σχέσης της αποθηκευτικής διαδικασίας με την αναδιανομή, προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα για τον χαρακτήρα της μυκηναϊκής οικονομίας. Η μέθοδος, η οποία εφαρμόσθηκε, είναι η συγκριτική μελέτη των επιγραφικών δεδομένων και των ανασκαφικών συνόλων. Μέσω της εξέτασης των εγγράφων συλλογής και των ενεπίγραφων πήλινων σφραγισμάτων αναδείχθηκαν οι διάφοροι κοινωνικοί φορείς που εμπλέκονταν στη διαχείριση των αγαθών, όπως ο da-mo/δήμος, οι ko-re-te-re και po-ro-ko-re-te-re, οι «συλλογείς» και, κυρίως, οι περιοδεύοντες γραφείς. Από αρχαιολογικής απόψεως προέκυψε η πολυλειτουργικότητα και η ποικιλομορφία των αποθηκευτικών χώρων.