Φυσικές και ανθρωπογενείς μεταβολές των θυσσάνων και οι επιπτώσεις τους στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον

Abstract

Στην παρούσα διατριβή μελετάται η κλιματολογία των νεφών που φέρουν την ονομασία Θύσσανοι (Cirrus) σε παγκόσμια κλίμακα από τα δορυφορικά δεδομένα του προγράμματος ISCCP για την περίοδο 1984-2004, και υπολογίζονται οι εποχικές διακυμάνσεις, οι διακυμάνσεις της νότιας κύμανσης (ENSO), της κύμανσης του βορείου Ατλαντικού και της σχεδόν διετούς κύμανσης (QBO) στη νεφοκάλυψή τους. Ύστερα από την αφαίρεση των εποχικών και των άλλων φυσικών διακυμάνσεων υπολογίζονται οι μακροχρόνιες τάσεις των Θυσσάνων πάνω από γειτονικές περιοχές με παρόμοιες τάσεις στα κλιματολογικά τους χαρακτηριστικά αλλά με μεγάλη και μικρή εναέρια κυκλοφορία αντίστοιχα, προκειμένου να εκτιμηθεί η συνεισφορά της διεθνούς αεροπλοΐας στη δημιουργία αυτού του είδους των νεφών (ανθρωπογενής συνιστώσα). Τα κυριότερα ευρήματα μπορούν να συνοψιστούν ως εξής: α) Υπάρχουν αυξητικές τάσεις στους Θυσσάνους πάνω από τους κυρίους αεροδιαδρόμους της βόρειας Αμερικής, του βορείου Ατλαντικού και της Ευρώπης, οι οποίες ύστερα από την αφαίρεση της επίδρασης των φυσικών διακυμάνσεων υπολογίζονται σε περίπου +1% ανά δεκαετία. β) Οι αντίστοιχες τάσεις πάνω από τις γειτονικές περιοχές με μικρή εναέρια κυκλοφορία είναι αρνητικές και ακολουθούν τη γενική μείωση που παρατηρείται στους Θυσσάνους πάνω από τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη. γ) Υπάρχει ισχυρή συσχέτιση ανάμεσα στη γεωγραφική κατανομή των αλλαγών των Θυσσάνων πάνω από τα βόρεια πλάτη και στη χωρική κατανομή της κατανάλωσης καυσίμων από τη διεθνή αεροπλοΐα (+0.7, επίπεδο εμπιστοσύνης 99%) παρέχοντας στοιχεία για επίδραση των εκπομπών των αεροσκαφών στο σχηματισμό Θυσσάνων. δ) Πάνω από τους τροπικούς και τη νοτιοανατολική Ασία οι μεταβολές των Θυσσάνων σχετίζονται με μεταβολές στον κατακόρυφο άνεμο. ε) Το ποσοστό συνεισφοράς της διεθνούς αεροπλοΐας στο φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι περίπου 3.5%, πιθανώς διπλάσιο ίσως και μεγαλύτερο.