Η γλώσσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Abstract

Στην πολυγλωσσία σημαντική είναι η σχέση της πλειοψηφίας με τη μειονότητα, η οποία προκύπτει από το μέγεθος του πληθυσμού ή/και την έκταση της δύναμης των ομιλητών των γλωσσών. Η έννοια της μειονοτικής γλώσσας είναι συνέπεια του ιδεολογικού σχηματισμού ενός έθνους, που χρησιμοποιεί ως σύμβολο τη γλώσσα, από τον καιρό της γαλλικής επανάστασης. Η γλώσσα έχει αποκτήσει τις έννοιες της υπαγωγής στην εθνική ταυτότητα και της ύπαρξης στην περιφέρεια του εθνικού πολιτισμού. Εάν η υπηκοότητα επαναπροσδιοριστεί σε σχέση με τη γλώσσα, τότε ένα σύνολο γλωσσών ή μια ενιαία γλώσσα, δεν θα μπορεί να καθορίσει τη γλωσσική σχέση από την άποψη της πλειοψηφίας και της μειονότητας. Η παγκοσμιοποίηση που αναγκάζει τα εθνικά όρια να γίνονται διαφανή και διαπερατά μετατρέπει τις επίσημες εθνικές γλώσσες σε μειονοτικές γλώσσες από άποψη δύναμης. Τα προβλήματα των επίσημων εθνικών γλωσσών αντιστοιχούν σε διεθνές επίπεδο με τα προβλήματα των μειονοτικών γλωσσών σε εθνικό επίπεδο. Αυτό καταδεικνύει ότι για μια υγιή σχέση μεταξύ των γλωσσών, είναι σημαντικό να ενισχυθούν οι φυγοκεντρικές δυνάμεις όχι μόνο σε εθνικό επίπεδο αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Αυτήν την ιδέα θα έπρεπε να υποστηρίξει, φιλοσοφικά και στρατηγικά, οποιαδήποτε γλωσσική πολιτική για την πολυγλωσσία, σύμφωνα με την Annamalai. Η ριζική αναδιάρθρωση των ανθρώπινων κοινωνιών, που έχει οδηγήσει στην κυριαρχία των αγγλικών και λίγων άλλων παγκόσμιων γλωσσών, δεν είναι μια περίπτωση επιβίωσης του καταλληλότερου, ούτε η έκβαση του ανταγωνισμού ή της ελεύθερης επιλογής μεταξύ ίσων σε μια ιδέα η αγορά. Είναι, σύμφωνα με τους Nettle και Romaine, αντ' αυτού το αποτέλεσμα των άνισων ποσοστών κοινωνικής αλλαγής με συνέπεια τον τονισμό των διαφορών στους πόρους μεταξύ των αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών. Αλλά η εστίαση σε κοινωνικούς και οικονομικούς όρους και μόνο για τη γλωσσική πραγματικότητα της επιβίωσης, αποκλείει αυθαίρετα από τη σκηνή τους τελευταίους πράκτορες του «γλωσσικού θανάτου» στις σύγχρονες κοινωνίες: τις κυβερνήσεις που διαμορφώνουν και υποστηρίζουν τις γλωσσικές πολιτικές ή διαφορετικά τους κυβερνώντες. Ο ρόλος της εκπαίδευσης σε μια πολιτική για την εθνική γλώσσα είναι προφανής. Όμως, γίνεται ευρέως αποδεκτό ότι η εκπαίδευση μόνο, ελλείψει των βιώσιμων κοινωνικοοικονομικών όρων, δεν εγγυάται την επιτυχία μιας γλωσσικής πολιτικής. Η Ιρλανδία και η ανανέωση των Ιρλανδικών είναι ίσως από τα καλύτερα γνωστά παραδείγματα. Κατά συνέπεια, η γενική εκπαίδευση δεν συμβάλλει αποκλειστικά στη γλωσσική μεταβίβαση (επιβίωση, επέκταση), από τις περιορισμένες τοπικές ποικιλίες λεκτικών μορφών, είτε της τυποποιημένης επίσημης γλώσσας, είτε από τις πραγματικές γλώσσες των μειονοτήτων. Η εκπαίδευση μπορεί να έχει επιπτώσεις στη γλωσσική χρήση και να οδηγήσει στη γλωσσική μεταβίβαση - αποκλειστική εγγύηση επιβίωσης των γλωσσών - μόνο στο μέτρο που συνδέεται με άλλα μέτρα της αναγκαστικής, εθνικής ολοκλήρωσης, που είναι χαρακτηριστικό των σύγχρονων, δυτικών κοινωνιών.